28 مارس 2024 - 22:08

محصولات ارگانیک تقلبی در بازار

9 آوریل 2016 - 12:20 dsfr.ir/dk94t

محصولات ارگانیک تقلبی در بازار
foodnavigator-usa.com
محصولات ارگانیک

برای تولید محصولات ارگانیک علاوه بر اینکه باید سم و کود طبیعی مصرف شود، نباید از ترکیبات نگهدارنده، طعم دهنده ها، رنگ ها و دیگر مواد شیمیایی در ترکیبات این محصولات استفاده شود.

صرفاً نمی‌ شود به محصولی که برای تولید آن از کود و سم شیمیایی استفاده نشده است برند ارگانیک بودن را اطلاق کرد. در حال حاضر 70 قلم محصول ارگانیک در کشور داریم که مراحل ارگانیک بودن را طی کرده و برند آن را دریافت کرده‌ اند. طبق قانون شش شرکت بازرسی بر اجرای «استاندارد 11هزار» نظارت می کنند .
به گزارش فردا در دنیای صنعتی امروز که مصرف گرایی به اوج خود رسیده است، زمین به طور طبیعی قادر نیست به نیازهای بشر پاسخ دهد از این رو سعی کرده با دستکاری در ژن اقلام مصرفی خود به تولید ایده ال  برسد. برای رسیدن به این مهم نیاز بسیار زیادی به آفت کش ها و کدهای شیمیایی است. با مصرف بیش از حد این مواد شیمیایی که آسیب بسیار زیادی به اکوسیستم ما وارد کرده و با آلوده تر شدن زمین ما مجبوریم در تولیدات خود تجدید نظر کنیم از این رو، به مرور زمان به محصولات ارگانیک رو می آوریم. در این گزارش سعی شده است هر چند کوتاه به کم و کیف محصولات ارگانیک در ایران پرداخته شود.        

محصولات ارگانیک چیست؟
 محصولات ارگانیک محصولاتی هستند که در تمام مراحل رشد با سیستم طبیعی هماهنگ بوده و در خاکی که از چند سال قبل هیچ‌گونه سموم دفع آفات گیاهی نظیر: علف هرزکش‌ ها، قارچ‌ کش‌ ها و مواد شیمیایی در آن استفاده نشده و فقط با مواد طبیعی مانند کمپوست گیاهی تقویت می‌ شود، رشد می‌ کنند.

اما با اینکه این محصولات از سایر محصولات که به صورت غیر ارگانیک تولید می شوند بسیار سالم تر هستند اما به دلیل عدم اطلاع رسانی درست در زمینه مزایای آن و همچنین قیمت بالاتر این محصولات، هنوز این فرآورده های ارگانیک جای خود را درسبد خرید خانوارها پیدا نکرده است و از سوی دیگر عده ای عدم اطلاع کافی مردم در این خصوص، از این عنوان سوء استفاده می کنند.

محصولات ارگانیک تقلبی در بازار چه می کنند!/ چگونه محصولات ارگانیک را از غیر ارگانیک تشخیص بدهیم؟
محصول ارگانیک با داشتن تنها یک برچسب تأیید نمی‌شود
آزاد عمرانی عضو هیأت رئیسه انجمن ارگانیک ایران تاکید می کند دولت باید قوانین و مقرراتی را اجرا کند تا مصرف‌ کننده بتواند از فروشگاه مدعی فروش محصولات ارگانیک با اطمینان خرید کند. درباره میزان اعتبار فروشگاه‌ های ارگانیک در سطح شهر گفت: در کشور ما سازمان حمایت از مصرف کننده مسئول نظارت بر این فروشگاه‌ ها است و اگر گزارش تخلفی به این سازمان‌ ها ارائه شود و در صورتی که تقلبی در عرضه کالاهای ارگانیک و یا غیر ارگانیک صورت گرفته باشد، به طور قاطعانه با آنها برخورد تعزیراتی خواهد شد. محصول ارگانیک صرفاً با داشتن تنها یک برچسب مورد تائید واقع نمی‌ شود؛ همچنین این محصولات علامت ارگانیک و کد 16 رقمی که توسط مشتری قابل پیگیری باشد را دارند.


استاندارد 11هزار
عضو هیأت رئیسه انجمن ارگانیک ایران می افزاید: در حال حاضر بیش از 70 قلم محصول ارگانیک در کشور نداریم و این محصولات نیز مراحل ارگانیک بودن را طی کرده و برند آن را دریافت کرده‌ اند، از طرفی صرفاً نمی‌ شود به محصولی که برای تولید آن از کود و سم شیمیایی استفاده نشده است برند ارگانیک بودن را اطلاق کرد. مزرعه‌ دار و تولیدکننده‌ ای که می‌ خواهد نهادهای ارگانیک را در تولید یک محصول مثل رُب گوجه فرنگی دخیل کند، باید زمان گذار سه ساله را طی کند؛ مضاف بر این در کشور ما استانداردی تعریف شده است به نام "استاندارد 11هزار" که موسسه استاندارد ایران به موجب آن، شش شرکت بازرسی را تائید کرده تا بر اجرای استاندارد 11 هزار نظارت کنند و در صورت اجرای تمام قوانین و جزئیات مقررات کشاورزی ارگانیک، گواهی یا مجوز ارگانیک بودن به محصول را ارائه دهند.

عمرانی، گفت: بنابراین محصول ارگانیک در بازار به محصولی اطلاق می‌ شود که دارای گواهی گفته شده باشد؛ در بحث صادرات نیز اگر قرار است محصولی با برند ارگانیک در بازارهای بین‌ المللی به فروش برسد، باید دارای لوگوی B.I.O اروپا و دیگر گواهی‌ هایی که در آمریکا، ژاپن و کُره مورد قبول است، باشند.  وی افزود: برای این بخش نیز سازمان استاندارد و پژوهش‌ های صنعتی ایران، همان 6 شرکت بازرسی را دارای صلاحیت دانسته تا اعطای گواهی کند.

استعلام با پیامک و اپلیکشین
به گفته مسئواین با همکاری وزارت بهداشت، سازمان استاندارد و نهادهای مرتبط با سلامت محصول و همچنین وزارت بازرگانی قرار است سامانه یکپارچه ای برای پیگیری مشتریان به وجود بیاید که وقتی مشتری برند ارگانیک را در فروشگاهی ملاحظه می‌کند بتواند همان لحظه با ارسال یک پیامک به اپلیکیشن موبایل، متوجه ارگانیک بودن یا نبودن محصول شود.
در حال حاضر که محصولات ارگانیک مورد استقبال جامعه قرار گرفته و لازم است مردم گمراه نشوند، همچنین امکان دارد در این شرایط سودجویانی به وجود آیند که قصد سوء استفاده داشته باشند.  در واقع دولت باید قوانین و مقررات را اجرا کند تا مصرف کننده بتواند از فروشگاهی که ادعای فروش محصولات ارگانیک می کند با اطمینان خرید کند.  
 
اطلاع رسانی نسبت به محصولات ارگانیک بسیار اندک است
 حمید دولت آبادی کارشناس صنایع غذایی اداره استاندارد اظهار داشت: متأسفانه چرخه مزرعه تا تولید دچار نقصان است و باید چاره ای برای این امر بیندیشیم. اطلاع رسانی نسبت به محصولات ارگانیک بسیار اندک است و مردم عموما به این نوع محصولات توجهی ندارند.
وی گفت: دولت در سال چهار بار نظارت نامحسوس را بر تولید محصولات ارگانیک دارد البته باید گفت با تعداد کم کارکنان نظارت ها بسیار مشکل است برای نمونه اداره استاندارد قزوین 50 کارمند دارد درصورتی که جمعیت استان قزوین بیش از یک میلیون نفر است. بنابراین هر شهروند باید یک مجری قانون باشد.

کودهای شیمیایی رفع بحران یا خود بحران
کودهای شیمیایی که وارد عرصه کشاورزی شدند همه خوشحال بودند. با خودشان می‌ گفتند خب! این هم از بحران غذا که حل شد. به قول قدیمی‌ ها کودهای شیمیایی قرار بود شریک نان انسان‌ ها باشند اما قاتل جانشان شدند. افزایش میزان سرطان‌ ها به‌خصوص سرطان دستگاه گوارش و سیستم تنفسی بسیار تحت‌ تأثیر این مواد شیمیایی است. آنهایی که فکر می‌ کردند کودهای شیمیایی به انسان خدمت می‌ کند، حق داشتند. بالاخره جمعیت جهان زیاد می‌ شد و باید معضل غذا را حل می‌ کردند. آنها نمی‌ دانستند معضلات دیگری در راه است.  صدسال پیش، کمتر کسی از اثرات وحشتناک این کودها بر سلامت انسان‌ ها خبر داشت. همه به فکر تأثیرات مثبت این کشف تازه بودند؛ تأثیراتی مثل بیشتر شدن میزان محصولات کشاورزی تولید شده، محصولاتی که می‌ توانست جوابگوی نیاز آدم‌ هایی باشد که روز به‌ روز برتعدادشان افزوده می‌ شد و به‌اصطلاح دچار انفجار جمعیت می‌ شدند. این روزها هم ماجراهای تازه‌ای در راه است. خطراتی چهره خودشان را به ما نشان داده‌ اند که باور کردنشان سخت است، یعنی همه چیز زیر سر همان مواد شیمیایی است که قرار بود آدم‌ ها را نجات بدهد.
 
 چه محصولاتی ارگانیک هستند؟
یکی از موارد کشاورزی ارگانیک این است که همه چیز برای تولید و پرورش محصولات طبیعی باشد. در این نوع از محصولات از هیچ گونه سم یا کود شیمیایی استفاده نشده و حفاظت از خاک، آب، و سلامت انسان و حیوان در نظر گرفته می شود. می توانید محصولات ارگانیک را با وجدانی راحت مصرف کنید و آسوده خاطر باشید که برای مصرف این نوع از محصولات، کره زمین و بقای آن را به خطر نینداخته اید. این محصولات فاقد هر نوع مواد شیمیایی مصنوعی و فلزات سنگین هستند و تمام مراحل تولید، پرورش، فرآوری، بسته بندی، نگهداری، حمل و نقل و... تحت کنترل و نظارت نظام گواهی و استاندارد معتبر محصولات ارگانیک است.

تنوع محصولات
انواع مواد غذایی مثل چای، پسته، میوه ها، گلاب، حبوبات، برنج، عرقیجات، رب گوجه، آبمیوه و... در داخل کشور به صورت ارگانیک تولید می شوند. اگرچه تولیدات در این زمینه در داخل کشور وجود دارد اما واردات محصولات ارگانیک هم بخشی از بازار این نوع محصولات را به خود اختصاص داده است. به هرحال باید دقت کافی داشته باشید و هر روز بر اطلاعات خود در زمینه محصولات مختلف ارگانیک بیفزایید. این اطلاعات به کارتان خواهد آمد و برای انتخاب محصولات مختلف کمک کننده خواهد بود.
 
مرغ ارگانیک نداریم!
ما در ایران تولید صنعتی مرغ ارگانیک نداریم، فقط نوعی مرغ با نام «مرغ سبز» وجود دارد که ارگانیک نیست و فقط آنتی بیوتیک به آن تزریق نشده است. اتفاقا بخشی از کاری که باید انجام شود اطلاع رسانی درباره برخی محصولات است که مورد تخلف واقع نشود. مردم هم باید اطلاعات خود را درباره محصولات ارگانیک بالا ببرند تا هر چیزی را با نام ارگانیک نخرند.

اگر مردم بدانند مرغ ارگانیک تولید نمی شود، متخلفان نمی توانند مرغ های با جثه کوچک تر را با نام ارگانیک به فروش برسانند. در حال حاضر توزیع گسترده محصولات ارگانیک را شرکت های معدودی انجام می دهد. توزیع و ایجاد بازار برای این محصولات، کار آسانی نبوده و کار یک شرکت نیست، دولت باید وارد کار شود و برخی حمایت ها را بر عهده بگیرد. این موضوع به سلامت جامعه ارتباط دارد و مجلس، شورای شهر و... باید وارد قضیه شوند. تغذیه سالم یعنی سلامت جامعه و سلامت جامعه یعنی عملکرد بهتر در همه زمینه ها. بنابراین درمورد تغذیه مردم نمی توان اهمال کاری کرد.

هر محصولی ارگانیک نیست
برای تولید محصولات ارگانیک علاوه بر اینکه باید سم و کود طبیعی مصرف شود، نباید از ترکیبات نگهدارنده، طعم دهنده ها، رنگ ها و دیگر مواد شیمیایی در ترکیبات این محصولات استفاده شود. به علاوه پرورش محصولات ارگانیک نباید به محیط زیست و طبیعت هم ضربه بزند. برای پرورش محصول ارگانیک حتی حقوق کشاورزان و کارگران مزارع هم باید رعایت شود و باید به این قبیل موضوعات هم توجه داشت.
 
محصول ارگانیک باید گواهی داشته باشد
شاید بسیاری از افراد با دیدن اسم «ارگانیک» اقدام به خرید کنند اما حتما باید به خاطر داشته باشید این روزها از نام «ارگانیک» سوء استفاده های زیادی شده و افرادی محصولات خود را با نام ارگانیک به فروش می رسانند که حتی کمترین اطلاعی از این محصولات ندارند. حتما این را هم به خاطر داشته باشید که فقط محصولاتی به عنوان ارگانیک شناخته می شوند که مراحل بازرسی و نظارت را از طرف سازمان های مربوطه گذرانده و گواهی ارگانیک از جهاد کشاورزی دریافت کرده باشند.

نظارت بر استانداردها
طبیعتا نظارت هایی برای جلوگیری از تخلف در زمینه ارائه محصولات ارگانیک وجود دارد که با انجام آزمایش های مختلف و براساس استانداردهای تصویب شده، میزان عناصر شیمیایی یا باقیمانده سموم را در مواد غذایی اندازه گیری می کنند. چنانچه محصولی استانداردهای لازم را داشته باشد و بازرسی ها ارگانیک بودن محصول را تایید کنند، گواهی محصول ارگانیک به آن تعلق می گیرد. در این صورت می توانید با خیال راحت چنین محصولی را مورد مصرف قرار دهید و مطمئن باشید پولی که خرج کرده اید صرف تضمین سلامت تان شده، نه پر کردن جیب سودجویان.

گران تر اما سالم تر!
برای رشد محصولات ارگانیک از مواد طبیعی استفاده می شود و هورمون یا کود در رشد آنها مصرف نمی شود بنابراین تولید این مواد نسبت به دیگر محصولات زمان بیشتری می طلبد که درنتیجه این روند قیمت این محصولات اندکی بالاتر از سایر محصولات می شود که این موضوع طبیعی است. درحقیقت قیمت محصولات ارگانیک به طور معمول ۳۰ درصد بالاتر از سایر محصولات کشاورزی است؛ البته توجه داشته باشید پول بیشتری می دهید تا سلامتی برای خود و خانواده تان بخرید بنابراین به نظر می آید به صرفه است که پول دهید اما سالم باشید.
اگر می خواهید به سلامتی خود و خانواده تان توجه کرده و مواد غذایی ارگانیک مصرف کنید باید در نظر داشته باشید هر محصولی برای آنکه به عنوان محصول ارگانیک شناخته شود باید مراحل مختلف بازرسی و نظارت را طی کرده و گواهی محصول ارگانیک داشته باشد. نداشتن گواهی به این معنی است که محصول ارگانیک نبوده و به نوعی در عرضه آن تقلب شده است بنابراین هر محصولی صرفا به این خاطر که به طور طبیعی تولید شده نمی تواند جزو محصولات ارگانیک طبقه بندی شود و حتما باید گواهی تایید از جهاد کشاورزی را داشته باشد.


مراقب سودجویان باشید
یکی از جاهای مطمئن که محصولات ارگانیک را به فروش می‌ رساند سازمان میادین تهران است که غرفه‌ های خاص ارگانیک دارد و کاملا مورد رصد، نمونه برداری و آزمایش است چنانچه در سال 93، از 12 هزار نمونه‌ برداری  انجام شده تنها یک مورد تخلف در این فروشگاه ها صورت گرفته بود که اعلام و طبق قانون برخورد شد.
طبیعتا با افزایش اقبال مردم نسبت به محصولات ارگانیک و داغ شدن بازار، افراد سودجویی هم هستند که نان تقلب را در تنور داغ این بازار بپزند. افراد یا شرکت هایی هستند که محصولات خود را با نام ارگانیک و قیمت بالاتر به فروش رسانده و از این طریق پول زیادی به جیب می زنند. به هرحال طبیعی است که همه مردم تمام محصولات ارگانیک را نشناخته و قادر به تشخیص ارگانیک از غیر ارگانیک نباشند.
شاید بتوان گفت محصولات ارگانیک از غیرارگانیک در لحظه خرید چندان قابل تشخیص نیست و مردم با دیدن نام ارگانیک روی انواع محصولات به آن اطمینان می کنند. به یاد داشته باشید هستند افرادی که در پی همین عدم آگاهی هستند بنابراین فقط به کلمه «ارگانیک» نوشته شده روی بسته بندی محصول قناعت نکنید و نام تولید کننده و فروشگاه را هم در نظر بگیرید.

تقلبی ها را بشناسیم
بحث تشخیص محصولات ارگانیک از غیرارگانیک تخصصی است و اگر قرار باشد همه علائم ظاهری محصولات ارگانیک به مردم توضیح داده شود باز ممکن است از همین موضوع هم سوء استفاده شده، محصولاتی با ظاهر ارگانیک به مردم ارائه شود که ارگانیک نیستند. فقط مردم درباره مثلا میوه ای مثل پرتقال متوجه باشند که پوست آن مانند برخی محصولات غیرارگانیک موجود در بازار براق نباشد.

تولیدات ایران
در حال حاضر در ایران محصولاتی مثل میوه ها، چای، گلاب، عرقیجات، عسل، پسته، برنج و. . . با روش ارگانیک تولید می شود و مردم می توانند از محصولات ارگانیک گواهی شده داخلی استفاده کنند. در حال حاضر ما چرخه کامل ارگانیک داریم و در همه زمینه های کشاورزی، تولید، برندینگ، ارائه در بازار و... فعالیت می کنیم. محصولاتی که در فروشگاه های تایید شده ارگانیک ارائه می شوند دارای گواهی و لوگوی مخصوص هستند که می توان با خیال راحت آنها را به مصرف رساند.

محصولات ارگانیک تقلبی در بازار چه می کنند!/ چگونه محصولات ارگانیک را از غیر ارگانیک تشخیص بدهیم؟

تخلف ها باید رسانه ای شود
در تمام کشورهای دنیا برای کسانی که از نام «ارگانیک» سوء استفاده کرده و مرتکب تخلف می شوند جزای سنگینی در نظر گرفته شده است. نه تنها فرد متخلف را در رسانه ها بی اعتبار می کنند بلکه جزای نقدی یا حتی زندان هم در مجموع این قوانین گنجانده شده است. همانطور که وقتی تخلفی در جامعه صورت می گیرد مجازات اجرا می شود، وقتی به حریم تغذیه ای جامعه هم تجاوز شده و ادعاهای پوچ ارائه می شود مجازات هایی انجام می گیرد. در ایران هم توافقنامه هایی با سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرف کنندگان وجود دارد تا بر تخلفات، نظارت وجود داشته باشد.

متاسفانه سوء استفاده زیادی از بازار ارگانیک وجود دارد و برخی متخلفان محصولات خود را برای سود بیشتر با نام «ارگانیک» به فروش می رسانند. باید این مسائل را رسانه ای کرد تا مردم از جریانات مطلع باشند و مورد سوء استفاده قرار نگیرند. به هرحال شاید همه مردم قدرت تشخیص کاملا دقیق محصولات ارگانیک را نداشته باشند و این موضوع هم طبیعی است. پس باید با متخلفان برخورد شدیدی صورت گیرد وگرنه موج تخلفات بیشتر و بیشتر می شود و مردم متضرر خواهند شد. همچنین مردم نباید به هر محصولی اطمینان کنند و بهتر است از فروشگاه های معتبر و مورد تایید خرید داشته باشند.
 در ایران طبق همان قوانین، متخلفان کم فروشی با متخلفانی که محصول غیرارگانیک را به عنوان ارگانیک ارائه می دهند برخورد می شود. با به این صورت که انجمن ارگانیک، متخلفان را شناسایی کرده و به سازمان حمایت از مصرف کنندگان معرفی می کند؛ این سازمان هم وظیفه دارد که با متخلفان برخورد کند. توجه به تخلفاتی که در زمینه محصولات ارگانیک وجود دارد به نظر باید جزای سنگین تری برای این افراد در نظر گرفته شود. سلامت و بهداشت جامعه موضوع مهمی است که باید راه را تا حد امکان برای تخلف بست.

وظیفه دولت حمایت از محصولات ارگانیک است
وظیفه دولت است که تولیدکنندگان محصولات ارگانیک را که سلامت جامعه را تضمین می کند مورد حمایت قرار دهد. باید سیاست های حمایتی در این زمینه وجود داشته باشد که متاسفانه در حال حاضر فقدان این سیاست ها حس می شود. حمایت هایی که دولت می تواند انجام دهد به دو صورت است: اول حمایت های مالی به صورت تعلق یارانه یا وام های بلاعوض و بلندمدت و دیگری ایجاد بازار مناسب برای ارائه محصولات ارگانیک.
محصولات غیر ارگانیک سلامتی مردم را به خطر می اندازند و هزینه های زیادی را بر مردم و دولت تحمیل می کنند. با فراگیر شدن تولید محصولات ارگانیک و مصرف این نوع محصولات می توان مردم را از بیماری ها بیمه کرد. و همچنین از انباشت مواد سمی و شیمیایی در محیط زیست جلوگیری کرد.     

1