عضو هیات علمی دانشگاه #بینالود گفت: بدون شک سیزده بدر پیشینیان ما روزی برای ستایش و دعا برای طلب باران در سال پیش رو، گرامیداشت و پاکیزگی روز طبیعت و مظاهر آن و احترام به زیست بوم بوده است.
به گزارش «دنیای سفر» دکتر سیامک منصوری در گفت و گو با ایسنا به ریشه های احترام به طبیعت در ایران باستان پرداخت و اظهار کرد: یکی از بارزترین نمونه های علاقه و احترام ایرانیان به طبیعت جشن سیزده بدر است. سیزده بدر سیزدهمین روز فروردین ماه و از جشن های نوروزی ایران است. در تقویم های رسمی ایران بعد از انقلاب این روز، روز «طبیعت» نامگذاری شده و از تعطیلات رسمی کشور به حساب می آید.
وی ادامه داد: به طور کلی در میان جشن های ایرانی جشن سیزده بدر کمی مبهم است زیرا مبنا و اساس دیگر جشن ها را ندارد. در کتاب های تاریخی اشاره مستقیمی به وجود چنین مراسمی نشده است، اما در منابع کهن اشاره هایی به روز سیزدهم فروردین شده است.
دبیر انجمن علمی طبیعت گردی ایران اضافه کرد: گفته می شود ایرانیان باستان در آغاز سال نو پس از دوازده روز جشن گرفتن و شادی کردن که به یاد دوازده ماه سال است، روز سیزدهم نوروز را که روز فرخنده ای است به باغ و صحرا می رفتند و شادی می کردند و در حقیقت به این ترتیب رسمی بودن دوره نوروز را به پایان می رساندند و بدین ترتیب برای طبیعت ارزش و مقامی قائل بودند.
منصوری خاطرنشان کرد: روز طبیعت در سنت ایرانیان به مناسبت پیروزی ایزد باران بر دیو خشکسالی اپوش برگزار می شود و این رسم از چیزی حدود ۱۸۰۰ سال قبل از میلاد مرسوم بوده است.
وی گفت: در راستای آشنایی با این روز باید به افسانه آفرینش در ایران و مسئله نخستین بشر و شاه اشاره کرد؛ در حقیقت دانستن روایاتی در مورد کیومرث برای این روز حائز اهمت است. در اوستا چندین بار از کیومرث سخن به میان آمده و او اولین پادشاه و نیز نخستین بشر نامیده شده است. مشیه و مشیانه که دختر و پسر دوقلوی کیومرث بودند، روز سیزدهم فروردین برای اولین بار در جهان با هم ازدواج کردند.
دبیر انجمن علمی طبیعت گردی ایران بیان کرد: از آنجا که در آن زمان عقد و نکاحی شناخته شده نبود آن دو به وسیله گره زدن دو شاخه، پایه ازدواج خود را بنا نهادند و چون ایرانیان باستان از این راز به خوبی آگاهی داشتند این مراسم را به ویژه برای دختران و پسران دم بخت انجام می دادند. البته امروز نیز دختران و پسران برای بستن پیمان زناشویی نیت می کنند و علف گره می زنند.
منصوری افزود: گروهی چنین بیان می کنند که روز ۱۳ هر ماه در جدول سی روز ایران باستان به فرشته تیر یا تیشتر که ستاره باران است مربوط می شود و بسیار روز خجسته و مبارکی است. در اعتقادات مردم ایران باستان روز سیزده بدر به هیچ وجه نحس نبوده است. در جدول مربوط به سعد و نحس روزها نیز روز سیزدهم مبارک آمده است. مردم ایران باستان در مورد این روز معتقد بودند که جمشید شاه بنیانگذار نوروز، روز سیزدهم را در صحرای سبز و خرم، خیمه و خرگاه برپا می کرد و بار عام می داد. این کار چندین سال متوالی انجام شد و در نتیجه به صورت سنت و مراسم در آمد.
وی تصریح کرد: تنوع و گوناگونی شیوه های برگزاری یک آیین و دامنه گسترش فراخ تر یک باور در میان مردمان بر پایه قواعد مردم شناسی و فرهنگ عامه، نشان دهنده دیرینگی زیاد آن است. بدون شک سیزده بدر پیشینیان ما روزی برای ستایش و دعا برای طلب باران در سال پیش رو، گرامیداشت و پاکیزگی روز طبیعت و مظاهر آن و احترام به زیست بوم بوده است و می توان ریشه های علاقه مندی ایرانیان به طبیعت و طبیعت گردی را در این روز یافت.
