خانه سید مجید ابریشمی واقع در خیابان مسجدجامع، محله وقت الساعت در آبان ماه سال جاری به شماره 31352 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.
به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد؛ سرپرست معاونت میراث فرهنگی این اداره کل در خصوص این خانه تاریخی گفت: با توجه به نوع معماری، قدمت آن مربوط به دوره قاجار و پهلوی است و وجه تسمیه آن متاثر از نام خانوادگی مالک فعلی (آقای سیدمجید ابریشمی) است.
محسن ذاکری نیا افزود: این بنا از خانه های ارزشمند داخل بافت تاریخی یزد است که دارای یک ورودی در جهت جنوب و به صورت حیاط مرکزی با چهار جبهه، ساخت و طراحی گردیده است. پس از ورودی، هشتی بنا قرار دارد که دیوارهای آن تا نیمه کاشی کاری شده و مابقی پوشش گچ دارد. ورودی پشت بام نیز از داخل هشتی می باشد و پس از هشتی یک راهرو است که از یک طرف به اتاق های ضلع جنوبی و از طرف دیگر به حیاط می رسد. داخل راهرو فضای دیگری مشاهده می شود که حوضخانه بوده ولی در حال حاضر حوض آن تخریب شده است و یک نورگیر بالای سقف آن مشاهده می شود. پس از عبور از حوضخانه به حیاط می رسیم که ضلع شمالی حیاط یک اتاق سه دری مشاهده می شود و داخل آن طاق نماهایی با قوس هلالی قرار دارند. ضلع جنوب یک ایوان بزرگ است که داخل آن سه تا طاقچه تعبیه شده و پوشش سقف ایوان و طاقچه ها نیز به صورت هلالی می باشد. دو طرف ایوان راهروهایی دارد که یکی از آن ها با درب آهنی مسدود شده و راهرو دیگر ورودی زیرزمین است. بنا دارای دو زیرزمین است که یکی از زیرزمین ها انبار آذوقه نیز بوده و سقف آن به صورت خنچه پوش تخت است.
ضلع شرقی دو اتاق با درهای آهنی دارد که ورودی آنها در مجاورت اتاق هاست. ضلع غربی نیز یک ایوان بزرگ است که یک اتاق سه دری داخل آن قرار دارد. پوشش سقف ایوان هلالی و سمت راست آن راهروئی قرار دارد که فضای زیر بادگیر در آن قسمت است. یک بادگیر بزرگ چهارطرفه که بالای پشت بام در ضلع غربی بنا قرار دارد.
وی اظهار داشت: به طور کلی مصالح به کار رفته خشت و آجر با پوشش گچ، کاشی و کاهگل هستند و تزئین خاصی در بنا مشاهده نمی شود.
این مقام مسئول تصریح کرد: قرار گرفتن خانه ابریشمی در حریم مجموعه ثبتی مسجد جامع که به شماره 206 مورخ 31/4/1313 و مسجد شیخی ها که به شماره 2401 مورخ 4/5/1378 به ثبت رسیده اند، از ویژگی های بنا محسوب می شود.
ذاکری نیا عنوان کرد: این بنا جهت استفاده مسکونی طراحی و احداث شده است و به گفته مالک بعد از ثبت کاربری فرهنگی خواهد گرفت.
گفتنی است: چون بنا از جمله عناصر تشکیل دهنده بافت تاریخی یزد می باشد حریم آن از ضوابط عرصه بافت ثبتی تبعیت می کند.
