برابر با ضوابط شرکت راه آهن، #مسافران #قطار می توانند #بلیت های #مسافرتی خود را به هر علتی مسترد کنند.
سفر با قطار معمولا از آن دست سفرهایی است که ایمن، کم خطر، ارزان و قابل دسترس شمرده می شود. در سراسر دنیا معمولا دولت ها تمام تلاش خود را برای تجهیز ناوگان حمل و نقل ریلی و افزایش راه های مواصلاتی بین شهرها در این صنعت انجام می دهند. متاسفانه در کشور ما تا حد بسیار زیادی و به دلایل مختلف در حق این صنعت جفا شده است و معمولا کمتر به آن اهمیت داده می شود. این در حالی است که با افزایش سفر با قطارهای بین شهری بی تردید از آمار کشته شدگان بین جاده ای ما کاسته خواهد شد و رضایتمندی بیشتری نیز هم برای مردم و هم برای دولت ایجاد می شود. علاوه بر این، سانحه ناگوار اخیر در استان سمنان که منجر به کشته و مجروح شدن تعداد زیادی از هموطنان مان نیز شد، نشانه ای تلخ و دردناک برای فعالان این حوزه است تا به این صنعت نهایت رسیدگی و توجه را مبذول کنند.
برابر با ضوابطی که شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران تببین کرده است، افراد می توانند بلیت های مسافرتی خود را به هر علتی با شرایطی که در ادامه بیان می کنیم، مسترد کنند. برای نمونه، بلیت تا یک ساعت پس از صدور، به شرط عدم حرکت قطار و باز بودن مراکز فروش در مرکز صادرکننده بلیت با پرداخت کامل بهای آن به مسافر، قابل ابطال است. همچنین بلیت ها در کلیه مراکز فروش رایانه ای بلیت، قابل استرداد است و نیازی به مراجعه به مرکز خرید بلیت نیست، البته این امر شرایط ذیل را دارد:از ساعت 12 روز قبل از حرکت قطار، 90 درصد بهای بلیت پرداخت می شود، اما اگر از ساعت 12 روز قبل از حرکت قطار تا سه ساعت پیش از حرکت این امر انجام شود، 70 درصد و اگر تنها سه ساعت مانده به حرکت قطار باشد، نیمی از بهای بلیت مسترد می شود. همچنین استرداد بلیت پس از حرکت نیز میسر نیست.
حقوق مسافران در تاخیر در حرکت قطارها
مطابق ضوابط، تاخیر در شروع حرکت قطارهایی که مسافران آن از باجه کنترل بلیت عبور کرده و در سکو یا داخل قطار قرار گرفته اند، جزو تاخیر نهایی آنها در مقصد محاسبه و مورد ملاک برای پرداخت خسارت قرار می گیرد. اگر تاخیر ناشی از حوادث طبیعی نباشد، در صورتی که ورود قطار به ایستگاه مقصد، بعد از گذشت وعده غذایی روزانه باشد، یک وعده پذیرایی رایگان انجام می شود. همچنین چنانچه تاخیر بیش از زمان معین باشد، به طوری که منجر به جاماندن مسافر از قطار بعدی شود، اگر فاصله بین ورود قطار قبلی و حرکت قطار بعدی بیش از سه ساعت باشد و همچنین هر دو بلیت به نام مسافر باشد، وجه کامل بلیت قطار بعدی پرداخت و مسافر با قطارهای بعدی اعزام می شود. اگر این تاخیر منجر به اقامت در شب شود، هزینه اقامت و غذا به عهده شرکت راه آهن است.
حقوق مسافران در صورت لغو حرکت قطار
در این موارد، وجه کامل بلیت تا یک ماه پس از تاریخ حرکت در کلیه مراکز فروش به مسافر پرداخت می شود یا اینکه مسافر می تواند با اولویت، بلیت برای قطارهای بعدی تهیه کند. اگر بلیت رفت و برگشت یکسان و همنام باشد، وجه کامل بلیت حداکثر تا یک ماه پس از تاریخ حرکت در کلیه مراکز فروش به مسافر پرداخت می شود یا در صدور بلیت قطارهای بعدی اولویت خواهد داشت. در صورت تمایل مسافر، وجه کامل بلیت برگشت نیز پرداخت می شود. اگر بلیت به نام مسافر باشد و لغو حرکت در حین سفر و بازگشت مسافران به ایستگاه مبدا انجام شود، وجه کامل تا حداکثر یک ماه پس از تاریخ حرکت در کلیه مراکز فروش انجام می پذیرد و چنانچه توقف ناشی از حوادث طبیعی نباشد و رسیدن مسافران به مقصد با تاخیری بیش از زمان معین انجام شود، 50 درصد بهای بلیت بعد از کسر خدمات تا نهایتا یک ماه باید پرداخت شود.
سایر حقوق مسافران
علاوه بر موارد گفته شده، در صورتی که دستگاه تهویه قطار از کار بیفتد، اگر بلیت به نام مسافر باشد، 50 درصد بهای بلیت پس از کسر خدمات حداکثر تا یک ماه پس از تاریخ حرکت تحت شرایطی به مسافر پرداخت می شود. البته این ضابطه از آن دست مقرراتی است که می توان آن را در عمل به معنی تعلق نگرفتن خسارت تفسیر کرد؛ چراکه به قدری دست انداز برای اعمال و پرداخت خسارت در آن دیده شده که عملی شدن آن کاری سخت و دشوار به نظر می رسد. در صورتی که بلیت مسافر مفقود شود، مسافر باید حداکثر 45 دقیقه مانده به حرکت به ایستگاه راه آهن مراجعه کند. البته بلیت المثنی با 15 درصد جریمه صادر می شود.
همچنین باید به خاطر داشت که ارائه خدمات رایگان امدادی به مسافران، مستقبلین و کارکنان ایستگاه، جا به جایی مسافران ناتوان با ویلچر از قطار تا وسیله نقلیه جهت خروج مسافر از ایستگاه و جابه جایی مصدومان قطار به وسیله آمبولانس، به صورت رایگان به نزدیک ترین بیمارستان از حقوق مسافران است که باید طبق مقررات به آن توجه شود.
