28 مارس 2024 - 07:14

بنای خشتی ناشناخته تهران زیر خروارها خاک

15 ژوئیه 2015 - 09:00 dsfr.ir/4p7qp

از هر طرف محاصره اش کرده اند. کنارش را خیابان کشیده اند و چسبیده به آن تا توانسته اند گل و گیاه کاشته اند. رعایت حریم و عرصه برای این قلعه چند هزار ساله اصلا معنی ندارد.

"جوقین" یک قلعه نظامی تمام خشتی مربوط به دوره ساسانیان بوده که حالا تبدیل به یک تپه شده و در شهر جدید وحیدیه در شهریار قرار دارد.

بارندگی ها خاک قلعه را شسته و سفال ها را از زیر خاک نمایان کرده است. جای زخم های حفاران غیرقانونی دور تا دور قلعه بیداد می کند. به نظر می رسد این بنا که زمانی نظامی بوده است، حالا جای خوبی برای خواب بی خانمانان و معتادان، مکانی برای گذراندن اوقات فراغت جوانان بیکار شهر جدید وحیدیه و همچنین خالی کردن نخاله های ساختمانی شده است.

سمت راستش را دَکل های بلند نصب کرده اند، رعایت عرصه و حریم تاریخی درباره این محوطه تاریخی معنا ندارد. رد پای ماشین هایی که راه سازی می کنند هم سمت چپ قلعه نشان دهنده ساخت یک راه جدید کنار یک محوطه تاریخی که ثبت ملی شده، است.

کنار این تپه تاریخی آن هم نه چند قدم آن طرف تر درخت کاشته اند؛ این در حالیست که کاشتن درخت در عرصه یک بنای تاریخی می تواند حریم منظری آن را تحت تاثیر قرار دهد. از طرفی آب دادن به آنها می تواند به خود بنا یا محوطه تاریخی آسیب برساند. در فضای سبزی که پای تپه جوقین ایجاد کرده اند، وسایل ورزشی هم گذاشته اند. کودکان و نوجوانان همین طور که با این وسایل بازی می کنند از سوراخ ها و پستی بلندی های قلعه بالا و پایین می روند، انگار قلعه جای خوبی برای بازی شان است.

یکی از دانشجویان باستان شناسی که تقریبا آثار تاریخی شهریار را می شناسد می گوید: جوقین بزرگتر از آنچه که می بینید بوده و به مرور زمان به این شکل درآمده است. فکر نمی کنم تاکنون این محوطه کاوش شده باشد. بسیاری از آثار تاریخی شهریار مثل جوقین به حال خودشان رها شده اند.

نام جوقین بنا بر برخی گفته ها برگرفته از نام بهرام چوبین سردار ایرانی در عهد خسرو پرویز ساسانی است که بعدها در دوره یزدگرد سوم رونق گرفته و مورد استفاده بوده است. تپه جوقین و قلعه دیگری که در مرکز روستای قدیمی جوقین واقع است و به دلیل ساخت و سازهای بعدی در بستر شهر مدفون شده را نیز به همین دلیل به بهرام چوبین نسبت می دهند.

هیچ اطلاعاتی درباره "جوقین" در فضای مجازی پیدا نمی شود، جز آگهی فروش زمین کشاورزی و مسکونی در آن محدوده! "جوقین" در سال 79 ثبت ملی شده است. مردم محلی اطلاعات چندانی درباره آن ندارند و فقط می دانند که آنجا تاریخی است.

در کتابچه معرفی جاذبه های گردشگری، تاریخی و طبیعی تهران در توضیحات چهار خطی که از این قلعه نوشته شده، آمده است تپه جوقین در واقع یک اثر معماری است که شبیه به قلعه بزرگ است و در اثر فرسایش به صورت تپه درآمده است. این تپه روبروی شهرداری وحیدیه قرار دارد. اشیاء و آثاری که از اطراف این تپه و از حفاری های غیرمجاز در این تپه به دست آمده نشان می دهد که این تپه یک قلعه نظامی مربوط به دوران تاریخی (ساسانی) است. این تپه در میان مردم محلی و بومی به قلعه یزدگرد سوم معروف است.

« دنیای سفر » این نوشته را از « ایسنا » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.
1