جامعه تورگردانان کشور، نشستی برای بررسی جذب گردشگران روس برگزار می کند.
رئیس جامعه تورگردانان ایران از برگزاری نشستی با حضور اعضای این جامعه در هفته آینده خبر داد که با هدف بررسی جذب گردشگران روس برگزار می شود. ابراهیم پورفرج در گفت وگو با «دنیای اقتصاد» با اشاره به تحریم سفر گردشگران روس به ترکیه از سوی دولت این کشور به دلیل ساقط شدن یک جنگنده روس توسط ترکیه گفت: «به دنبال این اتفاق، روس ها به دنبال مقاصد جدیدی برای سفر خود هستند و از آنجا که ایران می تواند یکی از این مقصدهای جایگزین باشد، ما به فکر افتادیم تا ضمن برگزاری یک نشست هم اندیشی، راهکارهای جذب گردشگران روس را مورد بررسی قرار دهیم.»
عواقب یک تصمیم سیاسی برای گردشگری
هفته گذشته، يک هواپيماى روسى به بهانه نقض حريم هوايى ترکيه مورد هدف نيروهاى اين کشور قرار گرفت و منهدم شد. اين اقدام ترکيه واکنش تند مقامات روس را برانگیخت و تنها چند ساعت پس از وقوع حادثه، سرگئى لاوروف، وزير خارجه روسيه از مردم کشورش خواست از سفر به ترکيه بپرهيزند. در پی این اتفاق، بسيارى از کاربران روس در توییت های خود نوشتند که گردشگران روس، ترکيه را بايکوت و از خريد محصولات ساخت ترکیه و همچنین سفر به این کشور خودداری خواهند کرد. همچنین، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری این کشور، سفر گردشگران روس به ترکيه را تحریم و ممنوع اعلام کرد؛ تصمیمی که گفته می شود به کاهش هشت ميليارد دلاری درآمد ترکیه از محل گردشگری منجر خواهد شد.
این در حالی است که تنها در سال 2014، نزدیک به 80 ميليون گردشگر روس از ترکيه بازديد کردند و بر اساس آمار رسمى، اين گردشگران درآمدى نزديک به 4 ميليارد دلار را براى ترکيه به ارمغان آوردند. حال با توجه به تنش به وجود آمده میان روسیه و ترکیه، ترکیه بخش قابل توجهی از گردشگران خود را از دست داده است؛ چرا که روسیه در سال های اخیر، از اصلی ترین و مهم ترین بازارهای هدف گردشگری این کشور محسوب می شد؛ گرچه پیش از این نیز، به دلیل کاهش ارزش روبل و نیز بحران اوکراین، از تعداد روس هایی که برای سفر کشور خود را به مقصد دیگر کشورها از جمله ترکیه ترک می کردند کاسته شده بود و همین امر فعالان صنعت گردشگری این کشور را برای جذب بیشتر گردشگران از کشورهای دیگر همچون ایران، برای جبران افت تعداد گردشگران روس به تکاپو واداشته بود.
تلاش برای استفاده از فرصت تحریم ترکیه
رئیس جامعه تورگردانان ایران درباره تلاش برای دستیابی به بازار توریسم روسیه اظهار کرد: «گرچه روسیه و ایران از متحدان منطقه ای هستند و تعاملات سیاسی گسترده ای با یکدیگر دارند، با این حال مردم این دو کشور کمتر یکدیگر را می شناسند و مراودات گردشگری آنها بسیار کم است.»
به گفته پورفرج، بر خلاف اروپایی ها و آمریکا یی ها که شناخت بیشتری نسبت به ایران به عنوان یک کشور صاحب تمدن و فرهنگ کهن دارند، مردم روسیه شناخت محدودی نسبت به کشورمان دارند و بدیهی است که کمتر به ایران به عنوان یک مقصد گردشگری فکر می کنند. از این رو به گفته این تورگردان، باید با برگزاری هفته های فرهنگی ایران در نقاط مختلف روسیه و همچنین با استفاده از سایر روش های تبلیغاتی از جمله در اختیار گرفتن کانال های رادیویی و تلویزیونی، تبلیغات در فضاهای مجازی، برگزاری نمایشگاه ها و دعوت از مدیران آژانس ها و دیگر فعالان صنعت گردشگری این کشور که آن ها نیز به دلیل اتفاقات اخیر بخش قابل توجهی از درآمد خود را از دست داده اند، به معرفی ایران و جاذبه های آن بپردازیم.
این فعال بخش خصوصی تاکید کرد: «با این همه پیش از این اقدامات لازم است با شناخت جامعه روس و به ویژه گردشگران این کشور، تقاضاهای آنها را مورد بررسی قرار دهیم و پس از آن با تعریف محصولاتی که در پاسخ به این نیازها خواهد بود، بسته های سفر خود را تعریف و عرضه کنیم. تنها در این صورت است که راه و شیوه صحیح تبلیغات و بازاریابی نیز مشخص و به درستی و در عمل با موفقیت روبه رو می شود.»
گام های بازاریابی برای روس ها
روس ها بیشتر برای استفاده از سواحل، ترکیه را به عنوان مقصد سفر خود برمی گزیدند؛ و اگر قرار باشد ایران مقصد جایگزین آنها باشد، از یکسو به دلیل محدودیت هایی که در حوزه گردشگری ساحلی در کشور وجود دارد و از سوی دیگر وجود زیرساخت های مناسب گردشگری در کشورهای حاشیه خلیج فارس، جذب گردشگران روس و در اختیار گرفتن این بازار بزرگ برای ایران بسیار دشوار خواهد بود.
رئیس جامعه تورگردانان در این خصوص نیز گفت: «توجه به این نکته که ما نمی توانیم همه یا حتی رقم بالایی از گردشگران روسی را که به ترکیه سفر می کردند جذب کنیم، بسیار حائز اهمیت است. اما این به آن معنا نیست که نتوانیم وارد این بازار رقابتی شویم؛ ورود به این عرصه نیازمند هوشمندی است. قطعا می توانیم با شناسایی دیگر گروه های هدف و با معرفی دیگر ظرفیت های ارزشمند طبیعی و تاریخی خود به روس ها، آن ها را برای سفر به کشورمان هر چه مشتاق تر کنیم و با خلق تجارب تازه برای آنها، بر تعداد علاقه مندان سفر به ایران بیافزاییم.»
وی تاکید کرد که برای محقق شدن این هدف، شناسایی تقاضا، تفکیک محصولات گردشگری ایران و همچنین معرفی اقسام جدید گردشگری با توجه به ویژگی های منحصربه فرد ایران، مراحلی است که باید در قالب یک پروژه و مرحله به مرحله طی شود. پورفرج برای تحقق این پروسه، سفر گروه های فعال صنعت گردشگری ایرانی به روسیه برای بررسی این بازار و رایزنی با فعالان این صنعت در آن کشور و متقابلا دعوت از این فعالان برای سفر به ایران و دیدن مسیرهای گردشگری کشورمان را بسیار مهم عنوان کرد.
این عضو جامعه تورگردانان در ادامه، همراهی دولت و دیگر ارگان های مربوطه را برای ورود به این بازار ضروری دانست و گفت: «سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، سازمان توسعه تجارت، وزارت امور خارجه، و کنسولگری ها به همراه بخش خصوصی باید در قالب یک پروژه با یکدیگر تعامل کرده و زمینه جذب و ورود گردشگران روس را فراهم کنند.» وی با اشاره به ارتباط مستقیم بخش خصوصی با سازمان توسعه تجارت، وزارت امور خارجه و رایزنان فرهنگی و اقتصادی کنسولگری ها خاطرنشان کرد: «پس از نشست یکشنبه آینده و مشخص کردن راه های عملیاتی جذب گردشگران روس، با این نهادها و ارگان ها نیز نشست هایی را برگزار خواهیم کرد و با بررسی زمینه های همکاری و راهکارهای ورود به این بازار، صورت تعاملات را مشخص می کنیم.» پورفرج در رابطه با امکان ورود گردشگران روس با قطارهای لوکس به کشور که به دنبال ناامنی ها در ترکیه از طریق روسیه وارد ایران می شوند، گفت: «می توان امیدوار بود که با معرفی ایران و جلب توجه گردشگران روس برای سفر به کشورمان، قطارهای ویژه ای را برای سفر آنها اختصاص دهیم.»
گردشگری، تابع تعاملات سیاسی
به گفته غلامحسن حیدری، مدرس جغرافیای سیاسی و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد تهران مرکز، گردشگری به عنوان یک پدیده بین المللی تابعی از تعاملات سیاسی میان کشورهاست. حیدری در این خصوص تصریح کرد: «تا پیش از این روسیه دومین شریک تجاری ترکیه و حجم تعاملات تجاری دو کشور 30 میلیارد دلار بود و تخمین زده می شد که این رقم به 100 میلیارد دلار برسد. از این میزان 4 میلیارد دلار مربوط می شد به صنعت گردشگری که درصد بالایی است. سمت و سوی روابط دو کشور که اکنون به مخاطره افتاده، چندان قابل پیش بینی نیست؛ اما آنچه بدیهی به نظر می رسد فرصت و امکانی است که فراروی صنعت گردشگری کشور برای معرفی خود به روس ها و گرفتن بخشی از این بازار مستعد قرار دارد.»
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: «با توجه به مسائل ایدئولوژیک حاکم بر کشور، جذب گردشگران روس آسان نیست. همچنین به دلیل نبود زیرساخت های گردشگری کافی در کشور که مشکل اساسی این صنعت است، در کوتاه مدت چندان نمی توانیم بر کسب درآمد از گردشگران روس حساب باز کنیم.» حیدری با وجود همه این دشواری ها تحقق جایگزینی ایران به جای ترکیه را برای گردشگران روس دور از دسترس ندانست و تصریح کرد که اگر یک اراده جمعی در میان قوای حاکم در کشور برای توسعه گردشگری شکل بگیرد، بر توسعه روابط گردشگری در سطح مذاکرات مقامات بلندپایه تاکید خواهد شد و این می تواند گامی مهم در زمینه در دست گرفتن بازار گردشگری روسیه باشد.
به گزارش «دنیای اقتصاد» امیدواری ها در زمینه توسعه روابط گردشگری میان ایران و روسیه در حالی مطرح می شود که این دو کشور در سطح بین المللی روابط سیاسی نزدیکی با یکدیگر داشته و در امتداد اراده شکل گرفته برای تسهیل ورود گردشگران به کشور، چندی پیش معاون کنسولی و امور ایرانیان خارج از کشور از امضای یک تفاهم نامه میان مقامات دو کشور برای لغو ویزای ورود روس ها به ایران پس از تصویب مجلس خبر داده بود. حال باید دید که ایران تا چه اندازه در تسخیر بازار گردشگری روسیه موفق بوده و از این «غنیمت جنگی» متنفع خواهد شد.
