امسال نیز همچون سال های گذشته دو پرونده "قنات ایرانی" در بخش میراث فرهنگی و "بیابان لوت" در بخش میراث طبیعی از ایران جهت بررسی در دستور کار کمیته میراث جهانی در استانبول قرار گرفته است.
خدای را شاکریم که تا بدین جای کار تلاش های مسئولان، متخصصین و همکاران سازمان میراث فرهنگی در ثبت اثری دیگر در فهرست میراث جهانی به عنوان میراث بشریت، نتیجه بخش بوده است و "قنات ایرانی" به عنوان بیستمین اثر ایران، پس از محوطه باستانی شوش و منظر فرهنگی میمند، به فهرست میراث جهانی افزوده شد. پیش از این ایران با داشتن 19 محوطه ثبت شده به همراه کشورهای ژاپن، برزیل و استرالیا در رتبه 11 جهان قرار داشت. امید است که پرونده دیگر ایران "بیابان لوت" نیز به عنوان نخستین اثر طبیعی ایران در روزهای آینده در این فهرست جای گیرد.
بیابان لوت از عوارض طبیعی کم نظیری است که در میان سه استان کرمان، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان گسترده است و گونه های گیاهی و جانوری متفاوتی را در بر دارد. همچنین به دلیل قرار گرفتن قطب حرارتی زمین در این بیابان شهرت جهانی فراوانی کسب کرده است.
پرونده نامزدی "قنات ایرانی" مشتمل بر 11 قنات چون قنات قصبه گناباد (خراسان رضوی)، قنات بلده فردوس (خراسان جنوبی)، زارچ (یزد)، قنات میرزا نصرالله مهریز (یزد)، گوهرریز جوپار (کرمان)، اکبرآباد بم (کرمان)، قاسم آباد بم (کرمان)، مون اردستان (اصفهان)، وزوان (اصفهان)، مزدآباد (اصفهان) و ابراهیم آباد اراک (مرکزی) از 6 استان مختلف کشور، پس از پرونده باغ ایرانی و مجموعه کلیساهای ارامنه ایران سومین اثر زنجیره ای است که از سرزمین کهن ایران در فهرست میراث جهانی جای می گیرند.
اهمیت مدیریت آب در میان سرزمین خشک و کم آبی چون ایران از اعصار گذشته تاکنون نشانگر نبوغ مردمانی است که این چنین ظهور تمدنی عظیم و حفظ حیات آن را در بیابانی خشک از طریق تعامل انسانی با طبیعت خدادادی موجب شدند. این 11 قنات نماینده شبکه قنات های فراوان کشور است که هر یک سیستم برداشت آب، کشاورزی، آبیاری و مدیریت ویژه ای را در خود جای داده اند. این قنات ها در طول زمان عاملی برای ایجاد و توسعه معماری خاص کویر و سازه های مربوط به مدیریت و ذخیره آب شده اند. از این جمله اند سازه های آب انبارها، یخچال ها، آسیاب ها، حمام ها، پایاب ها، مقسم های آب قنات ها و ... که همگی به صورت کاملا حساب شده و برای ارتقا سطح زندگی ساکنین شهرها و روستاها طراحی و ساخته شده بودند.
دفتر امور پایگاه ها ثبت این مجموعه بی بدیل را به تمامی مردمان سخت کوش و فرهنگ دوست ایران اسلامی تبریک گفته و امید دارد که با مشارکت عموم مردم، قدم در راه توسعه پایدار به خصوص در قبال این گنجینه ها و منابع ملی گذاریم. مسیری که قطعا به سوی توسعه اقتصادی و اجتماعی می انجامد.
فرهاد عزیزی - مدیر پایگاه های ملی و جهانی کشور
