23 آوریل 2024 - 21:52

صنایع دستی؛ ظرفیت کم نظیر چهارمحال و بختیاری

23 ژوئیه 2017 - 15:00 dsfr.ir/e46ns

صنایع دستی؛ ظرفیت کم نظیر چهارمحال و بختیاری
امیرعلی رزاقی
نمدمالی در شهرکرد

یکی از حوزه هایی که استان #چهارمحال و #بختیاری را استانی پر اهمیت در کشور و جهان جلوه داده صنایع دستی این استان است.

چهارمحال و بختیاری مهم ترین استان تولید کننده نمد کشور است و شهرکرد مرکز این استان سابقه تاریخی در تولید این محصول دارد که هم اکنون مقدمات جهانی شدن این شهر از سوی یونسکو فراهم شده است.

نمدمالی از صنایع بسیار قدیمی است که درباره تاریخ و محل پیدایش آن اطلاع دقیقی در دست نیست، ولی قدیمی ترین نمونه های به دست آمده، در پازیریک متعلق به ایران دوره هخامنشی است.

نمد ساده ترین نوع کف پوش است و ساخت آن احتیاج به دستگاه خاصی ندارد. در نمدمالی از خاصیت طبیعی پشم یعنی در هم پیچیدن الیاف، به واسطه رطوبت و فشار، استفاده می شود.

ماده اصلی نمد، پشم گوسفند به رنگ های طبیعی سفید، قهوه ای، سیاه و یا ترکیبی از آن ها برای زمینه و مقداری پشم رنگ شده است. تولید یک قطعه نمد معمولا یک روزه انجام می شود و نمدمالان اغلب به صورت دونفری کار می کنند.

امروزه نمد در بیشترین نقاط ایران تولید می شود و مراکز عمده آن استهبان فارس، شهرهای مختلف گیلان و مازندران، سمنان، دامغان، قوچان، چهارمحال و بختیاری، کرمانشاه و ... است.

چهارمحال و بختیاری یکی از استان های جنوب غربی کشور است که در ارتفاعات زاگرس قرار دارد. این استان دارای تاریخ، فرهنگ و پتانسیل های غنی است که در کمتر نقاط دیگر کشور مشاهده می شود.

یکی از حوزه هایی که استان چهارمحال و بختیاری را استانی پراهمیت در کشور و جهان جلوه داده صنایع دستی این استان است. صنایع دستی چهارمحال و بختیاری با بهره گیری از مواد اولیه موجود در استان که مهم ترین آن پشم است توانسته جایگاه ارزشمندی در کشور و جهان پیدا کند.

فرش های دستبافت این استان که با بهره گیری از مرغوب ترین پشم های تولیدی استان بافته می شود در سطح جهان شناخته شده هستند. از طرفی محصولات نمدی این استان نیز از گذشته تاکنون از مشهورترین و باکیفیت ترین صنایع دستی کشور بوده است.

جدا از فرش چهارمحال و بختیاری که از قدیم الایام شهرت جهانی دارد، محصولات نمدی این استان نیز مدتی است شهرت جهانی پیداکرده اند و به علت بهره گیری از خلاقیت توانسته وارد بازارهای جهانی ازجمله کشور آمریکا شود.

افزایش صادرات محصولات نمدی و بهره گیری از خلاقیت و نوآوری در تولید محصولات زمینه توسعه این حرفه را در استان افزایش داده است و هم اکنون این استان توانسته جایگاه اول را در تولید نمد کسب کند.

شهرکرد با داشتن سابقه تاریخی تولید نمد و یکی از شهرهای تولیدکننده بیشترین محصولات نمدی کشور ، در راه ملی شدن و جهانی شدن قرار گرفته است و هم اکنون مقدمات اولیه برای تحقق این امر از سوی ارگان های مربوطه انجام شده است تا زمینه معرفی شایسته این هنر- صنعت اصیل ایرانی و صادرات شایسته آن فراهم شود.

یکی از فعالان حوزه نمد در چهارمحال و بختیاری در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار داشت: تولید محصولات نمدی در چهارمحال و بختیاری سابقه طولانی و تاریخی دارد.

حسینی دهکردی عنوان کرد: تولید محصولات نمدی در شهرکرد یکی از شغل های مهم این منطقه در گذشته به شمار می رفته است که خانواده های بسیاری از طریق این شغل مخارج خود را در این شهر تأمین می کردند.

وی عنوان کرد: این شغل در گذشته تحت عنوان «نمدمالی» معروف بوده است و کسانی که در این حرفه فعالیت می کردند «نمدمال» عنوان می گرفتند و نمدمال ها افراد قوی با دستانی ورزیده بودند.

این هنرمند بخش صنایع دستی بیان کرد: اگرچه نمدمالی در گذشته شغلی طاقت فرسا محسوب می شده اما صنعتی بوده که هیچ گاه مشتری خود را از دست نداده و هم اکنون نیز درحال توسعه و پیشرفت است.

وی گفت: ورود ایده های جدید به این صنعت موجب شده محصولات تازه ای ارائه شود که مطابق با سلیقه مشتری است و این کالا در سبد مصرفی بسیاری از خانوارها قرار گرفته است. وی اظهار داشت: بهره گیری از مواد اولیه طبیعی و نداشتن مواد شیمیایی از مهم ترین امتیازهای این محصول دستی است که بسیاری از خانوارها را به سمت خرید محصول ترغیب کرده است.

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری نیز دراین باره گفت: نمد یکی از صنایع بومی و دارای سابقه در استان چهارمحال و بختیاری است.

مهرداد رئیسی عنوان کرد: تولید محصولات نمدی یکی از پتانسیل ها و امتیازهای خوب استان چهارمحال و بختیاری در بخش صنایع دستی است. وی اظهار داشت: نمد دارای سابقه تاریخی در چهارمحال و بختیاری است و یکی از شاخص های مهم در بخش صنایع دستی این استان است.

وی گفت: طی سال های گذشته اتفاق خوبی که در بخش نمد افتاده این است که نوآوری ها و تغییر کاربری های در این بخش ایجاد و موجب شده است نمد چهارمحال و بختیاری در بخش ملی مورد توجه قرار بگیرد. وی با اشاره به اینکه در گذشته در بخش نمد، چند نوع محصول تنها تولید می شده است، اظهار داشت:تولید محصولات جدید و گسترش نوآوری و خلاقیت در تولید محصولات موجب شده است که محصولات نمدی در سبد خرید خانوار قرار بگیرد.

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: در حال حاضر بیش از 30 نوع محصول نمدی در این استان تولید می شود.

وی عنوان کرد: کسب نشان ملی یونسکو در بخش نمد توسط چهارمحال و بختیاری زمینه ای شد برای بسترسازی و رقابت بین سایر هنرمندانی که در این بخش فعالیت می کنند. وی ادامه داد: هنرمندان این استان با بهره گیری ازنظر کارشناسان با ایجاد نوآوری و خلاقیت در تولید محصولات توانستند محصولاتی تولید کنند که مورد استقبال و خرید مردم قرار بگیرد.

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: خلاقیت و نوآوری هنرمندان این بخش ضمن اینکه نمد سنتی استان را حفظ کرد موجب شد اشتغال قابل توجهی در این بخش ایجاد شود.

وی با اشاره به اینکه تولید محصولات نمدی در استان به دو شیوه انجام می شود، ادامه داد: تولید محصولات نمدی در استان به صورت سنتی و نمد نوین انجام می شود. وی گفت: هنرمندان این استان در بخش سنتی با بهره گیری از مواد اولیه موجود در استان درزمینهٔ تولید محصولات نمدی حرکت می کنند و در بخش نوین نیز محصولات نمدی با بهره گیری از تحقیقات انجام شده درزمینهٔ سلایق مردم و ایجاد نوآوری تولید می شوند.

وی گفت: در حال حاضر استان چهارمحال و بختیاری با افزایش تولید و توانمندی بالا در این بخش و صادرات نمد توانسته جایگاه اول را در بین استان های دیگر داشته باشد.

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: تغییر کاربری در این بخش و حجم تولید بالا و همچنین صادرات قابل توجه نمد موجب شده است که این استان جایگاه ارزشمندی در بحث تولید نمد در سطح کشور کسب کند.

وی اظهار داشت: شهرهای ملی و جهانی دارای یک ویژگی هایی هستند که اگر این ویژگی ها و شاخص ها در یک استان وجود داشته باشد می تواند به عنوان یکی از صنایعی که تبدیل شدن به این بحث را داشته باشد، مطرح شود.

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری ادامه داد: از مهم ترین شاخص های شهر جهانی و ملی شدن می توان به تعداد هنرمندان، میزان تولید، اشتغال، توجه مراکز دانشگاهی به این بخش، صادرات، نوآوری و ... اشاره کرد.

وی عنوان کرد: در حال حاضر در بخش نمد پیگیر هستیم شهر ملی و جهانی به نام این استان تأیید شود، پرونده این امر سال گذشته ارسال و درخواست ها از سوی فرماندار، استاندار و میراث فرهنگی استان ارائه شده است.

کارشناس صنایع دستی و بازرگانی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: در حال حاضر در این استان سالانه بیش از 30 تن محصولات نمدی تولید می شود.

محمدرضا طاهرپور ادامه داد: با توجه به وجود ظرفیت ها و پتانسیل ها در استان چهارمحال و بختیاری می توان ظرفیت تولید را به 90 تن در سال رساند.

وی اظهار داشت: در سال گذشته 250 هزار دلار محصولات نمدی از چهارمحال و بختیاری صادر شد و پیش بینی ما این است که اگر بتوانیم از تمام ظرفیت های این بخش به طور کار بهره بگیریم، می توانیم بیش از 400 هزار دلار در این بخش صادرات داشته باشیم.

وی تأکید کرد: در حال حاضر عمده فعالیت نمد در دو شهرستان شهرکرد و بروجن استان چهارمحال و بختیاری است.

کارشناس صنایع دستی و بازرگانی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری عنوان کرد: کارگاه های تولیدی نمد در این استان در بخش محصولات جدید با بهره گیری از خلاقیت و نوآوری و همچنین بخش سنتی فعالیت می کنند.

طاهرپور اظهار داشت: راه اندازی مجتمع کامل تولید نمد در این استان شامل پشم ریسی، رنگرزی، طراحی و ... از مهم ترین اقدامات در این استان به شمار می رود.

وی گفت: در بخش تولید محصولات سنتی نمد حدود 50 کارگاه فعالیت می کنند و در بخش نمد نوین نیز بیش از 20 واحد تولیدی داریم که این واحدها به شکل کارگاه و خانگی فعالیت می کنند.

کارشناس صنایع دستی و بازرگانی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه تولید محصولات نمدی در این استان توانسته است اشتغال قابل توجهی ایجاد کند، ادامه داد: حدود 500 نفر به صورت مستقیم در بخش تولید محصولات نمدی در این استان فعالیت می کنند و اشتغال غیرمستقیم این بخش نیز چندین برابر اشتغال مستقیم است.

وی ادامه داد: ورود فارغ التحصیلان دانشگاهی به این بخش از مهم ترین مواردی است که طی سال های گذشته در این استان شاهد آن هستیم و این امر نقش مهمی در توسعه این بخش داشته است.

1