19 مارس 2024 - 05:41

بررسی وضعیت ایرلاین های خصوصی پس از نوسازی ناوگان هما

15 ژانویه 2017 - 09:30 dsfr.ir/mh8fh

بررسی وضعیت ایرلاین های خصوصی پس از نوسازی ناوگان هما
airliners.net
تحویل نخستین هواپیمای ایرباس 321 به هما

حدود 40 سال تحریم «هما» شرایطی را به وجود آورد تا ایرلاین های تازه نفس و جدید از فرصت پیش آمده استفاده کرده و پا به عرصه صنعت هوایی بگذارند.

نیاز شدید کشور به حمل و نقل هوایی موجب شد که در تاسیس ایرلاین های جدید سخت گیری چندانی صورت نگیرد در همین راستا تقریبا همه ی این شرکت های خصوصی و نیمه خصوصی جدید با چند هواپیمای نسبتا قدیمی و امکانات، سرمایه مختصر و عمدتا تسهیلات بانکی آغاز به کار کردند. اما اکنون صدای غرش ناوگان جدید هما می رود تا دوباره شرایط بازار را دست خوش تغییرات بسیاری کند.

چندی پیش شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران «هما» موفق به عقد قرارداد خرید حدود 200 فروند هواپیما شد که انتظار می رود در مدت 10 سال آینده، میانگین سنی ناوگان هما به کمتر از 5 سال کاهش پیدا کند. در همین راستا میزگرد مجازی با موضوع بررسی آینده ایرلاین های خصوصی در رقابت با «هما» با حضور کارشناسان، تحلیلگران و صاحب نظران صنعت هوایی کشور دوشنبه هفته جاری (20 دی ماه) برگزار شد.

در ابتدا برخی از کارشناسان، نقدهایی نسبت به مداخله دولت در مکانیزم خرید ناوگان هما داشتند و اعلام کردند: وزارت راه و شهرسازی هم زمان وظایفی در حوزه تصدی شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران و رگولاتوری سازمان هواپیمایی کشوری را دارد لذا خرید هواپیما را می توان به حمایت داور از یک تیم ورزشی تشبیه کرد. بنابراین دغدغه سایر ایرلاین های ادامه حمایت های دولت از هما و احتمال ورشکستگی آنها است.

در ادامه برخی دیگر کارشناسان اعتقاد داشتند که حمایت های دولت از ایرلاین ملی صحیح است و حتی برخی معتقد هستند که دولت می بایست از طریق مقام رگولاتوری (سازمان هواپیمایی کشوری) نسبت به کنترل تعداد ایرلاین های کشور اقدام کند به گونه ای که کشور دارای یک ایرلاین ملی و چند ایرلاین خصوصی بزرگ باشد.

برخی از تحلیلگران صنعت هوایی در پاسخ به اینکه پس از ورود ناوگان جدید هما، سایر ایرلاین های کوچک تر در رقابت حذف خواهند شد، اظهار کردند: ایرلاین های کوچک تر با استفاده از مزیت چابکی خود می توانند از طریق ارائه ی خدمات ارزان و با کیفیت، سهم خود را از بازار صنعت هوایی به دست آوردند. به عنوان مثال می توان به عملکرد موفقیت آمیز شرکت های (ایزی جت) و (رایان ایر) و پیروزی آنها در رقابت با شرکت بزرگ بریتیش ایرویز اشاره کرد.

در ادامه این بحث عنوان شد: ایرلاین های کوچک تر داخلی برای موفقیت در رقابت با شرکت هواپیمایی بزرگ باید اقدام به ارتقاء بهره وری و افزایش بازدهی از طریق استفاده از مشاوران، مدیران و متخصصان و دارای موفقیت های بین المللی در بازارهای مشابه کنند.

طبق عقیده یکی از کارشناسان صنعت هوایی، این احتمال وجود دارد که ایرلاین های کوچک ایرانی برای حفظ و بقاء خود، امور بازاریابی و فروش خود را به چارترکنندگان واگذار کنند. یکی از مشکلات ایرلاین های کوچک ایرانی پیر بودن ناوگان و بهره وری پایین و هزینه های عملیاتی بالا است که این عوامل رقابت آنها را با هما دشوار خواهد کرد لذا ایرلاین های خصوصی در ایران نیاز دارند که برای رقابت با «هما» اقدام به جوان سازی ناوگان خود کنند.

عده ای از کارشناسان و صاحب نظران صنعت هوانوردی با اشاره به اینکه اتکاء ایرلاین های خصوصی به چارترکنندگان می تواند باعث آسیب پذیری آنها شود خاطرنشان کردند: ممکن است در اثر تغییر شرایط بازار، چارترکنندگان منافع خود را در قطع همکاری با ایرلاین های خصوصی و آغاز همکاری با شرکت های بزرگ مشاهده کنند. حتی ممکن است ایرلاین های کوچک برای باقی ماندن در بازار اقدام به ادغام در یکدیگر کرده و با این کار توان رقابتی خود را افزایش دهند. همچنین این امکان وجود دارد که چارترکننده ها از رقابت ایجاد شده میان ایرلاین ها به نفع خود استفاده کرده و به عنوان بازیگر سوم ایفای نقش کنند.

اغلب بر این باور بودند که هم ایرلاین های بزرگ و هم ایرلاین های کوچک ناگزیر به تجدید نظر و بازنگری در نیروی انسانی، مدیریت، تکنیک های بازاریابی و بازارسازی و استفاده از تجربیات جهانی خواهند بود.

در این میزگرد آنلاین که در گروه (خلبان عیسی خان اشتوداخ) برگزار شد برخی از کارشناسان به این موضوع اشاره کردند که تمرکز بر مسیرها بسیار رقابت پذیر است لذا برای اینکه به غیر از شرکت هواپیمایی «هما» و ایرلاین های بزرگ، سایر ایرلاین ها هم بتوانند فعالیت کنند لازم است که بازار این صنعت توسعه پیدا کند؛ لازمه ی این امر ایجاد زیرساخت های لازم نظیر توسعه ی فرودگاه های کشور، افزایش راه های هوایی، ایجاد هاب های مناسب در نقاط مختلف کشور و ... است.

طبق گفته ی کارشناسان؛ یکی از مسائلی که باید مورد توجه قرارگیرد نقش دولت در تنظیم بازار و ایجاد شرایط رقابت عادلانه برای تمام ایرلاین هاست. حمایت یک سویه و جانب دارانه از ایرلاین های خاص موجب غیرواقعی شدن بازار و زیان مصرف کننده و شرکت های کوچک خواهد شد.

« دنیای سفر » این نوشته را از « تین نیوز » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.
1