28 مارس 2024 - 12:09

بوتسوانا، تجربه گردشگری اجتماع محور در پناهگاه حیات وحش کرگدن خاما

20 ژانویه 2016 - 11:00 dsfr.ir/o55p3

بوتسوانا، تجربه گردشگری اجتماع محور در پناهگاه حیات وحش کرگدن خاما
worldartnsoul.com
بوتسوانا، پناهگاه حیات وحش کرگدن خاما

هدف برنامه پناهگاه حیات وحش کردگدن خاما این است تا یک سازمان اجتماع وحور باقی بماند و از طریق گردشگری و استفاده پایدار از منابع طبیعی در دسترس به حمایت و نجات کرگدن و ارمغان آوردن منابع اقتصادی برای ساکنان محلی برسد.

پناهگاه حیات وحش کرگدن خاما در منطقه مرکزی بوتسوانا یک بنرامه مدیریت منابع طبیعی اجتماع محور منحصر به فرد اجرا کرد که مستلزم حفاظت از محیط زیست (مثلا کرگدن) و بهبود معیشت جامعه محلی بود.

برنامه های مدیریت منابع طبیعی اجتماع محور برای این شروع شد که به توسعه پایدار مناطق روستایی کمک کند. تلاش های برنامه مدیریت منابع طبیعی اجتماع محور مستلزم توجه به برخی نگرانی های توسعه ای مهم در جوامع محلی بود که د رآن حفاظت از منابع طبیعی بسیار اهمیت دارد چرا که موجودیت بیشتر ساکنان روستایی به آن ها وابسته است.

هدف برنامه پناهگاه حیات وحش کردگدن خاما این است تا یک سازمان اجتماع وحور باقی بماند و از طریق گردشگری و استفاده پایدار از منابع طبیعی در دسترس به حمایت و نجات کرگدن و ارمغان آوردن منابع اقتصادی برای ساکنان محلی برسد. در سال های اخیر برنامه های مدیریت منابع طبیعی اجتماع محور تکامل یافته است تا بر بسیاری از کشورهای در حال توسعه متمرکز شود.

در مورد بوتسوانا برنامه مدیریت منابع طبیعی اجتماع محور در پناهگاه حیات وحش کرگدن خاما چند هدف اصلی دارد: 1) حمایت از محیط زیست درون پناهگاه و حمایت و تغذیه کرگدن های به خطر افتاده؛ 2) ایجاد، نگهداری و حفاظت تنوع زیستی درون پناهگاه حیات وحش؛ 3) ایجاد درآمد برای جامعه محلی از گردشگری و سایر کاربردهای منابع تجدیدپذیر پناهگاه حیات وحش؛ و 4) ارائه آموزش های محیط زیستی به بوتسوانا و به عموم مردم. این برنامه از 10 اصل اساسی پیروی می کند تا مطمئن شود به آن اهداف دست یافته است  و منافع حاصل از استفاده منابع طبیعی محلی هم حفظ گردیده و هم به نفع جامعه محلی است.

بهترین نحوه عمل: منشور رفتاری گردشگری اجتماع محور

10 اصل اساسی که در زیر فهرست شده یک منشور رفتاری یا یک محک درستی و نادرستی برای ارزیابی تصمیمات توسعه گردشگری اجتماع محور ارائه می دهد.

  1. مرجع تصمیم گیری باید در سطح جامعه محلی باشد.
  2. تصمیم گیری باید به شکل نمایندگی باشد.
  3. جامعه محلی باید تا حدی که عملی است کوچک باشد.
  4. رهبری باید پاسخگو باشد.
  5. منافع باید بر هزینه ها بچربد.
  6. منافع باید به نحو عادلانه توزیع شود.
  7. توزیع منافع باید به حفظ منابع طبیعی پیوند بخورد.
  8. برنامه ریزی و توسعه باید بر ظرفیت سازی متمرکز گردد.
  9. برنامه ریزی و توسعه باید هماهنگ باشد.
  10. فرایند مدیریت منابع طبیعی اجتماع محور باید تسهیل شود.

منافع:

  • پناهگاه حیات وحش کرگدن خاما یک منبع مهم اشتغال برای جوامع محلی روستایی است (یعنی محلی ها را با سطح متفاوت نیازمندی استخدام می کند)
  • سفارش دادن و خرید کالاها و خدمات از جامعه محلی منجر به این شده است که کسب و کارهای کوچک، متوسط و خرد همچنین برخی بهره برداران غیررسمی، از فعالیت های حفاظت کرگدن و گردشگران بازدیدکننده از پناهگاه حیات وحش منافع اقتصادی کسب کنند.
  • خریدهای گردشگران از هنرهای محلی و صنایع دستی که در روستا فروخته می شود افزایش یافت.
  • پناهگاه حیات وحش تا حد چشمگیری به افزایش کرگدن در منطقه محلی کمک کرده است که باعث علاقه بیشتر گردشگران به منطقه شده است.
  • پناهگاه حیات وحش توانایی کمک مالی در ساخت یک خانه برای یتیم های روستا را داشت.

چالش ها:

  • اهداف پناهگاه حیات وحش برای درآمدزایی جمعیت محلی آنطور که انتظار می رفت تحقق نیافته است.
  • نبود برنامه ای روشن برای توزیع منافع که تعیین می کند آیا منافع بین افراد، خانوارها یا نهادها توزیع خواهد شد یا خیر یک چالش برای 10 اصل یاد شده بالا است تا موفقیت برنامه گردشگری اجتماع محور را تضمین کند.
  • برنامه به شدت وابسته به کمک کنندگان خارجی است.

درس های آموخته شده:

  • برای اینکه بنگاه های اجتماع محور موفق شوند باید منافع حاصل از بهره برداری منابع طبیعی بر هزینه های آن بچربد تا پایداری گردشگری اجتماع محور تضمین گردد.
  • نبود برنامه توزیع منافع، پیامدهای زیان باری خواهد داشت و بر موفقیت و پیشرفت کلی برنامه مدیریت منابع طبیعی اجتماع محور تاثیر می گذارد.

منبع: کتاب گردشگری اجتماع محور، یافتن تعادل و تعیین مسیر برای آینده

نویسنده: دی.ای.تسجی، کلی.جی.سمراد، سمیح اس.ییلماز

مترجم: دکتر جعفر خیرخواهان

1