پروژه بین المللی منارید که از سوی دفتر توسعه سازمان ملل با هدف تقویت و انسجام سازمانی برای مدیریت یکپارچه منابع طبیعی در چند استان کشور از جمله سیستان و بلوچستان به اجرا در آمده می تواند در توسعه سیستان نقش اساسی ایفا کند.
به گزارش خبرگزاری ایرنا؛ بروز خشکسالی 17 ساله که سبب خشک شدن تالاب بین المللی هامون، تخریب محیط زیست و خسارت به منابع طبیعی شده است برخی سازمان ها و نهادهای داخلی و حتی خارجی را برای کاهش این خسارات و کمک به مردم محروم منطقه به تحرک واداشته است.
پروژه بین المللی منارید از جمله اقداماتی است که در منطقه سیستان با هدف شناسایی و رفع خلاء ها و موانع قانونی و ساختار موجود در رسیدن به مدیریت یکپارچه منابع طبیعی به اجرا در آمده است.
پروژه منارید در راستای سیاست ها و اولویت های چهارگانه از جمله جلوگیری از تخریب سرزمین، حفاظت از تنوع زیستی، تعدیل اثرات تغییر اقلیم، مدیریت آبهای بین المللی آنهم از طریق توسعه و تقویت سطح دانش و آگاهی کارشناسان و بهره برداران محلی و همچنین ظرفیت سازی و توانمندسازی آن ها و انسجام سازمانی در سیستان اجرا شده است.
شناخت این پروژه از سوی مسئولان و مردم برای بهره گیری از فرصت به وجود آمده می تواند کمک قابل توجهی به حوزه زیر پوشش آن باشد که اکنون در سه نقطه از شمال سیستان و بلوچستان در حال اجراست.
حسن کیخا یکی از شهروندان روستای کیخا در شهرستان هامون گفت: یکی از مشکلات منطقه سیستان کمبود آب است که مسئولان پروژه منارید راهکارهای مناسبی برای اجرای این مشکل با تسهیلات به ما ارایه کردند. مسئولان پروژه منارید باعث احیای دوباره کشاورزی در روستای کیخا شدند که همین مساله زمینه ساز ایجاد اشتغال برای بیش از 40 خانوار شد. با پرداخت تسهیلات و ارائه آموزشهای تخصصی برای استفاده بهینه از آب در بخش کشاورزی، حدود 10 گلخانه با شیوه های آبیاری نوین در این روستا اجرا شده است.
مرضیه کیخا یکی دیگر از روستاییان روستای کیخا گفت: احیای دوباره صنایع دستی از جمله فرش و بافت و دوخت لباس محلی سیستانی، مهمترین کمکی است که به همت مسئولان پروژه منارید درحال انجام است. پروژه منارید وام را به صورت گروهی در اختیار خانم های این روستا قرار داده که باعث احیای دوباره لباس زنان سیستانی و محصولات خوراکی از جمله کشک زرد و آچار (ادویه مخصوص) شده است. مهم ترین کمکی که در این پروژه به روستاییان سیستانی شده، بازاریابی محصولات و تولیدات سنتی از سوی دست اندرکاران در بازارهای داخلی است.
ماهرخ حیدری یکی از اهالی روستای «بلند» شهرستان هامون نیز گفت: تحویل آبگرمکن خورشیدی به خانواده های این روستا کمک بزرگی به مردم و صرفه جویی در مصرف انرژی کرده است. نصب آبگرمکن خورشیدی برای منازل روستای بلند با هزینه پروژه منارید بوده که مهمترین کمک به مردم این منطقه شده است. بانوان این روستا با حمایت پروژه منارید صندوق تعاونی تشکیل داده اند که سبب رونق اقتصادی خانوارها شده و از مهاجرت روستاییان جلوگیری کرده است.
فاطمه زارعی یکی از اهالی روستای شهرک سنچولی نیز گفت: اجرای پروژه منارید در این روستا باعث اشتغال تعداد زیادی از مردم شده است. زنان این روستا با حمایت پروژه بین الملی منارید فرش سیستان را دوباره احیا کردند که امیدواریم بیشتر به آن توجه شود. خانواده هایی که در این منطقه حتی نان شب را نداشتند اکنون ماهیانه حدود پنج میلیون ریال از این طریق درآمد کسب می کنند.
شهربانو حیدری یکی از ساکنان شهرک علی اکبر نیز اظهار داشت: لباس محلی سیستان در حال فراموش شدن بود که با حمایت پروژه منارید بار دیگر در حال احیا است. با کمک بانوان این روستا ماهیانه حدود 10 الی 12 دست لباس محلی سیستان دوخته و به بازار های هدف فرستاده می شود. با حمایت پروژه منارید برای حدود 30 نفر از بانوان شهرک علی اکبر اشتغال ایجاد شده است. کتابخانه نیز با کمک مردم و حمایت مسئولان پروژه منارید در کنار اشتغال بانوان در شهرک علی اکبر دایر شده است.
مدیر اجرایی پروژه بین المللی منارید در سیستان و بلوچستان در حاشیه بازدید خبرنگاران از طرح های پروژه منارید هامون گفت: پروژه منارید در این استان متاسفانه به دلیل همکاری نکردن دستگاه های دست اندرکار پیشرفت چندانی نداشته است در حالی که می توان از این پروژه برای توسعه استان بیشترین بهره برداری را انجام داد.
علیرضا سروری نژاد اظهار داشت: روند اجرای پروژه منارید در شهرستان هامون به عنوان منطقه هدف این استان به سبب برخی بی مهری ها و بی توجهی ها تاکنون موفقیت چندانی نداشته اما تلاش های زیادی در حمایت از روستاهای هدف انجام شده است.
وی بیان کرد: اجرای پروژه بین المللی منارید از سال 2011 در شهر علی اکبر و روستاهای سنچولی، بلند و کیخا به عنوان جامعه هدف آغاز شده اما با توجه به نبود انسجام سازمانی هنوز نتوانستیم پروژه بین المللی منارید را گسترش دهیم. صندوق تسهیلات محیط زیست جهانی (GEF) با همکاری دفتر توسعه سازمان ملل (UNDP) از سال 2011 اجرای پروژه منارید (تقویت و انسجام سازمانی برای مدیریت یکپارچه منابع طبیعی) را در استان های سیستان و بلوچستان، یزد، کرمانشاه، تهران و سمنان آغاز کرد.
مدیر اجرایی پروژه بین المللی منارید در سیستان و بلوچستان راه اندازی صندوق های محلی با هدف ایجاد مشاغل خرد از محل اعتبارات دفتر توسعه سازمان ملل در ایران، برگزاری نشست های مردمی برای انجام کارهای گروهی از جمله ساخت گلخانه ها و برپایی کارگاه های آموزشی مختلف با موضوع تقویت مدیریت سازمانی در اجرای برنامه های توسعه ای را از مهم ترین فعالیت های انجام شده در قالب پروژه منارید در شهرستان هامون عنوان کرد.
سروری نژاد گفت: برخی از مردم محلی شهرستان هامون در قالب پروژه منارید فعالیت های مشترک از جمله 10 واحد گلخانه ای را با سهامداری 177 نفر راه اندازی کردند که در آمد بسیار خوبی را از این محل بدست می آورند و تاکنون برای 40 نفر از مردم منطقه نیز با اجرای این پروژه شغل ایجاد شده است.
وی با تاکید بر فراهم بودن شرایط لازم برای استفاده از ظرفیت های پروژه منارید در توسعه سیستان و بلوچستان گفت: هیچ مشکل اعتباری برای اجرای پروژه منارید از سوی سازمان ملل وجود ندارد اما در جذب منابع داخلی هیچ گونه کمکی به این طرح نشده است. برای اجرای پروژه منارید در استان 14 میلیون دلار از سوی سازمان ملل اختصاص یافت و قرار بود دو برابر این مبلغ را جمهوری اسلامی برای این پروژه اختصاص دهد که هیچ مبلغی داده نشده است.
سروری نژاد اظهار داشت: پروژه بین المللی منارید برای افزایش آگاهی جامعه محلی تا سطح ملی، به منظور بهره مندی از مزایای مدیریت یکپارچه منابع طبیعی (آب، خاک، گیاه و زیست بوم) فعالیت می کند. ظرفیت سازی در بین جوامع محلی به منظور رفع مشکلات آنها و بخش های دولتی برای توجه به مطالبات مردمی و دستیابی به انسجام سازمانی با رویکرد تدوین برنامه های جامع و پایدار از اهداف این پروژه بین المللی است.
وی گفت: از سوی معاون وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور پس از امضای سند پروژه منارید به عنوان نماینده دولت، فعالیت های مورد نظر جهت دستیابی به اهداف مربوطه پس از وقفه ای دو ساله از سال 2012 آغاز شده است.
وی با بیان اینکه پروژه منارید تا سال 2017 تمدید شده است، از مسئولان دستگاه های مختلف استان خواست با استفاده از این فرصت بدست آمده برای توسعه و پیشرفت روستاهای استان استفاده و از مهاجرت روستاییان جلوگیری کنند.
گفتنی است؛ منطقه سیستان متشکل از پنج شهرستان زابل، زهک، هامون، هیرمند و نیمروز در شمال سیستان و بلوچستان واقع شده است.
