28 مارس 2024 - 04:27
گزارشی از شهر سوخته

اسرار قبور و مردگان شگفت انگیزترین شهر باستانی

15 دسامبر 2015 - 13:00 dsfr.ir/vz9p3

اسرار قبور و مردگان شگفت انگیزترین شهر باستانی
فاطیما کریمی
کاوشگری در حال بررسی اسکلت یک قبر در شهر سوخته است

مردگان دست از سر باستان شناسان بر نمی دارند شاید هم باستان شناسان آن ها را رها نمی کنند چون بعد از 5 هزار سال هنوز راز قتل های این شهر فاش نشده است.

به گزارش خبرگزاری مهر، شگفت انگیزترین شهر باستانی ایران عنوانی است که می توان برای شهر سوخته در استان سیستان و بلوچستان در نظر گرفت از کشف اسکلت های عجیب مردگان این شهر گرفته تا استفاده از چشم مصنوعی در 5 هزار سال پیش که راز آن را اسکلت یک زن فاش کرد و یا جراحی مغز روی یک انسان دیگر. همگی این کشفیات موجب حیرت مردم جهان می شود.

یکی از موضوعاتی که همیشه سوالات زیادی را برای باستان شناسان به وجود می آورد و البته پرده از بسیاری مسائل این شهر بر می دارد، مربوط می شود به کشف برخی از اسکلت مردگان گورستان شهر سوخته.

معمولا قبرهایی که در شهر سوخته کشف شده و مورد کاوش قرار می گیرد یکی از مهم ترین کشفیات به شمار می آیند. همچنان که پیش از این نیز قبور کاوش شده موجب به هم ریختن محاسبات تخمینی باستان شناسان شده بود. آن ها تاکنون بیش از 1000 قبر را کشف کرده اند محاسبات آن ها نشانی می دهد در گورستان شهر سوخته حدود 40 هزار قبر با 60 هزار اسکلت وجود دارد.

یکی از قبرهای شگفت انگیز گورستان شهر سوخته که توسط باستان شناسان کشف شد متعلق به مردی 25 تا 30 ساله بوده که در قبر شماره 2810 خوابیده است. سر او را در بخش پایینی بدن و سمت راستش بریده و گذاشته بودند و خنجری که با آن سرش را بریده اند را زیر پهلوی راستش قرار داده بودند. این مرد را در چاله ای با آیین و مراسم مربوط به مردگان دفن کرده اند یعنی همان طور که در بقیه قبور ظروف سفالین گذاشته می شد، در این قبر هم ظروف سفالی وجود داشته است.

مردگان شهر سوخته دست از سر باستان شناسان بر نمی دارند شاید هم باستان شناسان آن ها را رها نمی کنند

منصور سیدسجادی سرپرست هیات باستان شناسی در شهر سوخته می گوید: ممکن است این مرد مجازات شده باشد چون تا کنون سلاحی در شهر سوخته مشاهده نکرده ایم بنابراین احتمال مجازات شدن این فرد خاطی بسیار زیاد است چون حتی اگر این فرد به قتل می رسید باید پنهانی دفن می شد اما این طور نبوده است.

سجادی و همکارانش نمی دانند که چرا سر این مرد را بریده اند و کنارش گذاشته اند. سوال بی جواب دیگر آن ها مربوط می شود به مرد جوان 14 ساله ای که در زمان آتش سوزی این شهر، گویا دیواری در کاخ سوخته روی سرش ریخته و موجب مرگ او شده است. البته گذاشتن یک دسته هاون سنگی کنار جمجمه او، باستان شناسان را دچار تردید کرده که آیا این دسته هاون برای دفاع از خودش بوده یا خیر. چون نشانه های هجوم در آن دیده نمی شود.

این دو اسکلت که باستان شناسان آن را قتل می دانند هنوز بعد از 5 هزار سال مورد تردید است غیر از این قتل ها، دفن مشکوک مرد 40 ساله ای در گورستان شهر سوخته نیز سوال بی جواب دیگری را برای باستان شناسان بوجود آورده است چون در کنار اسکلت او که در قبر شماره 1003 دفن شده، 12 جمجمه انسان در رده های سنی 10 تا 30 سال و یک جمجمه سگ نیز پیدا شده که طی مراسمی قربانی و دفن شده اند.

اگرچه وجود این اسکلت ها چرایی زیادی را برای جامعه باستان شناس بوجود می آورد اما برعکس آن، پیدا شدن اسکلت مادری که به همراه دو فرزندش دفن شده و دستش را به حالت حمایت دور فرزندانش گذاشته نیز، مهر مادری را در 5 هزار سال پیش نشان می دهد.

بعد از 5 هزار سال هنوز راز قتل مرد سربریده و یا پسری که دیوار روی سرش ریخت فاش نشده است

قبوری که در  گورستان شهر سوخته کشف شده یا دو قسمتی هستند و یا سردابه ای. قبور دو قسمتی تشکیل شده اند از اسکلت و ظروف نذری و اشیای دیگر. در این باره، منصور سیدسجادی رئیس هیات باستان شناسی شهر سوخته می گوید: داخل قبور سردابه ای نیز مردگان را دفن و درون آن عود روشن کرده و در آن را می بستند. مردم شهر سوخته مردگان خود را طوری دفن می کردند که صورت آنها رو به خورشید باشد. حتی اگر فرد متوفی در شب دفن شده باشد صورت او رو به زمین گذاشته می شد. با این حال در قبر زنان سفال رنگی می گذاشتند و این شی، نشانه ای برای دفن زنان بوده است.

از سویی اگر تعداد اشیای دفن شده با متوفی زیاد باشد به زعم باستان شناسان در این قبر یکی از متمولان شهر سوخته مدفون شده است. اجساد و اسکلت های کشف شده به همراه اشیا و ظروف قرار داده شده در کنار آن ها، همگی به موزه منتقل می شود تا از گزند قاچاقچیان در امان بماند. از سوی دیگر پیدا شدن این اجساد تازه اول راه است.

اگرچه باستان شناسان خواب این اسکلت ها را به هم زده اند اما آن ها را رها نمی کنند. با بیرون آمدن این اجساد کار استخوان شناسان، ژنتیک باستان شناسان، انگل شناسان و ... شروع می شود. آن ها در پی یافتن جزئیات بیشتری از زندگی این مردگان هستند.

1