در ادامه مطالعات میدانی بر روی سنگ نگاره های تیمره، نقش های متعددی از اهلی کردن یکی از زیباترین گربه سانان ایرانی به نام یوز و نیز باز شکاری در یک هفته اخیر کشف شد.
"پژوهشگر سنگ نگاره های ایران"به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی استان مرکزی، محمد ناصری فرد افزود: این نقوش و آثار طی هزاره ها خلق شده اند و قدمت آن ها از هزاره دوم تا پنجم قبل از میلاد متفاوت است ولی برای قطعیت نیاز به فناوری طیف سنجی عمومی شتاب دهنده است.
وی بیان کرد: نقش های جدید مکشوفه نشان از زیستگاه این گربه سان زیبا در کوه ها و دره های تیمره شهرستان خمین دارد که نگارگران هنرمند ساکن این دیار در زمان های طولانی، این صحنه های واقعی که حاصل دیده های آن هاست را بر دیواره ی کوه ها و دره ها حک کرده اند.
وی اظهار کرد: یکی از شگفتی هایی که از منظر سنگ نگاره ها کهن در تیمره کشف شده نقش هایی از حالت های مختلف انسان در حین اهلی کردن یکی از گربه سانان ایرانی بنام یوز است. در این نقوش دیده شده که انسان ها با اهلی کردن یوز و باز شکاری در حال شکار درندگان و پرندگان می باشند.
ناصری فرد گفت: در این سنگ نگاره ها توله یوز با آموزش های خاص (با دادن پنیر و آموزش های خاص) که بر آن اعمال می کردند اهلی می شدند و برای شکار درندگان از آن استفاده می شده است.
نویسنده کتاب سنگ نگاره های ایران ادامه داد: یوز یکی از سریع ترین دونده هایی است که به راحتی توان شکار هر حیوان دیگری را دارد و نکته قابل توجه اینکه در اشعار شاعران ایرانی مثل ناصرخسرو و فردوسی هم به اهلی کردن یوز توسط ایرانیان باستان اشاره شده است. آن چیزی که شاعران ایرانی در اشعار خود می سرودند امروزه بر دیواره های دره ها و کوه های تیمره خمین دیده می شود که نشان دهنده هوشمندی ساکنان این دیار و ایرانیان باستان در اهلی کردن حیوانات است.
ناصری فرد ادامه داد: نقوش اهلی کردن یوز در سنگ نگاره های تیمره این پیام را دارد که که انسان های هزاره های گذشته با طبیعت و جانداران صاحب طبیعت دوست بودند و اگر شکار می کردند در حد نیاز بوده است و این روند سبب می شده که اکوسیستم طبیعت مخدوش و نابود نشود. در میان سنگ نگاره های تیمره علاوه بر نقوش فراوان یوز نقش های متعدد دیگری از گربه سانان همچون شیر، پلنگ و گربه وحشی هم کشف شده است که متاسفانه به جز نقش این حیوانان در دیواره کوه ها و دره ها اثری از حیات آن ها به چشم نمی خورد. شاید به همین دلیل است که سنگ نگاره ها را پنجره هایی رو به گذشته می دانند که از منظر آنها می توان کلیه ابعاد زیست بشر و اقلیم جغرافیایی کهن را رصد کرد.
ناصری فرد افزود: یوز ساکن کوه ها و دره های مرکز ایران طی سده های گذشته مورد بی مهری انسان های افزون خواه قرار گرفته است و سبب انقراض این حیوان زیبا در مرکز ایران شده است و شاید تعداد باقی مانده یوزها برای نجات از خشونت انسان های نابودگر به کویرها پناه برده اند که آنجا هم در امان نبودند. متاسفانه در دهه های اخیر آن ها نیز مورد بی مهری بیش تر قرار گرفتند و تهدید به نابودی شده اند که شاید تعداد باقی مانده آن ها بسیار نادر باشد.
ناصری فرد یادآورشد: سنگ نگاره پنجره هایی رو به گذشتگان هستند که می توان از منظر آن ها کلیه ابعاد زیستی بشر را رصد کرد و محوطه سنگ نگاره ها، کتاب های سنگی هستند که پژوهشگران عرصه های مختلفی علمی را یاری می کنند، گنجینه هایی که تا کنون مهجور مانده و از دانش مستورو از آن ها بهره ای برده نشده است.
وی بیان کرد: تاریخ ،خط ،اسطوره شناسی، نماد شناسی، باستان شناسی و از همه جالب تر محیط اقلیمی و کاربردهایی که انسان های گذشته بر محیط زندگی خود داشته و یکی از شاخصه های ممتاز آن زندگی دوستانه با محیط زیست بوده است.
بیش 21 هزار سنگ نگاره در مساحتی حدود 150 کیلومتر مربع در منطقه تیمره شهرستان خمین وجود دارد که قدمت بعضی از آن ها به بیش از 40 هزار سال می رسد.
