۲۸ اردیبهشت روز جهانی موزه و هفته میراث فرهنگی گرامی باد.
گسترش موزه های دنیا و همکاری همه جانبه ی علمی، فرهنگی و صنعتی، در جهت دستیابی به اهداف فرهنگی از طریق هماهنگ ساختن اقدامات بین المللی و تدوین برنامه هایی مؤثر است که دارای خطوط اساسی همکاری مشترک و دو جانبه بین مردم و موزه ها در سطح جهانی باشد.
بر اساس همین عقیده، در قطعنامه ی شماره ی پنج ِ دوازدهمین مجمع عمومی کمیته ی بین المللی موزه ها ایکوم (ICOM) که در 28 مه 1977 میلادی در مسکو برپا شد، روز 18 مه برابر با 28 اردیبهشت به عنوان روز جهانی موزه ها اعلام شد و از آن سال در روز جهانی موزه در همه ی کشورهای عضو، مراسمی به مورد اجرا گذاشته می شود.
تعریف موزه
بر مبنای تعریفی که «ایکوم» از موزه می دهد، موزه عبارت است از مکان گردآوری، نگهداری، مطالعه، بررسی کردن و به نمایش گذاشتن نعمت های فرهنگی یا طبیعی به منظور آموزش، پژوهش و ارزش دادن به این مجموعه ها و لذت بردن از آنها.
معنای لغوی و اصطلاحی موزه
نام موزه از لغت فرانسوی Musee گرفته شده و به معنی مکانی است که مجموعه بزرگی از آثار باستانی و صنعتی و چیزهای گرانبها را درآن به معرض نمایش می گذارند و دانشمندان، پژوهشگران، هنرمندان و ... از آن استفاده می کنند. کلمه موزه را فرانسویان از لغت یونانی گرفته اند. موزه نام تپه ای در آتن بود که در آن عبادتگاهی برای موزه (الهه یونانی) قرار داشت.
امروزه در کشورهای مختلف جهان موزه های متعدد آثار باستانی، مردم شناسی، طبیعی، حیوانات، وحوش و ...، مجموعه ی تاریخی آن کشورها را بازگو می کند. فرهنگ و تمدن هر قوم و ملتی از طریق اشیاء و وسایلی که در موزه ها جمع آوری شده، شناخته می شود. یکی از راه های شناخت اقوام گذشته و آشنایی با نحوه ی زندگی آن ها، از طریق موزه ها به دانش آموزان و دانشجویان آموزش داده می شود.
تاریخچه موزه
پژوهشگران و متخصصان موزه داری، به دنبال ریشه یابی واژه ی موزه به مبداء هلنی بسنده کرده و تاریخ موزه و تاریخگذاری این پدیده را این گونه تعریف کرده اند: معبد خدایان هنر شعر و موسیقی که بر فراز تپه ای در آتن قرار داشت، نخستین موزه ای است که در تاریخ موزه ها از آن نام برده می شود و موزه آشمولین در شهر آکسفورد، نخستین موزه ای است که آثار مشرق زمین را در خود محفوظ نگه داشته است.
نخستین موزه در قاره ی آسیا، موزه ی آرمیتاژ در لنینگراد روسیه است و اولین موزه ی ایران در سال 1295 ه.ش به نام موزه ی ملی ایران پایه گذاری و افتتاح شده است. سال 1746 میلادی را در تاریخ تحول و تکامل موزه ها، باید نقطه ی عطفی به شمار آورد؛ چرا که در این سال نویسنده ی فرانسوی «لاخون دوسن ین» عقاید و اندیشه های نوینی را در مورد موزه عنوان کرد که موجب تحرک و تسریع در بنیادگیری موزه ها شد. چهار سال پس از آن به سال 1750 میلادی اولین موزه ی واقعی جهان در قصر لوکزامبورگ بر پا شد.
اهداف موزه
هدف های موزه را می توان بدین صورت خلاصه کرد:
1. نگهداری آثار گذشتگان و نمایش و انتقال آن ها به آیندگان
2. ارزیابی و قیاس میان پدیدارهای تاریخی، عملی، فنی، صنعتی و هنری ِگذشته و حال
3. ایجاد و تقویت تفاهم میان ملل و اقوام
4. شناخت و نمایش سهم اقوال و ملل در فرهنگ و تمدن جهانی
5. اعتلاء و بهبود میزان دانش محصلان، دانشجویان، پژوهشگران و ... .
6. جلوگیری از انهدام فرهنگ بومی و ایجاد سدی در برابر فرهنگ های نامأنوس
