اصرار بر استفاده از ظرفیت های مناطق آزاد برای جذب گردشگر، یکی از محورهای توسعه 7 نقطه مرزی کشور در سال های اخیر بوده است.
اصرار بر استفاده از ظرفیت های مناطق آزاد برای جذب گردشگر، یکی از محورهای توسعه 7 نقطه مرزی کشور در سال های اخیر بوده است؛ با این همه، آنچنان که معاون اجتماعی، فرهنگی و گردشگری سازمان مناطق آزاد کشور گفت، تا رسیدن به نقطه مطلوب و تبدیل این مناطق به مقاصد گردشگری، راه زیادی باقی مانده است.
به گزارش «دنیای اقتصاد» محمدعلی زم در نشست خبری تشریح فعالیت ها و دستاوردهای مناطق آزاد کشور در دولت یازدهم در حوزه های فرهنگی، اجتماعی و گردشگری با اشاره به برخورداری ایران از تمام استعدادهای جذب گردشگر خارجی، بر امکان توسعه گردشگری حلال در مناطق آزاد تاکید و اظهار کرد: «گرچه قرار گرفتن مناطق آزاد در حاشیه سواحل کشور، فرصتی بی نظیر برای ورود گردشگران خارجی و توسعه گردشگری حلال است اما به دلیل نواختن ساز مخالف از سوی برخی جریان ها، موانعی در این راستا وجود دارد.»
او در پاسخ به پرسش خبرنگار ما درخصوص برنامه های این معاونت برای جذب گردشگران خارجی و تبدیل این مناطق به مقاصد گردشگری، تصریح کرد: «تنها سه سال از زمان ورود مناطق آزاد به مباحث مربوط به گردشگری می گذرد که زمان بسیار کوتاهی برای تبدیل این مناطق به مقاصد سفر گردشگران خارجی است.» زم در ادامه با بیان اینکه گردشگری در دولت یازدهم به یکی از موارد الزامی در دستور کار مناطق آزاد تبدیل شد، افزود: «بر این اساس، این مناطق ملزم به داشتن رشدی پایدار در زمینه ایجاد زیرساخت های گردشگری و نیز آمار ورود گردشگران داخلی و خارجی شدند.»
گردشگری روستایی، محور گردشگری مناطق آزاد
معاون فرهنگی دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی با اشاره به افزایش 2 برابری تعداد تخت ها و نیز رشد 1.7 درصدی ورود گردشگران داخلی به کیش به عنوان یک نمونه و همچنین تاکید بر ساخت چند هتل 5 ستاره در مناطق آزاد تجاری کشور در طول دولت یازدهم، به تشریح عمده سیاست های مدیریت مناطق آزاد در مسیر تحقق اهداف مربوط به توسعه گردشگری پرداخت و گفت: «اختصاص بودجه های ده ها هزار میلیاردی در سال های پس از انقلاب برای محرومیت زدایی از روستاها، نه تنها نتوانسته باعث حفظ جمعیت روستایی در روستاهای کشور شود، بلکه با ایجاد هزینه های اضافی که برای بهره بردن از این امکانات جدید مورد نیاز است، عملا به گسترش فقر در این نواحی دامن زده؛ از این رو ایجاد یک محل درآمد پایدار برای روستاییان، مهم ترین اقدامی است که برای توسعه مناطق روستایی و جلوگیری از مهاجرت به شهرها باید مورد توجه قرار می گرفت.»
زم اضافه کرد: «در همین راستا، گردشگری روستایی در مناطق آزاد، به عنوان محور رشد اقتصادی روستاها مد نظر قرار گرفت.» به گفته این مقام مسوول، تاکید بر گردشگری روستایی مصداق یک تیر و چند نشان است و در کنار ایجاد امکان توسعه گردشگری در مناطق آزاد، همراهی و مشارکت جوامع محلی را نیز در مسیر رشد این مناطق به همراه خواهد داشت. علاوه بر اینها، رونق گردشگری در روستاها، به بهبود معیشت خانوارهای روستایی کمک کرده و به این ترتیب از خالی شدن روستاها جلوگیری خواهد کرد. وی همچنین با اشاره به محدودیت مناطق آزاد در تخصیص بودجه به فعالیت های عمرانی در روستاها برای جذب گردشگر، اظهار کرد: «برای این منظور، تفاهم نامه ای با بنیاد مسکن منعقد شد که بر مبنای آن 50 درصد سرمایه گذاری ها در این زمینه به این بنیاد محول شد.» زم مهیا شدن تمامی زیرساخت های تبدیل 67 روستا از 105 روستای منطقه آزاد اروند به روستای هدف گردشگری در مناطق آزاد را یکی از نتایج این همکاری مشترک، عنوان و بر اجرای این طرح در روستاهای دیگر مناطق آزاد تاکید کرد.
او با در اولویت دانستن توسعه انسانی بر توسعه فناوری و دیگر ملزومات توسعه سخت افزاری در بحث گردشگری، استفاده از توان جوامع محلی را مهم تر از هتل سازی توصیف کرد. معاون فرهنگی دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی همچنین از تشویق روستاییان به ایجاد کاشانه مهمان به عنوان سیاست مناطق آزاد در بحث تامین نیاز اقامتی گردشگران نام برد و به تعریف رویدادها در این مناطق به عنوان یکی از مهم ترین برنامه های جذب گردشگر به این مقاصد تازه اشاره کرد. زم در این باره گفت: «تقویم رویدادها در مناطق آزاد طراحی و همچنین بانک هنرمندان هر یک از این مناطق نیز ایجاد شده است؛ با این هدف که از توان مردم بومی برای ایجاد جاذبه های گردشگری فرهنگی و هنری بهره گرفته شود.» او افزود: «علاوه بر اینها، تفاهم نامه ای هم با وزارت فرهنگ و ارشاد به امضا رسیده که بر اساس آن هفته های فرهنگی استان ها در مناطق آزاد برگزار می شود.»
حسرت بی بهره ماندن از گردشگری آبی
این مقام مسوول در ادامه با بیان اینکه 85 درصد شهرهای مهم، بزرگ و گردشگرپذیر دنیا در سواحل واقع شده اند، عدم بهره مندی ایران از ظرفیت های بیش از 3500 کیلومتر مرز آبی را مایه حسرت و دریغی بزرگ توصیف و خاطرنشان کرد: «گرچه ایران دارای کیلومترها مرز آبی است اما مردم برای سفر غالبا به سواحل شمالی کشور می روند و این در حالی است که سواحل جنوبی زیبایی های به مراتب بیشتری داشته و بسیاری از این نقاط در 9 ماه از سال، مقصدی مناسب برای سفر به شمار می روند.» به گفته او اما، به دلیل بی توجهی به این سواحل در تمامی این سال ها و عدم تسهیل شرایط دسترسی به این نقاط، این مناطق به حال خود رها شده و این در حالی است که همسایه های ایران در آن سوی این مرزهای آبی بیشترین بهره برداری را از این مواهب طبیعی داشته اند. زم ارائه طرح ایجاد 7 منطقه آزاد دیگر در کشور را راهی برای مدیریت این سواحل دانست؛ طرحی که تاکنون در صحن علنی مجلس نیز به بحث گذاشته نشده است.
