چرخش گردشگری ایران به سوی روسیه

راهکارهای مقابله با قانون جدید ویزای آمریکایی که می تواند به صنعت گردشگری کشورمان ضربه جدی بزند، چیست؟

چندی پیش و درست در شرایطی که کشورمان برای پذیرایی از موج گردشگران خارجی آماده می شد، دولت آمریکا وارد میدان شد و با کارشکنی تازه خود، سرعت گیر جدیدی بر سر راه گردشگرانی که سودای سفر به ایران را دارند، قرار داد.

آمریکا طرحی را تصویب کرد که بر اساس آن شهروندان 38 کشور که برای سفر به آمریکا نیازی به دریافت ویزا ندارند، در صورت سفر به ایران، عراق، سوریه و سودان، برای رفتن به آمریکا باید ویزا بگیرند.
اکنون باید دید راهکارهای مقابله با این قانون آمریکایی که می تواند به صنعت گردشگری کشورمان ضربه جدی بزند، چیست. بسیاری از کارشناسان معتقدند، در این مقطع و با وجود تنش در روابط روسیه و ترکیه، گردشگری ایران باید نگاهش را به سمت روسیه و کشورهای همسایه معطوف کند تا بتوان ایران را جایگزین مناسبی برای ترکیه مطرح و از این گذرگاه عبور کرد.

دکتر عادل کرمانیتسایی، استاد دانشکده هتلداری و کارشناس گردشگری می گوید: افراد زیادی عاشق دیدن ایران و مناطق تاریخی و فرهنگی و نیز آداب و رسوم شرقی ایرانی ها هستند و امروز باید برای افزایش آمار گردشگر به دلیل کمبود درآمد نفت، دست به یک بسیج عمومی بزنیم و از هر امکانی در این زمینه بهره بگیریم.

وی به توانمندی های ایران برای حفظ بازارهای جدید اشاره کرده و می افزاید: به نظر می رسد با وجود امنیت خوبی که در کشور ما وجود دارد، ایران مقصد بسیار جذابی برای گردشگران کشورهای هم تمدن منطقه به حساب آید، چون اکنون که ترکیه، سوریه، عراق و کشورهای دیگر منطقه نا امن شده اند، ایران می تواند جایگزین مناسبی برای گردشگران این کشورها باشد.

این استاد دانشگاه هتلداری و کارشناس جذب گردشگر تأکید می کند: همچنین گردشگران روسی و کشورهای استقلال یافته شوروی سابق را هم باید در فرآیند بازاریابی جدید جزو گردشگران کشور بدانیم، زیرا این افراد به دلیل مشکلات دیپلماتیک دیگر نمی توانند به مناطق تفریحی ترکیه سفر کنند.

وی همچنین دانش آموختگی نیروی متخصص برای تورگردانی را یک فرصت بزرگ دانسته و می افزاید: با افزایش رشته های تحصیلات عالی در دانشگاه ها، خوشحالیم که امروز دیگر بهانه ای برای نبود متخصص گردشگری در کشور نداریم و شاهدیم که بیش از 20 هزار دانشجو در مقاطع مختلف کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در رشته های مختلف گردشگری مشغول تحصیل و آماده خدمت به صنعت گردشگری هستند.

مجتبی واقع بین همتی، مدرس تورگردانی و عضو انجمن علمی گردشگری ایران نیز در این باره می گوید: اگر کنگره آمریکا یا اتحادیه اروپا برای صنعت گردشگری ما مشکل ایجاد کرده، باید مجلس شورای اسلامی نیز در این زمینه واکنش متناسب نشان دهد تا در آینده شاهد زیاده گویی دیگر کشورهای زورگو نباشیم.

وی با اشاره به سخنان رئیس جمهور در همایش گردشگری و تأکید وی بر گردشگری پزشکی و علمی می گوید: اهمیت موضوع گردشگری در تمامی موارد و زیرمجموعه های علمی، فرهنگی و اجتماعی آشکار شده و باید با تمرکز بر روی این نوع گردشگری، این صنعت را از بحران خارج کنیم و یقینا حمایت دولت از سمن های گردشگری می تواند در این مقطع کارساز باشد.

وی می افزاید: واقعیت این است که شرایط خوب مالی در حوزه گردشگری وجود ندارد و در این خصوص باید ضمن تلاش برای مدیریت صحیح و عزم جدی، در احیای مناطق گردشگرپذیر و مشارکت مردمی و جذب منابع مالی و تسهیلات ارزان قیمت بانکی برای رسیدن به صنعت گردشگری پایدار تلاش کنیم تا بحران هایی مانند تحریم کنگره آمریکا را پشت سر بگذاریم.

واقع بین همتی تأکید می کند: متأسفانه این طرح به امضای مسؤولان دولتی آمریکا نیز رسیده، به همین دلیل می توان گفت گردشگری ایران دیگر رونق گذشته را نخواهد داشت؛ زیرا 80 درصد گردشگران که به صورت تور وارد ایران می شوند، از کشورهایی هستند که نام آن ها در این فهرست قرار دارد.

دکتر علیرضا سنجری، عضو هیأت مدیره جامعه تورگردانان ایران نیز می گوید: گردشگری، صنعتی است که در دوره پس از تحریم، بیش از دیگر بخش ها رشد خواهد کرد، اما باید با نگاه واقع بینانه این صنعت را از سقوط در ورطه های مهلک نجات داد و این کار به تدبیر دیپلماسی، همراهی دولت، مجلس و نیز متخصصان بخش خصوصی حوزه گردشگری نیاز دارد.

وی می افزاید: گردشگری در این مقطع (به دلیل نبود درآمد کافی نفتی) موتور محرک برای بیرون آوردن اقتصاد ایران از بحران است، اما موانعی چون مصوبه اخیر کنگره آمریکا گذاشتن چوب لای چرخ گردشگری ایران است که باید با هنر دیپلماتیک و زبان فرهنگ با آن مقابله کرد.

سنجری با اشاره به رونق چند ماهه گردشگری ایران (قبل از اجرای برجام) خاطرنشان می کند: اخیرا صنعت گردشگری ایران بازار شکوفایی برای سرمایه گذاران شده بود و همه دست اندرکاران این صنعت برای دوره بعد از رفع تحریم ها، در انتظار هجوم گردشگران بودند و نباید این انتظار به یأس بدل شود.

به گفته وی، طرح کنگره آمریکا از لحاظ اقتصادی می تواند تأثیرات منفی بر اقتصاد ایران داشته باشد، به دلیل اینکه همه 38 کشوری که توافق نامه لغو ویزا با آمریکا دارند، کشورهای تأثیرگذار اروپا هستند که می خواهند در دوره پساتحریم با ایران تعامل نزدیک اقتصادی داشته باشند و این مانع برای ما هزینه بر است. با تصویب نهایی طرح کنگره، این گردشگران برای سفر به ایران دچار تردید شده اند، زیرا اگر به ایران سفر کنند، نمی توانند بدون تشریفات ویزایی به آمریکا بروند و این چالش بزرگی در روابط اقتصادی ایران و اروپا و همچنین کشورهایی چون ژاپن و استرالیا که در زمره آن 38 کشور هستند، ایجاد کرده است و باید برای رفع آن چاره جویی شود.

به گفته دکتر سنجری، مسؤولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشورمان تلاش می کنند تا موانع گردشگری و صدور ویزای مسافران بیش از 190 کشور دنیا را که متقاضی دیدار از ایران هستند، برای ورود به ایران از میان بردارند، اما این اقدام نیاز به همکاری مجلس، گمرک، وزارتخانه های خارجه و کشور و نیز انجمن های تخصصی حوزه گردشگری دارد.  این فعال بخش خصوصی گردشگری با اشاره به نشست سمن ها با مسؤولان میراث فرهنگی و گردشگری یادآور می شود: در این نشست ها تصمیم های خوب و امیدبخشی گرفته شد و قرار است ویزای گردشگر های پذیرش شده با اعتبار 30 روزه و امکان تمدید 15 روزه باشد. دولت نیز برای صدور ویزاهای الکترونیک در بهار 95 در حال تهیه زیر ساخت هاست و لازم است در این زمینه صاحب نظران به دولت کمک کنند.