28 مارس 2024 - 20:17

مخالفت صریح یک حزب سیاسی با طرح شاهچراغ

23 فوریه 2022 - 14:20 dsfr.ir/ql16l

مخالفت صریح یک حزب سیاسی با طرح شاهچراغ
shahecheragh.ir
نمای هوایی از شاهچراغ و بافت تاریخی و قدیمی اطراف آن

با وجود آن که استاندار فارس با تعرض به بافت تاریخی شیراز مخالف کرده و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز تخریب ۲۰۰ خانه تاریخی در شیراز و ساخت مجتمع تجاری به جای آن را در جریان طرح "گسترش ۵۷ هکتاری شاهچراغ" کذب دانسته، اما همچنان صدور بیانه ها و مطالبه گری برای "توقف کامل" این طرح با هدف جلوگیری از تخریب بافت تاریخی شیراز ادامه دارد. در تازه ترین مورد یک حزب سیاسی مخالفت صریح خود را با اجرای این طرح اعلام کرده است.

به گزارش «دنیای سفر» به نقل از خبرگزازی ایسنا، توقف طرح «گسترش ۵۷ هکتاری شاهچراغ» تا کنون از سوی افکار عمومی و جامعه متخصص میراث فرهنگی و معماری پیگیری شده است، اینک یک طیف سیاسی در بیانیه ای رسمی با اجرای این طرح مخالفت کرده و ضمن ارجاع به مقررات کشور، تاکید کرده است: «از هر گونه اقدام سلیقه ای و شتابزده خودداری شود.»

در بیانیه حزب همدلی مردم تحول خواه شاخه استان فارس به قلم هاشم انصاری جابری، دبیر آن آمده است: «در این واپسین روزهای زمستان ۱۴۰۰ موضوع توسعه حرم شاهچراغ (ع) و طرح بین الحرمین شیراز و نگرانی از تخریب های روزافزون بافت تاریخی شیراز، شایع ترین موضوعی است که با نام شیراز جنت تراز گره خورده است. یادآوری ضرورت صیانت از تمامی داشته های ارزشمند فرهنگی مذهبی شهر شیراز در میانه بافت تاریخی آن و جفایی که از خیابان کشی های گذشته تا طرح های توسعه ای و عمرانی متأخر در این بستر فرهنگی مذهبی رفته است، در مطالب منتشرشده اخیر از سوی دانشگاهیان و دغدغه مندان حفاظت فرهنگی و انجمن های مردم نهاد به خوبی و درستی اشاره شده است.

بافت تاریخی شیراز با وجود اهمیت جهانی و برخورداری از طرح شگرف معماری و شهرسازی و آثار مفاخر پرآوازه تاریخی، سال هاست در معرض تخریب های خطرناک و عمدتا با انگیزه های سوداگرانه قرار گرفته و شوربختانه این اقدامات مخرب به ویژه از دهه های ۷۰ تاکنون، در محدوده های مرکزی بافت که به جهت همجواری با حرم مطهر شاهچراغ (ع) و امامزاده های حضرت سیدعلاءالدین حسین (ع) و سیدمیرمحمد (ع) که افزون بر هویت تاریخی فرهنگی از قداست مذهبی نیز برخوردارند، بیشتر اتفاق افتاده است. ساخت و جایگزینی اماکن خدماتی و تجاری، همانند غرفه ها و واحدهای تجاری، هتل ها، استخر، جکوزی، سونا، پارکینگ، ساختمان اداری و سالن همایش، مسافرخانه ها و زائرسراها، پاساژها، مراکز درمانی و درمانگاه ها و خیابان کشی های عریض و طویل نامناسب و نامأنوس با معماری مجموعه باارزش فرهنگی، تاریخی و مذهبی پیرامون حرم به قتلگاه بافت تاریخی هزارها و صدها مکان باارزش تاریخی و فرهنگی تبدیل شده و بقایای این میراث ارزشمند فرهنگی را که به نسل های آینده تعلق دارد با خطر و تهدید جدی تخریب روبه رو کرده است.

نظر به این که پیامدها و سوءاستفاده های سودمدارانه از چنین طرح هایی که اهداف صرفا اقتصادی کوتاه مدت را به قیمت از بین رفتن تمام پشتوانه های فرهنگی و مذهبی و صنعت پایدار توسعه زای گردشگری، دنبال می کند و در درازمدت به فروپاشی زیرساخت های توسعه پایدار شهر و از بین رفتن هویت فرهنگی مذهبی شهر می انجامد و تنها به شادی دشمنان فرهنگ و اقتصاد این خطه منجر می شود و احتمال همراهی و سوءاستفاده معاندان نظام از ساده انگاری های طرح های فاقد مطالعه و مخرب را دور از ذهن نشان نمی دهد و با توجه به این که اجرای هرگونه طرح خام و بدون مطالعه، پیامدهای نگران کننده ای را برای دوستداران شاهچراغ (ع) و تاریخ و فرهنگ این خطه به همراه دارد، حزب همدلی مردم تحول خواه (همت) مخالفت آشکار خود را با هرگونه تخریب احتمالی بافت تاریخی شیراز به ویژه پیرامون حرم مطهر شاهچراغ (ع) اعلام می کند و خودداری از هر گونه اقدام سلیقه ای و شتابزده را مورد تاکید جدی قرار می دهد.

اکیدا لازم است با نگاه حفظ آثار تاریخی و در پرتو قوانین مصوب و ملاک عمل قراردادن قانون حمایت از مرمت و احیای بافت های تاریخی فرهنگی و قوانین موضوعه میراث فرهنگی کشور و در کمال آرامش و متانت و با کمک گرفتن از انبوه ظرفیت های متخصصان توانمند معماری و شهرسازی استان فارس و کشور و با همکاری و همراهی نیروهای کنشگر و سازمان های مردم نهاد با رویکرد حفظ و مرمت نسبت به پایدارسازی این پهنه منحصربه فرد تاریخی کشور اقدام شود.

لازم به یادآوری است که برابر قوانین کشور یک هیأت سه نفره نمی تواند در خصوص بافت تاریخی تصمیم کارشناسی و تاریخی بگیرد و بنابراین ضروری است تجدید نظر اساسی در شیوه و عمل دستگاه استانداری فارس و متولیان امر به عمل آید.

همچنین یادآوری می شود برابر اصل ۵۷ قانون اساسی، هرگونه دخالت نمایندگان قوه مقننه در جزییات چنین امور اجرایی قویا ممنوع است و شایسته است هیأت نظارت بر رفتار نمایندگان تصمیم مناسب را در این خصوص اعمال دارد. امید است گوشزدهای فراوان کارشناسان متخصص و دلسوز و احزاب و فعالان این حوزه مورد توجه متولیان امر قرار گیرد و از هرگونه نگاه سطحی و خام در خصوص چنین تصمیم تاریخی به طور جدی پرهیز شود.»

دکتر غلامحسین معماریان، استادتمام رشته معماری در دانشگاه علم و صنعت ایران چندی پیش در نامه ای سرگشاده به استاندار فارس که به آیت الله دژکام، امام جمعه شیراز، آیت الله کلانتری، تولیت آستان شاه چراغ (ع)، دکتر پاک فطرت، نماینده شیراز، مهندس طاهری، رییس شورای شهر شیراز و مهندس اصنافی شهردار شیراز رونوشت شده بود، یادآور شده بود که تخریب بافت تاریخی شمال مسجد نو با نابودی ده ها خانه و ساخت خیابان شهید دستغیب در دهه ۱۳۶۰ آغاز شد، حدود ۸۰ هزار متر مربع دیگز از این بافت در جنوب بارگاه شاهچراغ به نام بین الحرمین در اوایل دهه ۱۳۷۰ تخریب و به پاساژها و هتل و ... تبدیل شد. ۳۵۰۰۰ متر مربع از فضای پیرامون مدرسه خان (مدرسه ملاصدرا عالم بزرگ اسلامی) نیز به پاساژ طلافروشی در حریم حفاظتی این مدرسه مهم کم نظیر تاریخی تبدیل شد. و احداث خیابان ۹ دی در بافت تاریخی به بهانه ایجاد دسترسی به در غرب شاهچراغ و به بهای تخریب ده ها خانه تاریخی تمام شد، در حالی که دسترسی از طریق خیابان و میدان موجود بود و با ساخت شبستان روی میدان احمدی، راه دسترسی عمومی را بستند و مجموعه را با مشکل مواجه کردند. اینک طرح ۵۷۰ هزار متری (بیش از نیم میلیون متر مربع) گسترش شاهچراغ (ع) با هدف تخریب بخش های بزرگی از بافت تاریخی و ایجاد صحن بزرگ (به اندازه تقریبی ۶ زمین فوتبال)، قبرستان زیرزمینی و مراکز رفاهی، خرید و ... مطرح است که در نهایت سرنوشتی مانند پیرامون بارگاه امام رضا (ع) را در پی خواهد داشت و تاکنون بخش هایی از آن نیز تخریب شده است.

1