28 مارس 2024 - 07:09

فرصت کوچ صنایع دستی به بازار مجازی

17 مارس 2020 - 09:00 dsfr.ir/u889o

صنایع دستی

کرونا در کنار تمامی فراز و نشیب هایی که از خود برجای گذاشت ، نشان داد که برخی بازارها مانند صنایع دستی باید از فضای فیزیکی خارج شده و برای کاهش آسیبب پذیری وارد بازار مجازی شوند.

مازندران استانی است که سالانه میزبان حدود ۳۰ میلیون مسافر و گردشگر است و گردشگری تقریبا تمام ابعاد زندگی اقتصاد ، هنری ، اشتغال و حتی مسائل روز مره مردم این استان را در بر می گیرد. در این میان صنایع دستی یکی از مهم ترین بخش های هنری و میراثی مردم مازندران است که در گذشته فراتر از یک هنر به عنوان مهم ترین بعد تامین اقتصادی خانواده محسوب می شد.  

صنایع دستی مازندران مانند سایر مناطق کشور، پیشینه و سابقه ای چندین هزار ساله دارد و بر اساس آخرین آمار بیش از ۱۲ هزار صنایع دستی کار بومی در استان زندگی می کنند که دارای شناسنامه هنری هستند. 

علاوه بر این مازندران از نظر فعال بودن رشته های صنایع دستی نیز در کشور ممتاز است و از حدود ۲۰۰ رشته صنایع دستی مصوب معاونت صنایع دستی کشور بیشتر از ۸۰ رشته در این استان تولید می شود.

همچنین صنایع دستی مازندران به عنوان پیشانی میراث فرهنگی این منطقه طی سال های اخیر با تکاپوی بیشتری جهت رونق و احیا مواجه بوده که تلاش برای برگزاری بازارچه های دائمی تا دریافت مهرهای اصالت ملی و بین المللی از جمله آن است.

علاوه بر پرشمار بودن تعداد رشته های صنایع دستی مازندران ، از لحاظ کیفی نیز این آثار مورد توجه هستند، به طوری که تعداد 65 رشته صنایع دستی این استان تاکنون موفق به کسب مهر اصالت سازمان بین المللی آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) شده اند و برخی رشته های مهم نیز در فهرست دریافت این مهر قرار دارند. امروزه بخش قابل توجهی از محصول صنایع دستی که توسط هنرمندان این خطه ساخته می شوند نه تنها در استان های مختلف بلکه برای فروش راهی بازارهای بین المللی می شود.

مشکلات ریز و درشت 
صنایع دستی از دیر باز نه تنها یکی از بخش های درآمدی مردم بومی مازندران است بلکه حاوی سنت و فرهنگ البرز نشینان و مردم نواحی ساحل دریای خزر است، اما متأسفانه همواره این صنعت از جوانب مختلف آسیب پذیر بوده است.

تاکنون کارشناسان میراث فرهنگی و صنایع دستی مشکلات متعددی را برای صنایع دستی مطرح کردند که به اعتقاد آنان، این مشکلات اثرات مخربی در رسیدن صنایع دستی به جایگاه اصلی خود برجای گذاشته است. 

یکی از این مشکلات عدم استقبال نسل جوان از ورود به عرصه صنایه دستی و تداوم حیات این هنر باستانی و بومی است . برخی از کارشناسان نیز نابسامانی بازار قیمت گذاری و نرخ های نجومی در صنایع دستی را از مشکلات این صنعت برشمردند و عده ای نیز بیگانگی صنایع دستی با فضای گردشگری را به عنوان ضعف اصلی این صنعت مطرح کردند. 

همچنین مشکلاتی همچون بسته بندی مناسب، برندسازی و انحصاری کردن محصولات ، عدم تامین مداوم نیاز مشتری و تنوع سازی بر اساس سلیقه بازار از ایرداتی است که به صنعت هنر دستی مازندران وارد است.

بازار مجازی راه حلی که کرونا ایجاب کرد
با وجود اینکه استان مازندران هر ساله در این ایام باید خود را برای میزبانی از مسافران و گردشگران نوروزی آماده کند، اما ویروس کرونا به عنوان تنها مهمان آن هم از نوع ناخوانده تمام استان را به خود مشغول کرده است. 

این ویروس ناخوانده که تاکنون دهها نفر کشته و حدود یکهزار نفر مبتلا در مازندران برجای گذاشته است ، علاوه بر بخش های اقتصادی ، تجاری ، اجتماعی و فرهنگی استان ، کرکره نمایشگاه ها و بازارهای صنایع دستی مازندران که بهترین مکان درآمدی هنرمندان صنایع دستی است را نیز پایین کشید تا یکی از سوت و کور ترین نوروزها را برای مازندران رقم بزند. 

اما ویروس کورنا با تمامی چهره های تلخ خود که این روزها برای هیچکس پنهان نیست ،پیامدهای مثبتی نیز داشت. تجربه ویروس کرونا برای صنایع دستی مازندران بار دیگر تکیه این صنعت به نمایشگاه ها و بازارهای غیر دائمی را روشی نادرست در بازاریابی به تصویر کشید. 

گذشته از بخش های دیگر گردشگری ، ویروس کرونا به صنایع دستی نشان داد که باید به دنبال بازاری دائمی و کمتر آسیب پذیر برود تا از خسارات خود بکاهد. 

یکی از این بستر ها فضای مجازی و یا به طور دقیق تر بازار مجازی است. البته بازار مجازی تقریبا 2 سالی است که در مازندران فعال شده است اما به دلیل عادت به فروش مستقیم و یا عدم آگاهی از ظرفیت های فضای مجازی استقبال از این نوع بازار گرم و در حد انتظار نبوده است. 

« دنیای سفر » این نوشته را از « ایرنا » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.
1