25 آوریل 2024 - 15:17

گردشگری حیات وحش؛ ظرفیت مغفول مانده ایران

6 مارس 2017 - 09:00 dsfr.ir/so5y1

گردشگری حیات وحش؛ ظرفیت مغفول مانده ایران
نامشخص
تور سافاری

گردشگری حیات وحش #سفر به منطقه ای خاص با هدف بررسی انواع گونه های جانوری و شناخت بیشتر اقلیم یک منطقه است.

روز سوم مارس برابر با دوازدهم اسفندماه در تقویم رویدادهای بین المللی به عنوان روز جهانی حیات وحش به ثبت رسیده است که خود حاکی از اهمیت جایگاه انواع گونه های جانوری در زندگی انسانی و چرخه حیات این کره خاکی است. جدا از اهمیت زیست محیطی گونه های مختلف وحوش، امروزه حیات وحش به عنوان عنصر اساسی و تامین کننده انواع تفریحات برای انسان شناخته و در قالب شاخه ای مجزا در گردشگری تعریف شده است و فعالیت هایی چون عکاسی و فیلمبرداری از انواع این گونه ها را نیز در بر می گیرد.

گردشگری حیات وحش سفر به منطقه ای خاص با هدف بررسی انواع گونه های جانوری و شناخت بیشتر اقلیم یک منطقه است. در این راستا توسعه این شاخه از گردشگری در بسیاری از کشورهایی که از پتانسیل بالایی در بهره مندی از گونه های مختلف جانوری برخوردارند یا امکان توسعه دیگر شاخه های گردشگری در آنها محدود بوده و درآمدزایی دیگری از سایر حوزه های اقتصادی ندارند، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در برخی از کشورهای آفریقای جنوبی، آمریکای مرکزی و آسیای جنوب شرقی با برنامه ریزی، تامین زیرساخت ها و بهره گیری از ظرفیت های موجود توانسته اند این شاخه از گردشگری را توسعه داده و از این طریق منجر به درآمدزایی از طریق صنعت گردشگری و به صورت خاص گردشگری حیات وحش شوند که در قالب گردشگری ماجراجویانه نیز قابل تعریف است.

گردشگری حیات وحش از سوی دیگر منجر به درآمدزایی جوامع محلی شده و به عنوان شیوه ای برای تامین منابع اقتصادی پایدار در این جوامع مورد توجه قرار گرفته است. لازمه این درآمدزایی حفاظت از گونه های در معرض خطر از سوی جوامع محلی و با حمایت سایر ارگان های متولی است تا بتواند سوددهی اقتصادی را در این مناطق به ویژه در کشورهای در حال توسعه به دنبال داشته باشد. در ایران نیز زیستگاه های متنوعی همچون کوهستان، جنگل، کویر و دریا وجود دارد که محل زندگی بیش از هزار گونه گیاهی و جانوری هستند و از این رو گنجینه ای بی  بدیل از پناهگاه حیات وحش همچون انواع پستانداران، پرندگان، خزندگان، دوزیستان و آبزیان به شمار می روند. از نمونه های شاخص این وحوش می توان به یوزپلنگ ایرانی، گوزن زرد، گورخر آسیایی، پلنگ، هوبره، خرس سیاه، تمساح پوزه کوتاه و ... اشاره کرد که ظرفیتی بالقوه برای توسعه این شاخه از گردشگری در کشور به شمار می روند. با این همه به رغم ظرفیت های موجود گردشگری حیات وحش، این حوزه هنوز نتوانسته جایگاه خود را در صنعت گردشگری کشور پیدا کند.

گردشگری با هدف دیدن انواع جانوران وحشی در ایران بیشتر به پرنده نگری در سایت ها و تالاب هایی که زیستگاه انواع پرندگان بومی و مهاجر هستند، محدود شده است. غواصی به منظور تماشای انواع گونه آبزیان بی خطر در آب های جنوبی ایران نیز شاخه ای دیگر از گردشگری حیات وحش به شمار می رود که البته مخاطبان آن به نسبت ظرفیت های موجود محدود هستند. این در حالی است که برنامه ریزی برای بهره مندی از سایر زیستگاه های حیات وحش همچون زیستگاه های کویری و جنگلی با برگزاری تورهایی چون جنگل پیمایی در جنگل های البرز، زاگرس و همچنین جنگل های حرا و یا اجرای تورهای سافاری در مناطق حفاظت شده کویری کشور برای عموم مردم علاقه مند در کنار تبلیغات و اطلاع رسانی می تواند راهگشا باشد و به مدد توسعه این شاخه از گردشگری بیاید؛ چراکه علاوه بر پتانسیل موجود، راهنمایان اکوتوریسم بسیاری نیز در کشور با گذراندن دوره های آموزشی برای اجرای چنین تورهایی تربیت شده اند که فعالیت هرچه بیشتر آن ها نیازمند برنامه ریزی هدفمند و حمایت از برگزاری تورهای طبیعت گردی تخصصی است.

1