چین، بیشترین تعداد گردشگران بین المللی را دارد و آنها از پرخرج ترین گردشگران جهان به شمار می روند.
به گزارش «دنیای اقتصاد»، بسیاری از کارشناسان بر این باورند که این کشور از گردشگری در راستای دیپلماسی عمومی و حمایت یا تحریم دول دیگر بهره می گیرد. تونی تسه کارشناس مدرسه مدیریت هتل و توریسم دانشگاه پلی تکنیک هنگ کنگ، بر همین اساس معتقد است دولت جمهوری خلق چین با اعمال کنترل و تاثیر بر روند شکل گیری و توسعه گردشگری، جریان توریسم را به طور ناگسستنی با دستورالعمل های سیاسی خود پیوند داده است.
به گزارش خبرگزاری مهر، این کارشناس در مقاله ای عنوان می کند که بررسی استفاده از توریسم در روابط بین الملل چینی ها نشان می دهد چگونه این کشور حمایت و همچنین تحریم خود را از طریق گردشگری بر دیگر کشورها اعمال می کند. با توجه به اندازه فزاینده بازار توریسم خارجی چین، این کشور پتانسیل تاثیرگذاری مشخصی بر سطوح اقتصادی و سیاسی در سراسر دنیا را دارد. افزایش هفت برابری در گردشگری خروجی چین از 10 میلیون نفر در سال 2000 به بیش از 70 میلیون نفر در سال 2011 و حالا قریب به 100 میلیون گردشگر، خود شاهدی بر این مدعا است. این افزایش تعداد گردشگر تاثیر شگرفی بر سیاست گردشگری چین و رابطه تعریفی آن با بسط قدرت نرم این کشور خواهد داشت.
حال این سوال پیش می آید که چگونه این روند رخ می دهد؟ تونی تسه در مقاله خود توضیح می دهد که چین به عنوان یکی از اندک کشورها در جهان با داشتن «سیاست عمومی برای توریسم خارجی یا ADS» دارای موقعیت ایده آل برای تاثیرگذار ی بر روابط بین الملل است. این کشور گردشگری خارجی خود را از طریق طرح «تایید وضعیت مقصد» کنترل می کند؛ مجموعه ای از موافقت نامه های دوجانبه با کشورهای دیگر که به توریست های چینی اجازه می دهد از طریق تورهای گروهی به خارج مسافرت کنند. اهمیت اقتصادی این برنامه به صورت گسترده به رسمیت شناخته شده است و تنها کشورهایی که بخشی از طرح ADS هستند، اجازه دارند که بازار گردشگری خود را در چین تبلیغ و ترویج کنند.
دولت چین از جریان گردشگری خارجی به عنوان مکانیزمی برای حمایت از سایر کشورها و مناطق استفاده می کند. هنگ کنگ و ماکائو، دو منطقه نیمه خودمختار چین، مثال هایی خوب از این سیاست هستند. هنگامی که هنگ کنگ با مشکلات اقتصادی در راه اتحاد دوباره با سرزمین مادری مواجه شده بود، دولت چین با ارائه برنامه سفر شخصی در سال 2003 به گردشگران خود اجازه داد بیشتر از تورهای گروهی، به صورت شخصی و انفرادی به هنگ کنگ سفر کنند. این تغییر سیاست برای هنگ کنگ درآمد قابل توجهی به ارمغان آورد. چین همچنین در نمونه ای مشابه پشتیبانی خود را از ماکائو که از سال 1999 به چین نزدیک شده، نشان داده است. علاوه بر این، جریان گردشگری خارجی می تواند بیانگر و نشانه روابط مثبت با دیگر کشورها باشد. انگلیس، کره و تایلند مثال هایی روشن از چگونگی توسعه گردشگری چین به عنوان نشانه ای از روابط سیاسی مثبت بین کشورها هستند.
در انگلستان، تلاش ها برای افزایش شمار توریست های ورودی به طور مشخص و قدرتمند بر بازار چین متمرکز شده است که شاهد این مدعا در سیاست، ساده سازی هرچه بیشتر فرآیند گرفتن ویزای انگلیس برای چینی ها است. کره و تایلند هم همچنین شاهد افزایش قابل ملاحظه در شمار گردشگران ورودی از چین هستند. توسعه گردشگری چین در این کشورها به مصداق «گردشگران دیپلمات های غیررسمی در ساخت زیر بنای قدرت نرم چین هستند»، است. چینی ها از گردشگری به عنوان ابزاری برای تحریم در مقابل کشورهایی که با آنها دچار مشکل هستند، بهره می برند.
برای مثال در زمان مناقشه بر سر جزایر دیائویو با ژاپن، بسیاری از تورگردانان مطرح چینی تبلیغ و ترویج گردشگری در ژاپن را متوقف کردند. بعضی از این شرکت ها سفرهای خود را به ژاپن لغو و مبالغ گرفته شده را به مشتری های خود پس دادند. این عمل منجر به کاهش 70 درصدی تعداد گردشگران چینی ورودی به ژاپن در سال 2012 شد. مشابه همین عملکرد، در همان سال در مورد فیلیپین به دلیل مناقشه با این کشور بر سر جزیره هوانگیان صورت گرفته است. با توجه به نوع نگاه چین به گردشگری خارجی خود، بازارهای مقصد نه تنها باید نیازها و خواسته های مشتری های خود را پوشش دهند، بلکه باید درک مطلوبی از سیاست ها و خط مشی حاکم بر قوانین بازی داشته باشند.
