19 مارس 2024 - 06:51

بررسی رابطه دوسویه رشد گردشگری و توسعه صنایع دستی

13 ژوئن 2017 - 14:00 dsfr.ir/ur6os

بررسی رابطه دوسویه رشد گردشگری و توسعه صنایع دستی
انجمن دوچرخه سواران اسپادانا
بازار میدان نقش جهان اصفهان

صنایع دستی می تواند از عوامل تاثیرگذار در جذب گردشگران باشد و توسعه #گردشگری نیز توسعه تولید و افزایش بازار فروش صنایع دستی را به دنبال دارد.

سال هاست که دهم ماه ژوئن برابر با بیستم خرداد به عنوان روز جهانی «صنایع دستی» در تقویم بین الملل به ثبت رسیده که خود بیانگر جایگاه والای تولیدات صنایع دستی به عنوان بخشی از میراث فرهنگی ملموس هر منطقه از جهان است؛ آنچه امروزه به عنوان هنرصنعت شناخته شده و بی شک ریشه ای به بلندای تاریخ دارد و در تمامی سرزمین ها از ارزش والایی برخوردار است. اهمیت صنایع دستی به عنوان مولفه ای فرهنگی و از عوامل توسعه اقتصادی ملل مختلف، تا جایی است که در سال 1964 میلادی، شورای جهانی صنایع دستی وابسته به یونسکو تاسیس شد و به این ترتیب صنایع دستی بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفت.

همچنین سال های زیادی است که جایگاه صنایع دستی در ارتباط با گردشگری بیش از گذشته مطرح شده و به عنوان یکی از لازمه های این صنعت در راستای پاسخگویی به نیازهای فرهنگی گردشگران در کانون توجه قرار گرفته است؛ چراکه خرید سوغات از اقدامات معمول گردشگران است و بخش عمده این سوغات را تولیدات صنایع دستی تشکیل می دهد. اهمیت این ارتباط تا جایی است که امروزه کشورهای بسیاری کوشیده اند با تلفیقی از صنایع دستی و نمادهای ملی-منطقه ای خود تولیدات جدیدی را برای فروش به گردشگران کشورهای مختلف خلق و عرضه کنند. همچنین بسیاری از کشورها به ایجاد امکانات گردشگری در کنار مراکز عمده تولید محصولات صنایع دستی و تولیدات سنتی خود پرداخته و به این طریق صنایع دستی را محور توسعه گردشگری در یک منطقه قرار داده اند. ایران از قطب های تولید صنایع دستی جهان است؛ عنصر فرهنگی که در تعامل با صنعت نوپای گردشگری کشورمان قرار دارد و همواره مورد توجه گردشگرانی که به ایران سفر می کنند، واقع شده است.

با توجه به اینکه در چند سال اخیر روند ورود گردشگر به کشور نسبت به گذشته افزایش یافته، بنابراین این افزایش، فرصت مناسبی را برای عرضه و فروش تولیدات صنایع دستی فراهم آورده است. به عبارتی افزایش تولید و فروش محصولات صنایع دستی با رشد توریسم ارتباط مستقیمی دارد و به اشتغال زایی در بازار صنایع دستی منجر خواهد شد. تحقق این مهم نیازمند توجه به مواردی است که از مهم ترین آن ها اشباع بازار صنایع دستی از محصولات چینی و فاقد اصالت است که به صورت انبوه و با الگوبرداری از محصولات ایرانی تولید و به کشور وارد می شوند. این محصولات اگرچه با قیمتی بسیار ارزان تر از محصولات ایرانی به فروش می رسند، اما از اصالت و هویت ایرانی برخوردار نیستند و گردشگران نیز قطعا تمایل چندانی برای خرید این محصولات به عنوان نمادهای فرهنگی یک منطقه از خود نشان نخواهند داد. مورد دیگر نبود یا کمبود مولاژهای تولیدی از نمادهای شهرهای مختلف کشورمان است؛ آنچه که در بسیاری از شهرهای دنیا با هدف عرضه به گردشگران به وفور یافت می شود، اما در ایران چندان در دسترس نیست و گردشگران برای تهیه این محصولات سردرگم هستند. در کنار چنین موانعی تقویت نگاه گردشگرمحور به مقوله صنایع دستی نیز امری ضروری است که راه اندازی کارگاه های تولید صنایع دستی بومی در مناطق گردشگری برای فراهم آوردن زمینه بازدید گردشگران از اقدامات موثر در این زمینه خواهد بود. هم اکنون نیز تعداد زیادی از این کارگاه ها در کشور فعال هستند. در عرصه بین الملل و مقوله صادرات نیز ایجاد مراکز متمرکز فروش در کشورهای مختلف به ویژه کشورهای علاقه مند به فرهنگ مشرق زمین نیز اقدامی دیگر است که البته باید حساب شده و با شناسایی و بررسی بازارهای هدف باشد؛ اینکه هر بازار متقاضی کدام یک از کالاهای ایرانی است و به چه دلیل؟

باید توجه داشت که میان گردشگری و صنایع دستی رابطه ای دو سویه برقرار است. صنایع دستی می تواند از عوامل تاثیرگذار در جذب گردشگران باشد و توسعه گردشگری نیز توسعه تولید و افزایش بازار فروش محصولات صنایع دستی را به دنبال خواهد داشت؛ چراکه محوریت گردشگری در ایران، گردشگری فرهنگی است و به طور حتم گردشگران اعم از گردشگران داخلی و خارجی مشتاق هستند تا هنگام بازگشت، نمادی فرهنگی از مقصد مورد بازدید را خریداری کنند و به عنوان یادگار یا سوغات همراه خود ببرند.

1