18 آوریل 2024 - 12:34

تغییرات اقلیم می تواند منجر به بر هم ریختن نظم جهانی شود

9 دسامبر 2015 - 15:10 dsfr.ir/pu46d

نشست معصومه ابتکار رییس سازمان حفاظت محیط زیست در مجلس

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست به دعوت کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی در جلسه این کمیسیون حضور یافت و با اعضای آن گفتگو کرد.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی محیط زیست (پام)، معصومه ابتکار معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در جلسه با اعضای کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه ابلاغ سیاست های کلی محیط زیست نظام توسط مقام معظم رهبری پشتوانه و دلگرمی بزرگ برای محیط زیست کشور و سازمان حفاظت محیط زیست است، گفت: البته تبعا ابلاغ این سیاست ها، مسئولیت و تکالیف سنگینی برای کلیه مسئولان به همراه دارد که ضرورت همگرایی و همکاری بیشتر برای تحقق آن ها را می طلبد.

ابتکار با اشاره به روند آغاز به کار کنوانسیون تغییرات آب و هوا، افزود: در سال 1992 و بنا به نتایج حاصله از مطالعات جهانی که بیانگر آثار گسترده فعالیت انسانی در تغییرات آب و هوایی زمین و به تبع تهدیدات این موضوع برای آینده و زندگی بشر در کره مسکون، کنوانسیون تغییرات آب و هوا تشکیل شد.

معاون رئیس جمهور ضمن یادآوری واکنش های متفاوت به تشکیل این کنوانسیون از جمله واکنشی مبنی بر اینکه تشکیل کنوانسوین تغییرات آب و هوایی را توطئه ای از سوی کشورهای توسعه یافته و صنعتی علیه کشورهای در حال توسعه است، اظهار کرد: از همین رو هیات بین دولی تغییرات اقلیم (IPCC) موظف شد مطالعات گسترده و بی طرفانه ای بر روی این موضوع انجام دهد.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: نتایج مطالعات IPCC نشان داد، تغییرات اقلیمی که طی 300 سال اخیر بر کره مسکون رخ داده به هیچ عنوان قابل مقایسه با تغییرات اقلیمی گذشته نیست و این تغییرات ناشی از فعالیت های انسان ساخت است.

کیوتو هیچ تعهدی برای کشورهای در حال توسعه از جمله ایران به همراه نداشت

وی با بیان اینکه پروتکل کیوتو به عنوان ابزار اجرایی کنوانسیون تغییرات آب و هوا شکل گرفت، گفت: این پیمان تنها منجر به تعهد کشورهای توسعه یافته در خصوص تغییرات اقلیم و کاهش انتشار گازهای گلخانه ای به عنوان یکی از مهم ترین عوامل در گرمایش زمین و ایجاد تغییرات آب و هوایی شد و هیچ تعهدی برای کشورهای در حال توسعه از جمله ایران به همراه نداشت.

ابتکار ضمن اشاره به اینکه فرصت زمانی پیمان کیوتو بین سال های 1997 تا 2015 بود و با اصلاحیه دوحه تا 2020 تمدید شد، افزود: در این فاصله کشورهای اروپایی از جمله متعهدینی بودند که با اقداماتی همچون استفاده از انرژی ها نو، کاهش اتکا به سوخت های فسیلی و افزایش بهره وری انرژی موفق به اجرای تعهدات خود در زمینه کاهش انتشار گازهای گلخانه ای شدند.

معاون رئیس جمهور پیمان کیوتو و عدم تعهد اجباری کشورهای در حال توسعه برای مقابله با افزایش انتشار گازهای گلخانه ای را فرصتی برای این کشورها برشمرد که برخی از کشورها از جمله ایران، این فرصت را از دست دادند.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست افزود: به طور نمونه، طبق پیمان کیوتو، کشورهای توسعه یافته می توانند از طریق انجام پروژه های بهبود راندمان انرژی و انرژی های تجدید پذیر در قالب مکانیزم توسعه پاک (CDM) در کشورهای در حال توسعه با هزینه کمتری، میزان انتشار دی اکسید کربن را کاهش داده و کشور میزبان را نیز به توسعه پایدار نزدیک تر کنند که این فرصتی بسیار خوب برای کشورهای در حال توسعه همچون ایران بود که متاسفانه در دوره ای به دلیل غفلت دولت گذشته و سپس به دلیل تحریم ها، ایران از آن بهره کافی نبرد.

ابتکار ابراز امیدواری کرد: با رفع تحریم ها و تحقق توافق برجام، ایران بتواند از فرصت پنج ساله باقی مانده تا سال 2020 برای بهره گیری از CDM، استفاده نماید.

تغییرات اقلیم و مخاطرات محیط زیستی می تواند منجر به بر هم ریختن نظم دولت ها در جهان شود

معاون رئیس جمهور با بیان اینکه آخرین مطالعات IPCC حاکی از تاثیرات بسیار گسترده و فراتر از پیش بینی ها برای جهان است، گفت: طوفان های وسیع و مخرب، سیل، خشکسالی، زیر آب رفتن جزایر، خسارت های گسترده بر اقتصاد، کشاورزی، منابع طبیعی، محیط زیست، آب، افزایش مهاجرت و ناامنی و جنگ برخی از اثرات تغییرات اقلیم در دنیاست.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: مطالعات نشان داد که موضوع تغییرات اقلیم و مخاطرات محیط زیستی می تواند منجر به بر هم ریختن نظم دولت ها در جهان شود.

وی افزود: تغیرات آب و هوایی در ایران نیز پیامدهای بسیاری داشته است تا جایی که بر اساس گزارش سازمان هواشناسی طی 25 سال گذشته میانگین بارندگی در بسیاری از نقاط کشور رو به کاهش و دمای هوا رو به افازیش بوده است.

ابتکار گفت: طبق اعلامIPPC جهان طی 30 سال گذشته با میانگین 0/85 درجه سیلسیوس افزایش دما مواجه بوده و این در حالی است که این میزان در ایران بین یک تا یک و نیم درجه تخمین زده شده است و همین موضوع اثرات منفی بر کشاورزی، سلامت، بهداشت، محیط زیست و سایر حوزه ها داشته است. زیرا هر یک درجه افزایش دما منجر به افزایش چند برابری تبخیر آب، خشک شدن خاک و کاهش رطوبت آن و افزایش طوفان های گرد و غبار خواهد شد.

معاون رئیس جمهور با بیان اینکه ایران از تغییرات آب و هوا حداقل حدود 30 درصد خسارت را متحمل شده است، تاکید کرد: البته موضوع تغییرات آب و هوایی نباید منجر به نادیده گرفتن اهمیت برنامه ریزی و سیاست گذاری و اصلاح شیوه های مدیریت به ویژه در حوزه های آب، انرژی و کشاورزی شود.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست اشاره ای هم به استفاده ایران از پتانسیل های کنوانسیون تغییرات آب و هوا برای تهیه گزارش های ملی تغییر اقلیم در کشور، توانمندسازی و آموزش داشت و اظهار کرد: یکی از مهم ترین چالش ها و مباحث مطروحه در اجلاس تغییرات آب و هوا (کاپ 21) پاریس، بحث نقش کنونی کشورهای در حال توسعه در انتشار گازهای گلخانه ای و میزان سهم آنان برای کاهش این انتشار در توافق جدید است.

ابتکار ادامه داد: اگرچه امروز ایران، چین، هند، برزیل و سایر کشورهای در حال توسعه از رتبه بالایی در انتشار گازهای گلخانه ای برخوردار هستند اما سهم کشورهای صنعتی در افزایش انتشار گازهای گلخانه ای، سهمی تاریخی است.

وی ضمن یادآوری رتبه تک رقمی ایران در انتشار گازهای گلخانه ای، گفت: فلرینگ بالا، عدم برنامه ریزی برای مدیریت صحیح منابع و مصارف انرژی، هدر رفت بالای انرژی در ایران از جمله دلایل حجم بالای انتشار گازهای گلخانه ای در کشور است.

ابتکار مروری هم بر روند تدوین برنامه مشارکت ملی ایران در کاهش انتشار گازهای گلخانه ای داشت و اظهار کرد: برنامه مشارکت ملی ایران در زمینه کاهش انتشار گازهای گلخانه ای که اخیرا همگام با جامعه جهانی و همزمان با برگزاری کاپ 21 در پاریس ارائه شده نیز تنها سهم 4 درصدی برای ایران در زمینه کاهش انتشار گازهای گلخانه ای در نظر گرفته و 8 درصد دیگر در صورت رفع کامل تحریم ها، انتقال تکنولوژی و فن آوری نوین و همچنین حمایت های مالی خواهد بود.

وی این اقدام ایران را هم راستا با سیاست های داخلی به ویژه بیانات و تاکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر ضرورت کاهش 50 درصدی شدت مصرف انرژی و بهینه سازی مصرف انرژی در کشور دانست.

سند اقتصاد کم کربن مکمل برنامه مشارکت ملی ایران در زمینه کاهش انتشار گازهای گلخانه ای
ابتکار گفت: سند اقتصاد کم کربن که به عنوان بخشی از برنامه ششم توسعه مورد تصویب توسط اعضای هیات دولت قرار گرفت، مکمل برنامه برنامه مشارکت ملی ایران در زمینه کاهش انتشار گازهای گلخانه ای است.

معاون رئیس جمهور افزود: این برنامه در کارگروه ملی و بر اساس تقسیم کار و مسئولیت بین بخشی و با همکاری کلیه دستگاه های ذی ربط تهیه و تدوین شده است.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست افزود: به طور مثال در بخش صنعت باید اقدماتی نظیر جایگزینی استفاده از گاز طبیعی به جای استفاده از سوخت های مایع و سنگین، استفاده از فناوری تولدی همزمان برق و حرارت در صنایع (CHF) و نصب تکنولوژی CSS در واحدهای بزرگ سیمان انجام پذیرد.

معاون رئیس جمهور تکمیل ناوگان و خطوط متروی کلان شهرهای کشور، هوشمندسازی ناوگان اتوبوسرانی و تاکسیرانی در شهرهای کشور در بخش حمل و نقل؛ ارتقاء عملکرد مصرف برق تجهیزات خانگی در بخش خانگی و تجاری؛ نصب سه هزار مگاوات نیروگاه هسته ای، ارتقاء سهم نیروگاه های تجدیدپذیر به 21 درصد در سبد تولید برق در سال 1409، کاهش تلفات انتقال و توزیع برق به 13 درصد در سال 1409 در بخش نیروگاهی و ریکاوری گازهای شیرین پالایشگاه های گاز و تمام گازهای سوزانده شده بالادستی صنعت نفت در انتهای سال 1409 در بخش نفت و گاز را بخش دیگری از اقدامات در راستای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای در ایران اعلام کرد.

وی اشاره ای هم به نقش ایران در شکل گیری پیمان کیوتو و عدم تعهد برای کشورهای در حال توسعه از جمله ایران در آن پیمان داشت و گفت: ایران در کاپ 21 نیز به واسطه برخورداری از تخصص، نگاه علمی و جایگاه منطقه ای و بین المللی، نقشی سازنده دارد.

رایزنی های محیط زیستی ابتکار طی 36 ساعت حضور در اجلاس تغییرات آب و هوایی پاریس
ابتکاربا بیان اینکه به عنوان نماینده رئیس جمهوری ایران در این اجلاس حضور داشته، اظهار کرد: طی 36 ساعت حضور در پاریس با نمایندگان 50 کشور جهان از جمله چهار کشور که از اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل متحد هستند، دیدار کردم که دیدار و مذاکره با اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان در خصوص حق آبه تالاب بین المللی هامون، فواد معصوم رئیس جمهور عراق در خصوص موضوع گرد و غبار و لزوم همکاری منطقه ای در این زمینه، آنگلا مرکل صدراعظم آلمان در خصوص همکاری های دو جانبه محیط زیستی و تمایل ایران به استفاده از دانش و تجربه و فن آوری آلمان در زمینه انرژی های نو، شینزو آبه نخست وزیر ژاپن در خصوص همکاری ها برای احیای دریاچه ارومیه و تالاب بین المللی انزلی از جمله این دیدارها و مذاکرات بود.

معاون رئیس جمهور اشاره ای هم به سخنرانی خود در جمع سران 140 کشور جهان داشت و افزود: آسیب پذیری ایران از تغییرات اقلیم و تشدید این آسیب ها به واسطه تحریم های ناعادلانه جهانی علیه کشورمان، همچنین ضرورت برآورد تخمینی از اثرات "ردپای کربن" (Carbon Footprint) تولید سلاح، کاربرد و اثرات جاری هر گونه جنگ، نزاع و خشونت، ابلاغ سیاست های کلی نظام در حوزه محیط زیست توسط رهبری و نگاه ویژه رئیس جمهور یازدهم به حفظ محیط زیست از مهم ترین تاکیدات در سخنرانیم بود.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: این حضور به فاصله اندکی پس از حادثه تروریستی پاریس بازتاب های گوناگونی به همراه داشت و به نوعی بیانگر چهره منطقی و آرام و صلح جو اسلام واقعی و مخالف چهره گنگ، زمخت، بی منطق، بدون دانش، خشن و بی رحم تحریف شده ای که داعش و گروهک های تروریستی از اسلام به نمایش می گذارند، بود.

وی با بیان اینکه ماهیت مسائل محیط زیست به گونه ای است که برنامه ریزی برای رفع چالش های این حوزه، همچنین نتیجه گیری از اقدامات و برنامه ریزی ها در بلندمدت و به صورت تدریجی است، اظهار کرد: بسیاری از اقدامات و برنامه ها در سطوح مختلف سیاست گذاری، برنامه ریزی، اجرا، نظارت و جلب مشارکت مردم طی دو سال گذشته توسط دولت یازدهم در زمینه رفع چالش های محیط زیست در حوزه های مختلف همچون کاهش آلودگی هوا، حفظ و احیاء تالاب ها و دریاچه ها، افزایش مشارکت مردم در حفظ محیط زیست، آموزش و توانمندسازی عمومی در زمینه محیط زیست صورت گرفته که اگرچه اثرات مثبت این اقدامات قابل مشاهده است اما به دلیل تعدد و گستردگی مشکلات و نتیجه گیری تدریجی همچنان تا حصول نتیجه کامل، فاصله داریم.

ابتکار از نمایندگان خواست در آستانه تصویب برنامه ششم توسعه، همچنین بودجه سال 95 توجه ویژه ای به محیط زیست و اعتبارات سازمان حفاظت محیط زیست داشته باشند زیرا یکی از مهم ترین دغدغه های سازمان حفاظت محیط زیست، انعکاس ابلاغ سیاست های کلان محیط زیست نظام توسط مقام معظم رهبری در برنامه ششم و بودجه 95 است.

معاون رئیس جمهور ضمن یادآوری چهار لایحه زیست محیطی هوای پاک، خاک، ارزیابی و تالاب ها که در نوبت طرح مجلس قرار دارد، گفت: همکاری نمایندگان در اولویت بخشی به این لوایح و بررسی و تصویب آن ها کمک بزرگی به محیط زیست کشور خواهد بود.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست اشاره ای هم به برنامه پیشنهادی در هیأت دولت برای چگونگی اجرایی شدن سیاست های کلی ابلاغ شده داشت و افزود: معاون اول رئیس جمهور به زودی تقسیم کار وزارتخانه ها در این زمینه را اعلام خواهد کرد.

وی در پاسخ به صحبت های عباس رجایی رئیس کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مبنی بر ضرورت تدوین سیستم آماری دقیق در حوزه هایی همچون محیط زیست و منابع طبیعی، اظهار کرد: در دولت دوم سید محمد خاتمی بنا به همین ضرورت ذکر شده، طرح ملی آمار و آمار ثبتی برای همسان سازی و افزایش دقت و صحت آمار محیط زیستی آغاز شد و گزارش اول و دوم محیط زیست در سال 1384 نیز بر همین اساس ارائه شد که البته متاسفانه بعدها مورد غفلت و فراموشی واقع شد و با شروع کار دولت جدید مجدد در دستور کار قرار گرفت.

معاون رئیس جمهور در پاسخ به پرسشی از وضعیت تالاب جازموریان نیز با اشاره به برخی اقدامات انجام شده برای احیاء و حفظ این تالاب، گفت: مطالعات استانی و ملی این طرح، از جمله مطالعات مربوط به تاثیر این تالاب در پدیده گرد و غبار، به اتمام رسیده و برنامه اقدام و اجرایی برای حفظ و احیاء این تالاب آغاز شده است.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست هچنین در خصوص موضوع گرد و غبار خوزستان و بیماری تنفسی مردم اهواز پس از بارش باران، اظهار کرد: در خصوص بیماری تنفسی پس از بارش مسئولیت اصلی بر عهده وزارت بهداشت است اما با فعالیتی بین بخشی تمام دلایل احتمالی این موضوع احصاء و بررسی شد که از جمله نتایج آن رد شدن احتمال باران اسیدی بود.

ابتکار ادامه داد: محتمل ترین دلیل، گرده افشانی یک گونه گیاهی خاص است که کشت آن در خوزستان طی سال های گذشته افزایش پیدا کرده است و اقداماتی از جمله حرس این گیاه در همین راستا صورت گرفته که البته به صورت کامل انجام نشده است.

وی افزود: شناسایی منابع آلاینده هوا و ارائه طرح هایی برای مقابله با این آلودگی ها در خوزستان که از آن جمله آلودگی ناشی از فرآوری 30 هزار بشکه نفت در اهواز و توقف این فعالیت توسط وزارت نفت، توزیع بنزین یورو 4 در اهواز، همچنین اتمام طرح آماک (طرح جمع آوری گازهای همراه نفت) که به زودی افتتاح خواهد شد، از جمله مهم ترین اقدامات برای بهبود کیفیت هوا در خوزستان است.

ابتکار اشاره ای هم به تکمیل مطالعات گرد و غبار در خوزستان و شناسایی کانون های این پدیده در استان و ابلاغ آن به سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری جهت آغاز عملیات اجرایی داشت و گفت: تمام تلاش خود را می کنیم تا با همکاری بین بخشی، شاهد بهبود کیفیت هوا در خوزستان باشیم.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در خصوص اقدامات بین المللی و منطقه ای برای کاهش گرد و غبار، خاطرنشان کرد: به دلیل شرایط جنگ و ناامنی در منطقه، اقدامات منطقه ای خاصی نمی توان داشت و حتی به همین دلیل پیشنهاد صندوق منطقه ای برای مقابله با گرد و غبار به پیشنهاد صندوق جهانی برای مقابله با گرد و غبار تبدیل شد که این موضوع جهت بررسی در دستور کار جلسه ماه آینده وزرای محیط زیست دنیا قرار گرفته است.

معاون رئیس جمهور اشاره ای هم به موضوع جنگل های بلوط داشت و اظهار کرد: اگرچه جز در محدوده مناطق حفاظت شده، مسئولیت اصلی در موضوع جنگل ها بر عهده سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری ولی همکاری های بین بخشی خوبی برای حل چالش های موجود و حفظ این جنگل ها آغاز شده است.

بیانات و ابلاغ سیاست های کلی توسط مقام معظم رهبری مانیفست محیط زیست کشور است
عباس رجایی رئیس کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه صحبت های 17 اسفندماه سال گذشته مقام معظم رهبری، همچنین ابلاغ سیاست های کلی محیط زیست نظام توسط ایشان،مانیفست محیط زیست کشور است، گفت: مجلس آماده همکاری در زمینه طرح ها و لوایح محیط زیستی است.  

محمد مجابی معاون توسعه مدیریت، حقوقی و امور مجلس سازمان حفاظت محیط زیست نیز در این جلسه ضمن تقدیر از همکاری خوب نمایندگان مجلس با سازمان حفاظت محیط زیست، از نمایندگان خواست با تصویب لوایح زیست محیطی و حمایت بودجه ای از سازمان حفاظت محیط زیست به حفظ محیط زیست کشور کمک کنند.

1