29 مارس 2024 - 18:07

سه شرط بقای آژانس های مسافرتی

3 می 2018 - 14:30 dsfr.ir/tq09x

آژانس های مسافرتی

براساس آمارهای موجود، حدود ۴۷۰۰ آژانس مسافرتی در کشور مشغول فعالیت هستند و تنها نزدیک به ۱۰۰ آژانس به صورت رسمی خدمات الکترونیک ارائه می دهند. این در حالی است که پیشرفت تکنولوژی از یکسو مشاغل تازه و نو را ایجاد و از سوی دیگر بسیاری از کسب و کارهای گوناگونی را که تا قبل از آن وجود داشته تهدید می کند؛ به طوری که بسیاری از مشاغلی که تحت الشعاع ورود این تکنولوژی هستند، دو راه بیشتر ندارند، یا باید این شغل را به باد فراموشی بسپارند یا سوار بر موج پیشرفت های نوین شوند و خود را به روز کنند.

در این میان صنعت گردشگری را نیز نمی توان از این قاعده مستثنی دانست. برای سال ها در فرآیند سفر، مواردی مانند حمل و نقل و تهیه بلیت، رزرو محل سکونت، خدمات در حین سفر و... را آژانس های مسافرتی به شکل تقریبا انحصاری انجام می دادند و با ارائه بسته خدمات به مسافر، آنها را ترغیب می کردند تا از این خدمات برای سفرشان بهره ببرند؛ اما این روزها تکنولوژی باعث شده گردشگران بتوانند به شکل کاملا مستقل سفر کنند.

به همین دلیل در سال های اخیر با رشد سفرهای انفرادی روبه رو بوده ایم. کسانی که خودشان تصمیم می گیرند چه زمانی رفت و برگشت خود را تعیین کنند، چگونه بروند، هتل و محل اقامت شان کجا باشد، چه برنامه ریزی هایی را لازم است در حین سفر در نظر بگیرند و ... در این شرایط چقدر ممکن است آژانس های مسافرتی تحت تاثیر قرار گیرند و مراجعه کننده هایشان هر روز کمتر از دیروز شود؟ آژانس های مسافرتی در این شرایط چگونه می توانند خود را به روز کنند؟ چه ارزش افزوده ای می توانند ایجاد کنند که به جای غرق شدن در دریای تکنولوژی، سوار بر موج های آن شوند؟

اخیرا عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی نیز درباره از بین رفتن کارکرد آژانس ها در تامین بلیت مسافران و تهیه آن به شکل آنلاین گفته بود: «اتفاقات بزرگی در صنعت حمل ونقل از طریق آی تی رخ داده است و فکر می کنم در حال حاضر بخش عمده ای از بلیت هایی که تهیه می شود، دیگر از طریق آژانس ها صورت نمی گیرد و حتی علاوه بر صنعت هوایی بخش عمده بلیت های اتوبوس و قطارها نیز آنلاین تهیه می شود و کارکرد تامین بلیت در حوزه آژانس ها تا حد زیادی مفهوم خود را از دست داده است؛ بنابراین نکته مهمی که وجود دارد این است که آژانس ها چه ارزش افزوده ای دارند و چه خدمتی را برای مردم خلق می کنند؟ شاید چالش اصلی آژانس ها نحوه تعریف این خدمت و ارزش افزوده ای است که به مردم ارائه و مردم را قانع می کنند تا به آنها مراجعه کنند.» 

در این میان برخی فعالان گردشگری کشور معتقدند با ادامه روند آژانس های گردشگری ایران در برخورد با تکنولوژی، ممکن است تا ۵ سال آینده تنها نامی از آنها باقی بماند. برهمین اساس، رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات گردشگری استان تهران می گوید اگر آژانس های مسافرتی چند شرط را رعایت کنند می توانند همچنان به فعالیت خود ادامه دهند. به گفته اباذری، رقابت سالم، تخفیف های منطقی اینترنتی و ایجاد اپلیکیشن های مسافرتی سه شرط اساسی در این زمینه هستند که می تواند آژانس ها را در گردونه بازار اینترنتی حفظ کند. در همین راستا شرکت هایی نیز هستند که مسیر آنلاین شدن آژانس ها را هموارتر می کنند. البته برخی از فعالان در این حوزه از دلایلی می گویند که آژانس ها حاضر نمی شوند به سمت آنلاین شدن پیش بروند. از جمله هزینه بر بودن این تغییرات، مقاومت برای ادامه روند فعالیت های سنتی و ترس از تغییر روند فعالیتی شان موجب شده تا همچنان اصرار داشته باشند مانند گذشته عمل کنند.

کارشناسان معتقدند که آژانس های مسافرتی از مهم ترین بازیگران صنعت گردشگری هستند که خدمات متنوعی را به مشتریان بخش گردشگری عرضه می کنند. با این حال استفاده عمومی و گسترده از اینترنت موجب شده بسیاری از آژانس های مسافرتی به این موضوع پی ببرند که باید در روند کاری آینده شان تغییرات قابل ملاحظه ای را اعمال کنند تا در بین مشتریان مطرح و محبوب باقی بمانند درغیر این صورت شاید دیگر در هیچ خیابانی ساختمان هایی با تابلوی آژانس مسافرتی به چشم نخورد. رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات گردشگری تهران در گفت وگو با «دنیای اقتصاد» نیز تاکید می کند که آژانس های مسافرتی باید با توجه به پیشرفت تکنولوژی، تغییر شکلی و ماهوی به خودشان بدهند و برای بقا این موضوع را بپذیرند.

رضا اباذری درباره شرایط ورود به بازار کسب و کار اینترنتی به سه موضوع اشاره می کند: «آژانس های مسافرتی برای آنکه وارد فضای اینترنتی شوند باید با هم رقابت سالم داشته باشند، در غیر این صورت شکست خواهندخورد.» او می گوید از بین حدود ۴۷۰۰ دفتر خدمات مسافرتی نزدیک به ۱۰۰ دفتر در حوزه گردشگری الکترونیک ورود پیدا کرده اند و مجریان تور و کسب و کارهای مرتبط با خدمات سفر در زمینه های عمده فروشی و خرده فروشی فعالند.

او شرط دوم در بقای آژانس های مسافرتی را ارائه تخفیف های معقول می داند و ادامه می دهد: «ارائه تخفیف های غیرمعقول و غیرمنطقی هیچ کمکی به پیشرفت در زمینه خدمات آنلاین نمی کند، بلکه موجب رقابت ناسالم می شود و آژانس ها را به سمت ورشکستگی می کشاند.» با وجود آنکه اباذری نیز بر این عقیده است که دفاتر خدمات مسافرتی باید به سمت پیشرفت در زمینه آنلاین شدن بروند؛ اما هنوز مردم از روند سنتی آژانس ها استقبال می کنند و برای رفتن به سفر و استفاده از تورهای مسافرتی به این آژانس ها به شکل حضوری مراجعه قابل توجهی دارند. برای همین باید فرایند آنلاین آژانس ها به شکل تلفیقی سنت و مدرنیته باشد چون در هر صورت به دلیل آنکه به شکل آنلاین تبدیل پول صورت نمی گیرد و به واسطه ای به نام صرافی ها برای تعیین نرخ ارز نیاز است، بنابراین نمی توان انتظار داشت صددرصد خدمات یک آژانس مسافرتی به صورت آنلاین باشد.

شرط سوم از نظر رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات گردشگری تهران در مورد ایجاد خدمات الکترونیک، ارائه خدمات از طریق اپلیکیشن های مسافرتی است. وی در این زمینه می گوید: «اپلیکیشن هایی که مجوز بند ب سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری را دارند می توانند از این خدمات استفاده کنند. به همین دلیل آژانس ها نیز می توانند در این زمینه ورود کنند و اتفاقا باعث ایجاد رقابت سالم نیز خواهدشد و انگیزه جهت ارائه خدمات بهتر را بالا می برد. این موضوع در تمام کشورهای پیشرفته دنیا نیز وجود دارد و آنها نیز به مرور رویکردشان را به سمت خدمات گردشگری الکترونیک پیش بردند.»

« دنیای سفر » این نوشته را از « دنیای اقتصاد » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.
1