23 آوریل 2024 - 17:50

به نام برج سبز به جنگ محیط زیست می روند

3 ژوئیه 2016 - 09:00 dsfr.ir/xb6cb

به نام برج سبز به جنگ محیط زیست می روند
مرضيه خلیلی
نظام مهندسی توسعه شهری هویت شهری همدان را بر هم زده است. "ابراهیم کارخانه ای"

یکی از اعضای شورای شهر همدان از ساخت برج 82 طبقه ای با عنوان «برج سبز هوشمند» پرده برداشت.

یکی از مهارت ها و توانمندی های مدیران ارشد استان ها و شهرهایی که به دنبال توسعه هستند جذب سرمایه و سرمایه گذاری در حوزه های مختلف است به ویژه همدان که محور توسعه این استان را گردشگری تعریف کرده اند چنین ضرورتی را بیش از پیش در احساس می کند. جذب سرمایه گذار در حوزه گردشگری، به ویژه بخش زیرساخت های این حوزه می تواند استان را به سمت و سوی گردشگرپذیری سوق دهد.

روزهای گذشته همدان شاهد حضور گروهی از سرمایه گذاران آلمانی بود تا طرح ها و پیشنهادهای خود را با پیشنهادهای همدانی ها به بررسی بنشینند و زمینه های همکاری دو طرفه را بسنجند.

بر اساس اخبار منتشر شده در رسانه ها؛ یکی از اعضای شورای شهر همدان در جلسه کمیسیون اقتصاد، سرمایه‌گذاری و گردشگری این شورا در حضور نماینده هیئت سرمایه گذار آلمانی از ساخت برج 82 طبقه ای با عنوان «برج سبز هوشمند» پرده برداشت و اظهار کرد؛ این برج که در بلوار ارم احداث خواهد شد، ممکن است تعارضی بین توسعه شهر و حفظ باغات، فضای سبز و محیط زیست به وجود آورد اما مسئله با تکنولوژی رفع خواهد شد.

رودلف وردن برگ آلمانی نیز برج گردشگری سبز ارم را یک شهر کوچک هوشمند و مجهز دانست که در 80 طبقه ساخته خواهد شد که در معماری ساختمان صرفه جویی منابع انرژی با بهره مندی از نیروی باد، خورشید و آب طراحی شده و به دلیل در دسترس بودن همه امکانات شهری در آن ساکنان کمترین تردد درون شهری را دارند.

این پروژه را از دو منظر می توان نگاه کرد ابتدا حضور سرمایه گذار و شریک خارجی است که با توجه به شرایط اقتصادی کشور، وضعیت بیکاری دراستان و مهاجرت سرمایه های انسانی از همدان می تواند مفید باشد و هرچه تصمیم گیران ارشد استان بتوانند سرمایه گذار جذب کنند نشان از هنر و مهارت آنان در حوزه اقتصادی است.

اما نکته مهم تر بحث مکان یابی و جانمایی این برج است که با ساختار شهری همدان سازگاری ندارد. فعالان مدنی و هنرمندان در نامه هایی که به مقامات استانی و کشوری نوشته اند و در مصاحبه  با رسانه ها و نشست با مسئولان بارها از مدیران ارشد استان خواسته اند در برنامه ها و طرح های توسعه شهری گوشه چشمی نیز به سایر نقاط شهر به ویژه شمال جغرافیایی شهر داشته باشند اما به نظر می رسد زاویه دید این دوستان در همین مسیر بلوار ارم تا گنجنامه مسکوت مانده است و توان سر برگرداندن به سایر نقاط را ندارند. به همین دلیل می توان گفت جذب سرمایه گذار در شهر اتفاق مبارکی است اگر آن را به سمت دیگر شهر سوق دهند.

از سرمایه گذار نقل کرده اند که این پروژه ابعاد زیست محیطی دارد اما به  هر حال اگر ملاحظات شهرسازی و ارزیابی زیست محیطی هم وجود داشته باشد با پیشینه تاریخی شهر همخوانی ندارد. با نگاهی به رشد عمودی شهر در سال های گذشته می توان دریافت که ملاحظات محیط زیستی و توسعه پایدار در شهر همدان لحاظ نشده است و مسلما دراین  پروژه نیز تضمینی وجود ندارد لحاظ شود.

باشنیدن ایجاد چنین طرح هایی این پرسش به ذهن می رسد که آیا همدان شهری تاریخی هست یا نیست؟ اگر هست مگر نمی توان بر اساس ظرفیت های تاریخی محور گردشگری برای آن تعریف کرد؟

آن چه به تازگی شاهد هستیم این است که با عنوان های محیط زیستی و رنگ و لعاب سبز به تخریب محیط زیست می پردازند ساخت و سازهای مسیر عباس آباد به گنجنامه و مجتمع تله کابین گنجنامه از این دست طرح ها است. نکته دیگر این است که اگر باب شود یک بنای 82 طبق با هر بعدی چه محیط زیستی یا ضد توسعه پایدار در این منطقه بنا شود بدعتی خواهد شد برای برج های 50 طبقه بعدی که بدون این ملاحظات محیط زیستی در این مسیر ساخته خواهد شد.

ساختن برج 250 متری تغییر مسیر وزش باد، شکستن خط آسمان شهری، آسیب به هویت تاریخی شهر و بر هم زدن زیبایی بصری و منظر شهری را در پی خواهد داشت. اما در صورت جانمایی درست، تعدیل ارتفاع و فاصله گرفتن از بلوار ارم و دامنه الوند می تواند گامی برای توسعه شهری باشد.

پرسش دیگر این است که چرا پس از نزدیک یک دهه از طرح  ایجاد شهر حورا هیچ کاری در آن صورت نگرفته اما مسئولان برای ساخت برج در همدان همیشه پاشنه کشیده هستند؟ آیا توسعه تنها برج سازی است؟

به نظر می رسد مدیران ارشد استان نه توان جذب اعتبارات ملی را دارند و نه جذب سرمایه گذار در بخش خصوصی. به طور مثال نوش آبادی ها رئیس سازمان میراث فرهنگی را دو بار به نوش آباد که شهر بسیار کوچکی در کاشان است دعوت کرده اند و اعتبار و بودجه زیادی برای شهر زیرزمینی نوش آباد گرفته اند اما استاندار همدان در دو سفر مسعود سلطانی فر به استان که سابقه دوستی نیز با هم دارند او را به مجموعه تله کابین گنجامه می برد و بر روی تخریب های این مجموعه سرپوش می گذارد در حالی که می توانست قدم رنجه کند و مجموعه های زیرزمینی سامن، ارزانفود و یا دیگر محوطه های تاریخی و طبیعی را برای بازدید انتخاب کند و از سفر رئیس سازمان به نفع گردشگری استان استفاده کند.

بیش از 80 سال پیش از این سیاست های توسعه ای رضاشاه بر سر همدان بلایی آورد که بافت قدیم و بسیاری از بناهای کهن را در این شهر به بهانه توسعه نابود شد هرچند امروزه برخی با به به و چه چه از آن رویداد یاد می کنند اما آن چه از بین رفت غیرقابل بازگشت است این روزها بار دیگر این قضیه  تکرار می شود و اما این بار علاوه بر بناهای تاریخی طبیعت استان نیز از سوی سفیران توسعه ناپایدار نشانه گرفته شده است.

1