28 مارس 2024 - 16:52
میراثی از دل طبیعت بکر کردستان؛

درختان کهنسالی که با قدمت 15 قرن ثبت ملی شدند

24 فوریه 2022 - 09:00 dsfr.ir/al6lj

درختان کهنسالی که با قدمت 15 قرن ثبت ملی شدند
دریافتی
درخت کهنسال بلوط در کردستان

درختان کهنسال، یکی از زیباترین جاذبه ‎های طبیعی هستند که طرفداران خاص خود را دارند. این درختان شاهد ظهور و سقوط تمدن های بسیاری بوده اند و در واقع از تغییرات اقلیمی بسیاری جان سالم به در برده اند.

به گزارش «دنیای سفر» شناسایی و معرفی درختان کهنسال به لحاظ ژنتیکی و میراث فرهنگی از اهمیت زیادی برخوردار بوده و به صورت تاریخ زنده قابل مطالعه و بررسی هستند، از این درختان در جای جای کُردستان وجود دارد و تعدادی از آن ها ثبت ملی شده است.

درختان کهنسال، یکی از زیباترین جاذبه ‎های طبیعی هستند که طرفداران خاص خود را دارند. این درختان شاهد ظهور و سقوط تمدن های بسیاری بوده اند و در واقع از تغییرات اقلیمی بسیاری جان سالم به در برده اند. درختان کهنسال جزء میراث طبیعی هر سرزمینی به شمار می روند و کشورها موظف به حفاظت و نگهداری آنها هستند. آنها هم به لحاظ زیبایی شناسی و هم به لحاظ علمی اهمیت بسیاری دارند.

محیط های طبیعی مناسب، نگهداری و توجه ویژه مردم به محصول دهی مناسب درختان، قرارگیری در مکان های تاریخی و مذهبی و همچنین اعتقادات خاص از دلایل طول عمر استثنایی درختان کهنسال هستند. امروزه تشخیص سن کهنسالی با روش های علمی امکانپذیر است.

استان کردستان نیز که استانی کوهستانی و دارای طبیعت و آب و هوای بکر است، خواستگاه درختان گرانبهایی بوده که برخی از آنها نیز هم اکنون وجود دارند. در مجموع 374 هزار هکتار معادل 12.8 درصد از خاک استان را جنگل طبیعی تشکیل می دهد که بیش از 80 درصد این جنگل ها، مربوط به گونه های بلوط هستند.

درخت کهنسال توت شیخ ره ش در نایسر سنندج، درخت داغ داغان (تایله) مقبره شیخ مصطفی در روستای تخته و درخت گردوی کهنسال روستای بناوچان شهرستان دیواندره از جمله تک درخت های ثبت شده قدیمی هستند.

از جمله مجموعه درخت های ثبت شده نیز سه اصله درخت کهنسال توت روستای بزلانه، سه اصله درخت کهنسال ون گورستان پیر یعقوب روستای دولاب و درختان باغ گردوی توقه گویز روستای کوره دره سفلی در شهرستان کامیاران بوده اند.

گردو و بلوط، قدیمی ترین درختان کردستان هستند

قدمت این درختان 600 الی 700 سال است و بیشتر این درختان گردو، بلوط، چنار و زبان گنجشک هستند که بیشترین تعداد آنها در شهرهای سنندج، کامیاران و سروآباد قرار دارند.

تاکنون درخت بلوط روستای بیان دره بانه با قدمتی بیش از 10 قرن کهنسال ترین درخت شناسایی شده در استان بوده که حتی برخی از منابع محلی قدمتی 1500 ساله (15 قرن) را برای آن تخمین می زنند.

  • «درخت بلوط کهنسال (برو) باشماق واقع در شهرستان مریوان، بخش خاور میرآباد، دهستان خاور میرآباد، روستای باشماق، به شماره ۵۸۳ مورخ ۹۸/۱/۲۷،
  • «درخت بنه کهنسال (قسقه وان) پیچون دو دره خوش نظر»، واقع در شهرستان سنندج، بخش کلاترزن، دهستان نگل، روستای پیچون، دو دره خوش نظر، به شماره ۵۸۴ مورخ ۹۸/۱/۲۷،
  • «درخت گردوی کهنسال (وزی خواچکه) بیساران» واقع در شهرستان سروآباد، بخش مرکزی، دهستان بیساران، روستای بیساران، به شماره ۵۸۵ مورخ ۹۸/۱/۲۷،
  • «درخت گردوی کهنسال (وزی حیاته) بیساران» واقع در شهرستان سروآباد، بخش مرکزی، دهستان بیساران، روستای بیساران، به شماره ۵۸۶ مورخ ۹۸/۱/۲۷،
  • «درخت توت (تو) کهنسال برده رشه (سنگ سیاه) واقع در شهرستان مریوان، بخش خاوو میرآباد، شهر برده رشه، توت کهنسال برده رشه (سنگ سیاه) به شماره ۶۹۱ مورخ ۹۸/۱۲/۱۲،
  • «درخت چنار (پلک) کهنسال روستای بالک» واقع در شهرستان مریوان، بخش مرکزی، دهستان سرکل، روستای بالک، مسجد روستا، چنار (بلک) بالک به شماره ۶۹۲ مورخ ۹۸/۱۲/۱۲،
  • «درخت بلوط (مازودار) کهنسال روستای نژو» واقع در شهرستان بانه، بخش مرکزی، دهستان شوی، قبرستان قدیمی روستای نژو، به شماره ۶۹۳ مورخ ۹۸/۱۲/۱۲.

ضرورت حفظ و نگهداری درختان کهنسال

اما آنچه که بسیار مهم است، حفظ و نگهداری این گونه درختان است که به عنوان میراث طبیعی و سرمایه کشور از آن ها یاد می شود؛ از محل جذب گردشگر برای همین درختان مسن می توان سالیانه در زمینه اقتصاد گردشگری گام های خوبی را برداشت.

در سایر کشورهای دنیا اقدامات خوبی در زمینه جذب گردشگر برای درختان کهنسال صورت می گیرد، اما هنوز در کشورمان و به ویژه استان کردستان به نظر می رسد آنگونه که باید، مسئولان و متولیان امر به اهمیت این بخش از گردشگری پی نبرده اند و نبود اعتبارات را دلیل توسعه نیافتن این بخش از گردشگری می دانند.

1