18 آوریل 2024 - 19:51

حفظ بقایای معماری دژی از دوره ماد

22 اوت 2015 - 18:00 dsfr.ir/yt9hi

کار حفاظت و ساماندهی بقایای معماری دژ مادی ازبکی به جا مانده از دوره ماد که در سال های اخیر با خطر نابودی مواجه شده است در راستای حفظ تپه ازبکی از نابودی در دستور کار قرار گرفت.

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، ابراهیم حیدری سرپرست هیأت حفاظت و ساماندهی بقایای معماری دژمادی ازبکی امروز "شنبه" با اعلام این خبر تصریح کرد که بر اساس برنامه اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان البرز در سال جاری با دریافت مجوز از پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، برنامه ای برای نجات بخشی و رفع خطر از مانده های معماری دژ مادی که بر بالای تپه مرتفعی قرار دارد در دستور کار قرار گرفت.

حیدری با اشاره به اینکه دسترسی به دژ و رساندن آب و مصالح مورد نیاز برای انجام عملیات ساماندهی و حفاظت با دشواری جدی همراه است خاطرنشان کرد که با این شرایط تاکنون آماده سازی محوطه برای سامان بخشی با پشتیبانی میراث فرهنگی استان، همراهی مالک باغ و تلاش گروه مرمت، پیشرفت خوبی داشته است.

او اظهار امیدواری کرد که با فراهم شدن روش اصولی و فنی، حمل مصالح به بالای تپه (بدون آسیب رساندن به بستر تاریخی و با حفظ ضوابط مربوطه) بتوان بخش هایی از فضای 1400 متر مربعی دژ را با همان شیوه گروه کاوش، با رعایت اصالت محوطه و ضوابط حفاظت مربوطه در حدود شرح خدمات و اعتبار تخصیصی ساماندهی کرد.

به گفته این باستان شناس، در این مدت با تهیه لوازم و ابزار فنی و مصالح مورد نیاز و نیروی انسانی تخصصی و کارگاهی تا کنون بیش از یک سوم برنامه انجام شده است.

سرپرست هیأت حفاظت و ساماندهی بقایای معماری دژمادی ازبکی تصریح کرد: نکته مهم اینکه بقایای آثار این تپه به دلیل نوع مصالح بسیار ضعیف، نبود حفاظت، دخل و تصرفات گاه و بی گاه و ... به شدت آسیب دیده به طوری که خواناسازی و حفاظت آن به سادگی مقدور نخواهد بود. مشخصات معماری به دست آمده از محوطه باستانی ازبکی نشان می دهد مصالح به کار رفته در آن عمدتا از خشت خام بوده و در مقابل عوامل جوی بسیار آسیب پذیر است. همچنین وجود این شرایط باعث شده صدمات فراوانی به مانده های معماری ارزشمند به دست آمده در مجموعه وارد آید.

حیدری اظهار داشت: این دلایل باعث شد تا میراث فرهنگی استان البرز در سال های 1391 و 1393 با اعتباری نه چندان کافی با جدیت برای حفاظت آثار برخی از تپه های مذکور اقدام کند. وی با بیان اینکه در سال 1391 نسبت به رفع خطر و ساماندهی بقایای معماری تپه های جیران و مارال توجه شد تصریح کرد که در سال 1393 نیز آثار به دست آمده از خرگوش تپه، حفاظت و سامان بخشی شد.

به گفته او، ازبکی محوطه باستانی گسترده ای در شمال غرب تهران است که در مرکز آن یک تپه بلند مخروطی شکل به قطر پایه حدود 150 متر و ارتفاع حدود 26 متر از سطح زمین های اطراف به چشم می خورد.

حیدری با اشاره به اینکه در این محوطه وسیع و در اطراف تپه مرکزی 9 تپه کوتاه نیز وجود دارد، تصریح کرد که بر بلندترین تپه این مجموعه برآمدگی های کوتاه که ارتفاعش از چند متر تجاوز نمی کند، ویلای بزرگ و استخر شنای مالکان زمین های ازبکی بر روی آن ساخته شده است.

این باستان شناس در پایان گفت: بخش هایی از این محوطه باستانی توسط کارشناسان مرکز باستان شناسی ایران در سال 1348 خورشیدی مورد شناسایی قرار گرفته و در 08/07/1352 به شماره 955 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

حفاظت و ساماندهی بقایای معماری دژ مادی ازبکی که با مجوز ریاست پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری شروع شده تا تاریخ 25/6/94 ادامه دارد.

1