توجه به گردشگری بر همگان مشخص است و در بند 50 سیاست های کلی برنامه ششم به صراحت بر اساسی ترین مفاهیم این موضوع، یعنی «توسعه پایدار صنعت ایران گردی» از سوی رهبری تأکید شده است.
سیاست گذاری در مفهوم اصلی خود در برگیرنده اموری است که در اولویت دستور کار حاکمیت قرار می گیرد؛ به عبارت دیگر، سیاست به معنای تصمیم گیری برای کارهایی است که حاکمیت می خواهد انجام بدهد یا ندهد. برای مثال، توسعه صنعت گردشگری از اول انقلاب تا سال 1382 که قانون تشکیل سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در مجلس به تصویب رسید، در اولویت دستورکار دولت نبوده و این امر در یکی از معاونت های وزارت ارشاد اداره شده است. پس از تصویب قانون یاد شده، اداره این موضوع به معاونت ریاست جمهوری ارتقا یافت و بعدها صنایع دستی نیز از یکی از معاونت های وزارت صنایع و معادن، منفک و به آن ملحق شد.
بررسی ها نشان می دهد که با همه فراز و نشیب ها و اقداماتی که انجام شده، این امر برای رتق و فتق کارها کفایت نکرده و همچنان مشکل اساسی و جدی در این باره پابرجاست. اکنون اهمیت گردشگری به عنوان صنعتی پیشرو و همه جانبه در جهان مطرح است و با توجه به کارکردهای اقتصادی و اجتماعی خود در رأس کارهایی است که برای درآمدزایی، اشتغال آفرینی، فقرزدایی، عدالت گستری، پایداری و حفظ محیط زیست از سوی سیاست گذاران کشورها به آن توجه شده است.
در ایران نیز برای تحقق اقتصاد مقاومتی که اتکا به منابع داخلی و تعامل با جهان برای شکوفایی استعدادها محور آن است، به دلایل متعدد و از جمله ضرورت کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی، مشارکت محلی، آمایش سرزمین، افزایش درآمدهای ارزی، توسعه صادرات با ایجاد پویایی و فعالیت در درون سرزمین، مهم تر از همه حفظ و ارتقای هویت فرهنگی، انسجام اجتماعی و معرفت نسبت به داشته های غنی مادی و معنوی در فرایند جهانی شدن، توسعه صنعت گردشگری ضرورت دارد.
اینک اهمیت توجه به گردشگری بر همگان مشخص است و در بند 50 سیاست های کلی برنامه ششم به صراحت بر اساسی ترین مفاهیم این موضوع، یعنی «توسعه پایدار صنعت ایران گردی» از سوی مقام معظم رهبری تأکید شده است. این راهبرد بر «افزایش ایرانگردهای خارجی» و تورهای ورودی «دست کم به پنج برابر»، یعنی افزایش مسافران خارجی از پنج میلیون نفر به 25 میلیون نفر و ایجاد دست کم سه میلیون شغل در این بخش متمرکز شده است. در حال حاضر، جای هیچ بهانه ای باقی نمی ماند که به توسعه این صنعت پرداخته نشود و نسبت به تحقق این هدف استراتژیک تعلل به عمل آید.
از سوی دیگر، تقاضا برای توسعه گردشگری به صورت درخواست و مطالبه عمومی در سراسر کشور در آمده و مقامات ملی، استانی، شهرستانی و محلی با رویکردی نو به استعدادهای هر منطقه در پی رونق و پیشبرد مؤلفه های اصلی این صنعت هستند. بدیهی است که با توجه به ماهیت فرابخشی فرایند تجاری میزبانی و میهمانی در سطح ملی و بین المللی، سازوکارهای موجود به ویژه در نظام تصمیم گیری، سیاست گذاری، قانون گذاری و برنامه ریزی برای چنین امر مهمی کافی نیست.
در راستای اجرای اصل 66 قانون اساسی و در صورت اقدام به تشکیل کمیسیون گردشگری و زیارت در مجلس شورای اسلامی، با ایجاد تحول و ارتقای سطح ستاد تصمیم گیری در سطوح کلان ملی، گامی اساسی در این باره برداشته خواهد شد. در روند موجود امور مربوط به گردشگری، میراث فرهنگی، صنایع دستی و زیارت در کمیسیون فرهنگی مجلس مطرح می شوند؛ ولی با توجه به ترکیب اعضا، دامنه کارها و ابعاد وسیع کمیسیون فرهنگی، موضوع گردشگری و زیارت در سطحی کمتر از آنچه قبلا در دولت از نظر ستادی در حد معاونتی از وزارت ارشاد در دولت بود، در این کمیسیون مطرح می شود. حتی اسمی از گردشگری و میراث فرهنگی در آیین نامه داخلی و نیز در ماده 43 این آیین نامه مجلس در کنار دیگر وظایف و امور کمیسیون فرهنگی نیامده است.
اساسا با عنایت به مسائل و مشکلات عمده ای که در امر فرهنگ وجود دارد، امکان اختصاص زمان و اولویت برای گردشگری و زیارت که به صورت یک صنعت فرابخشی تعریف می شود، وجود ندارد. می دانیم که در مؤلفه های شش گانه این صنعت علاوه بر جاذبه های زیارتی، طبیعی، تاریخی، صنعتی و خدماتی، امور مربوط به حمل و نقل هوایی؛ دریایی، ریلی و جاده ای؛ اقامت، هتل؛ پذیرایی، رستوران؛ مراکز خرید، سوغات، صنایع دستی و خدمات اختصاصی مثل بازاریابی، بانک، بیمه، فناوری اطلاعات و صدور ویزا، به صنعت گردشگری مربوط می شود و توجه جدی به توسعه آن ها تعامل هماهنگی با دیگر کمیسیون ها و دستگاه های اجرائی را می طلبد.
جبران عقب ماندگی در مؤلفه های اصلی صنعت گردشگری و ضرورت ایجاد هماهنگی و هم افزایی با دیگر امور و کمیسیون های مجلس و عنایت به انسجام و تمرکز برای تحقق بند 50 اصول سیاست های کلی برنامه ششم، تدوین قوانین راه گشا برای تحقق اقتصاد مقاومتی و اتکا بر منابع داخلی برای توسعه کشور ایجاب می کند تا پس از استقرار کمیسیون های اصلی و تخصصی مجلس در فصل اول فعالیت های مجلس دهم از سوی نمایندگان محترم مجلس طرحی مبنی بر تشکیل کمیسیون گردشگری و زیارت مطرح شود و آیین نامه داخلی مجلس در این باره تغییر کند.
« دنیای سفر » این نوشته را از « روزنامه شرق » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.
