20 آوریل 2024 - 08:23

عالی قاپو از زندانِ داربست ها بیرون می آید

7 مارس 2016 - 13:10 dsfr.ir/xv2pf

عالی قاپو از زندانِ داربست ها بیرون می آید
میثم رودکی
عمارت عالی قاپو واقع در میدان نقش جهان در اصفهان

مدیر پایگاه میراث جهانی میدان نقش جهان گفت، با پایان استحکام بخشی و مرمت ایوان کاخ عالی قاپو داربست های ایوان تا قبل از تعطیلات عید نوروز جمع آوری می شود.

به گزارش روابط عمومی معاونت میراث فرهنگی، برای نخستین بار در طول سال های 1340 تا 1342 کار مرمت ستون های عالی قاپو انجام شد، در آن زمان به دلیل نبود استحکام کافی در ستون ها و نداشتن تحمل بار سقف عمارت، طرحی برای استحکام بخشی ستون ها آماده شد تا بار اصلی ایوان را روی ستون ها منتقل کند. اما کار اصلی مرمت این بنای جهانی و ستون های آن از حدود 10 سال پیش یعنی از سال 1384 آغاز شد تا امروز که بار دیگر خبر می رسد گویا قرار است داربست هایی که سال هاست این بنای تاریخی را در خود محصور کرده اند، کنار بروند.

البته پیش از این نیز چند بار دیگر خبرهایی مبنی بر باز شدن داربست های دور عمارت عالی قاپو از سوی اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان منتشر شده بود، هرچند در زمان هایی بخشی از داربست ها در قسمت های دیگر برچیده شده بودند.

«فریبا خطابخش»، مدیر پایگاه میراث جهانی میدان نقش جهان درباره آخرین وضعیت پروژه مرمت کاخ عالی قاپو در میدان امام اصفهان با توجه به نزدیک شدن به روزهای پایانی سال و آغاز سفرهای نوروزی گفت: تا قبل از تعطیلات عید نوروز، داربست های قسمت جلوی عالی قاپو که مرمت آن به پایان رسیده و مُشرف به میدان امام (ره) است، جمع آوری می شود.

به گفته وی، امکان جمع آوری داربست های بخش میانی و عقب کاخ به دلیل آنکه استحکام بخشی این قسمت ها زمان بیشتری را می طلبد و مرمت آن ها حدود 4 ماه دیگر ادامه خواهد داشت وجود ندارد.

او با بیان اینکه مرمت این بنا از سال 1384 آغاز شده، افزود: در سال جاری با اعتباری معادل 5 میلیارد ریال مرمت و استحکام بخشی سقف ایوان ستون دار عالی قاپو شامل جک زنی و مهاربندی سقف، برداشتن لقمه گذاری های الحاقی سر ستون ها، تمیز کردن فضولات پرندگان و گرد و غبار، استحکام بخشی تیرهای فرعی و اصلی و بستن رکاب های فلزی، بازکردن مهاربندی های زیر سقف و مرمت گره چینی های ریخته شده فرسوده انجام شد.

«خطابخش» اقدامات انجام شده در رابطه با تزیینات سقف ایوان ستون دار عالی قاپو را نیز شامل استحکام بخشی 12 قاب، مرمت تزیینات و موزون سازی رنگی شش عدد قاب، تمیز کاری گرد و غبار، تثبیت لایه های رنگ و بسترهای چوبی، موزون سازی رنگی قسمتهای تخریب شده و حفاظت کامل از عوامل شیمیایی و شرایط جوی بیان کرد.

کاخ عالی قاپو در ضلع غربی میدان امام (نقش جهان)، به دستور شاه عباس صفوی بر شالوده بنایی به جا مانده از دوران پیشین، در شش طبقه و با ارتفاعی در حدود 36 متر و به منزله ورودی دولتخانه صفوی و مکان پذیرایی سفرای خارجی بنا شد. همه ی فضای درونی، اتاق ها، تالارها و ایوان ستون دار کاخ با گچ بری و نقاش های دیواری بسیار ظریف نگارگر معروف عصر صفوی رضا عباسی تزئین شده است. تالار موسیقی با تزیینات، نقاشی و مقرنس کاری میان تهی از بخش های شاخص این بنای تاریخی به شمار می رود.

کاخ موزه عالی قاپو قرار گرفته در میدان جهانی نقش جهان؛ در 15 دی ماه 1310 به شماره 104 به ثبت ملی رسید.

به گزارش ایسنا؛ در طرح استحکام بخشی ستون های عالی قاپو در سال 1340 تا 1342 وسط هر ستون یک ستون آهنی کار گذاشته می شد و سپس قسمت چوبی آن به عنوان ظاهر کار روی ستون آهنی قرار می گرفت تا از نظر جلوه ی بیرونی، طرح نخستین حفظ شود؛ ولی با این کار، بار اصلی روی ستون های آهنی منتقل می شود.

با ورود گروه ایزمئو (گروه باستان نشاس و مرمت ایتالیایی) از ایتالیا به اصفهان، این روش برای مرمت دنبال شد و حدود 11 ستون از 18 ستون در ایوان این عمارت در مدت 40 سال به این نحو مرمت شدند.

از سال 84 به بعد نیز با تشخیص ضرورت ادامه مرمت ستون ها، کارشناسان، مدیران و مسؤولان همراه یک گروه فنی در تهران در این زمینه به تبادل نظر پرداختند و طرحی تهیه شد تا همان روش مرمت در قسمت پایین ستون ها ادامه یابد و علاوه بر کارهایی که قبلا برای این استحکام بخشی انجام می شدند، به استحکام بخشی لازم در زیرستون ها و حتا در سرستون ها مصمم شدند و این پروژه تا امروز ادامه دارد.

1