19 مارس 2024 - 05:29

چرا باید گردشگری صنعتی را توسعه دهیم؟

24 اکتبر 2016 - 13:40 dsfr.ir/o91u1

چرا باید گردشگری صنعتی را توسعه دهیم؟
مصطفی کاظمی
بازدید از بزرگ ترین کارخانه تولید کاغذ خاورمیانه در مازندران

یکی از شاخه های نوظهور در عرصه گردشگری، «گردشگری صنعتی» است که در قالب بازدید از سایت های صنعتی جای می گیرد.

گردشگری در شاخه های گوناگونی قابل تعریف است؛ شاخه هایی که تاکنون شناسایی شده و شاخه های دیگری که لازم است شناسایی شوند. در این میان یکی از شاخه های نوظهور در عرصه گردشگری، «گردشگری صنعتی» است که در قالب بازدید از سایت های صنعتی جای می گیرد؛ رویکردی که توسعه آن سال ها است از سوی کشورهای صنعتی جهان و در راستای افزایش سرانه درآمدها مورد توجه قرار گرفته است. ژاپن، کره جنوبی، آلمان، هلند و انگلستان از نمونه کشورهای پیشرو در عرصه گردشگری صنعتی هستند.

متقاضیان اصلی این شاخه از گردشگری دانشجویان و صنعتگرانی هستند که با هدف بازدید از فرایند تولید یک محصول یا آشنایی با کارکرد دستگاه ها و ماشین آلات صنعتی قدم در راه سفر می گذارند. جدا از جنبه های آموزشی و مطالعات شغلی و حرفه ای، این شاخه از گردشگری برای علاقه مندان به کسب تجربه های تکرارنشدنی نیز حرفی برای گفتن دارد. تجربه حضور در معادن، بازدید از میدان های نفتی، پالایشگاه ها و صنایع پتروشیمی، کارخانه های خودروسازی، فولادسازی، نیروگاه های تولید برق و همین طور سدها و کارخانه های تولید محصولات غذایی از نمونه های مثال زدنی در این رابطه هستند.

یک تیر و چند نشان

کشورمان ایران در تمام زمینه های نام برده از ظرفیت بالایی برخوردار است. مناطق آزاد، مناطق ویژه اقتصادی، شهرک های صنعتی متعدد در استان های مرکزی، اصفهان، خوزستان و دیگر شهرها در کنار سدها و پالایشگاه های موجود و همچنین تنوع کارخانه ها و کارگاه های تولید محصولات خوراکی از این نمونه اند. این در شرایطی است که متاسفانه موضوع رونق صنعت گردشگری به یاری دیگر صنایع موجود، تاکنون چندان در کانون توجه فعالان این حوزه نبوده است؛ امری که قوت بخشیدن به آن پیش از هر چیز نیازمند شناسایی بازارهای هدف داخلی و خارجی و پس از آن برنامه ریزی در راستای برگزاری تورهای تخصصی با هدف دستیابی به بازدیدی هدفمند، موثر و درآمدزا است و البته پیش شرط دستیابی به این مهم آشنا و متقاعد کردن صاحبان صنایع گوناگون برای برگزاری تورهای صنعتی و منافعی است که عاید آنان و البته کشور می شود.

رونق گردشگری در مناطق صنعتی بزرگ می تواند به رونق اقتصادی آن منطقه و جوامع محلی نیز منجر شود؛ چراکه گردشگران صنعتی علاوه بر بازدید از سایت های موجود، با حضور در جوامع محلی نیز می توانند به درآمدزایی آنان کمک کنند. جدا از واحدهای صنعتی بزرگ و شناخته شده، واحدهای صنعتی کوچک به ویژه در عرصه صنایع غذایی و محصولات بهداشتی نیز می توانند با برگزاری تورهای گردشگری محصولات تولیدی خود را به بازار معرفی کرده و از این طریق در راستای بازاریابی گام بردارند؛ از نمونه این واحدها می توان به کارخانه ها و کارگاه های تولید شیرینی های سنتی ایران همچون سوهان و گز، واحدهای تولید زعفران و پسته و همین طور کارگاه های تولید فرش دستباف که تمامی اینها از ارزش جهانی نیز برخوردارند، اشاره کرد.

علاوه بر این، رونق این شکل از گردشگری می تواند زمینه ورود گردشگران کشورهای همسایه و منطقه که علاقه مند به سرمایه گذاری یا توسعه روابط اقتصادی با کشورمان نیز هستند را فراهم آورد. در حال حاضر تورهای صنعتی از سوی بسیاری از واحدهای صنعتی و تولیدی کشورمان برگزار می شوند که مخاطبان اصلی این تورها نیز بیشتر صنعتگران داخلی یا دانش آموزان هستند. اما آنچه ضروری به نظر می رسد تعریف بسته های سفرهای صنعتی هدفمند از سوی دفاتر خدمات مسافرتی برای جذب عموم گردشگران داخلی یا بین المللی علاقه مند به بازدید از این واحدها است و دستیابی به این مهم جز با برنامه ریزی، هدف گذاری، توسعه زیرساخت های گردشگری در مناطق صنعتی و در نهایت اطلاع رسانی ممکن نخواهد بود و اینها همه آن چیزی است که فقدانشان در راستای رونق این شاخه از گردشگری در کشورمان محسوس است.

1