اتوبوس های غیراستاندارد و حوادث جاده ای که برای این اتوبوس ها اتفاق می افتد، یکی از چالش های گردشگری در کشور است.
آتش گرفتن اتوبوس گردشگران در اواخر هفته گذشته زنگ خطری جدی برای مسئولان گردشگری کشور به شمار می رود تا در کنار تبلیغاتی که برای بازدید خارجی ها از کشور دارند، گوشه چشمی نیز به مسائل ایمنی و حمل ونقل کشور داشته باشند.
چهارشنبه ای که گذشت تور گردشگری که برای بازدید از خراسان راهی شهر گناباد بود، در ورودی این شهر دچار حادثه شد. به دلیل نقص فنی اتوبوس این تور و انفجار لاستیک، در کمتر از پنج دقیقه اتوبوسی که 42 گردشگر در آن بودند، در آتش سوخت. مسافران درکمال ناباوری توانستند جان خود را نجات دهند و هیچ یک از آنها جز راهنمای تور دچار سوختگی و آسیب جدی نشد؛ راهنمایی که جان مسافران خود را نجات داد و درنهایت دچار سوختگی شد و درحال حاضر در بیمارستان بستری و چشم به راه پزشکان جراح است. اتوبوس های غیراستاندارد و حوادث جاده ای که برای این اتوبوس ها اتفاق می افتد، یکی از چالش های گردشگری در کشور است.
نبود مجوز رسمی از آژانس های مسافرتی معتبر که این تور معماری با آن روبه رو است، گرچه یکی از معضلات تورهای گردشگری امروز کشور به شمار می رود، مهم تر از آن امنیت جانی و مالی مسافرانی است که زمینی سفر می کنند؛ سفری که غیر از چالش همیشگی کمبود سرویس های بهداشتی بین راهی حالا با مساله بزرگ تری به نام اتوبوس های اسکانیا روبه رو است. یکی از مهم ترین دلایلی که 42 مسافر این اتوبوس سالم ماندند و برخلاف حوادث مشابه دیگر اتوبوس ها، این اتفاق تلفات جانی نداشت، جوان بودن آن هاست.
حالا باید فرض کرد که این اتفاق برای اتوبوس یک تور ورودی به کشور رخ می داد. با توجه به میانگین سنی متوسط به بالای گردشگران خارجی ایران به احتمال زیاد فاجعه ای جبران ناپذیر در گردشگری کشور رخ می داد. سال 1392 پس از فوت 43 نفر در آتش سوزی اسکانیا در جاده قم تلاش برای توقف شماره گذاری این اتوبوس آغاز شد؛ هرچند به نظر می رسد توقف کوتاه مدت شماره گذاری نیز مشکل این اتوبوس ها را حل نکرده است. از ابتدای امسال نیز چندین مورد تصادف منجر به آتش سوزی و فوت این اتوبوس گزارش شده و مشخص نیست تورهای گردشگری با چه انگیزه و اطمینانی سراغ این وسیله نقلیه می روند.
ابراهیم پورفرج، رئیس جامعه تورگردان های ایران با اشاره به اینکه حمل ونقل یکی از معضلات همیشگی گردشگری است، به «فرهیختگان» می گوید: «در حمل ونقل کشور اتوبوس های مناسبی برای تورهای گردشگری نداریم و سال هاست به دلیل تحریم، ماشین های مناسب و استانداردی وارد کشور نشده است.»
او با اشاره به سابقه اتوبوس اسکانیا در نقص فنی و آتش سوزی ادامه می دهد: «از طرفی شرکت های داخلی نیز امکانات ساخت اتوبوس های مناسب را ندارند.»
پورفرج خرید هواپیما را تنها راه برای حل مشکلات حمل ونقل نمی داند و می گوید: «گردشگری نیازمند اتوبوس های استاندارد و ویژه ای است. درحال حاضر تنها ون های 9 نفره استاندارد در کشور برای تورهای گردشگری وجود دارند که این ون ها نیز به دلیل نداشتن محل بار تنها برای هفت نفر مناسب است. اگر تعداد گردشگر ها بیشتر باشد، تورها از اتوبوس استفاده می کنند.»
رئیس جامعه تورگردان های کشور به درخواست برای واردکردن دوهزار اتوبوس ویژه گردشگری اشاره می کند و می گوید: «دو سال پیش به سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و سازمان توسعه تجارت طرحی ارائه دادیم که براساس آن دوهزار دستگاه اتوبوس ویژه گردشگری وارد کشور شود، اما کسی پاسخگو و پیگیر اجرایی شدن این طرح در دولت نبود.»
سفر یعنی خاطره، وقوع چنین اتفاقاتی بی شک در روح و روان مسافران تاثیر بسزایی دارد و شاید آن ها را برای همیشه از سفر زمینی دور نگه دارد. رئیس جامعه تورگردان های ایران در این باره معتقد است: «اگر چنین حادثه ای برای گردشگرهای خارجی اتفاق می افتاد و حادثه تلفات جانی می داشت، شرایط بدی برای صنعت گردشگری کشور رقم می خورد و بی شک تبلیغات منفی برای جلوگیری از سفر به ایران رخ می داد.»
پورفرج به نقش راهنماهای حرفه ای درچنین حوادثی اشاره می کند و می گوید: «راهنماهای حرفه ای برای چنین شرایطی آموزش دیده اند و ضمن اینکه دوره های کمک های اولیه را پشت سر گذاشته اند، تمرکز بهتری برای مدیریت بحران در شرایط حادثه دارند.»
