28 مارس 2024 - 14:18
لقمه راحت برای موزه دزدها

موزه قاجار تبریز بی در و دیوار شد

18 نوامبر 2015 - 17:30 dsfr.ir/dp795

موزه قاجار تبریز بی در و دیوار شد
محمدرضا علی اشرفی
دیوارهای موزه قاجار تبریز در حال تخریب

اگر خبر سرقت از موزه قاجار تبریز را شنیدید تعجب نکنید چون این موزه مدت هاست بی در و پیکر شده است و دیواری کوتاه تر از تنها دیوار رو به رویی این موزه هم پیدا نمی شد که آن هم به تازگی تخریب شد.

از محله قدیمی ششگلآن که به طرف مقبره الشعرا این نماد با ارزش و البته فرسوده تبریز می روید خانه امیرنظام گروسی با آن ستون های قدکشیده نظرتان را به خود جلب می کند. نزدیک تر که بروید قطعا تعجب خواهید کرد؛ نه از اینکه این خانه موزه شده است، بلکه به این خاطر که موزه دیوار ندارد و فقط با حفاظ سیمی آن را از محوطه کنار خیابان جدا کرده اند.

موزه قاجار در محل خانه امیرنظام گروسی قرارگرفته و یکی از بزرگ ترین و دیدنی ترین موزه های تبریز به شمار می رود که در ایام مختلف سال پذیرای علاقه مندان به فرهنگ و تاریخ این کشور است. این موزه در دوطبقه با زیربنای ۱۵۰۰ مترمربع ساخته شده و ساختمان مشتمل بر دو حیاط اندرونی و بیرونی است كه باغچه ها و حوض ها، زیبایی آن را دوچندان کرده است ولی صد افسوس که این موزه آن طور که باید و شاید محافظت نمی شود و ممکن است سارقان به آن که آثاری به قدمت هویت آذربایجان دارد و گنجینه ای ناب است، دستبرد بزنند.

چند روزی است که شهرداری منطقه ۱۰ تبریز دیوار موزه قاجار را برای احداث پارکینگ طبقاتی تخریب کرده و اکنون این موزه بدون حفاظ بوده و هرلحظه احتمال دست برد سارقان از این موزه می رود. حالا این قطب گردشگری تبریز درگیر و دار اختلافات میراث فرهنگی با شهرداری تبریز قرار گرفته و وضعیت خوبی ندارد، دیوار روبه رویی این موزه مدت ها پیش تخریب شده و با تخریب مدرسه شیخ عطار و فیوضات این موزه مستعد هرگونه دزدی و دست برد از سوی سارقان است.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان شرقی در این خصوص می گوید: شهرداری تبریز توجهی به امنیت موزه نمی کند و فقط به فکر پروژه های عمرانی شهر است درحالی که این موزه گنجینه آذربایجان است و آثار باارزش زیادی را در خود جای داده است.

فرزین حق پرست با اشاره به احداث پارکینگ طبقاتی در مجاور این موزه می افزاید: با احداث پارکینگ مخالف هستیم، کار کردن لودر و ماشین آلات سنگین در کنار این موزه که ممکن است در دل خود و زیرزمین آثار گران بها و باارزشی داشته باشد، اشتباه است و باید اصولی خاک برداری انجام شود.

وی با بیان اینکه تأمین امنیت موزه قاجار در اثر چند تخریب همچون مدرسه فیوضات توسط شهرداری منطقه ۱۰ تبریز مشکل شده است، ادامه می دهد: باید به امنیت این موزه که آثار باارزشی از تاریخ آذربایجان در خود جای داده است، بیشتر از این ها توجه شود.

حق پرست همچنین به جزئیات تخریب دیوار این موزه اشاره می کند و می گوید: این کار شبانه اتفاق افتاد و به هشدارهای ما هم توجهی نشد و حتی بین چند مأمور شهرداری و یگان حفاظتی موزه هم درگیری اتفاق افتاد ولی بالاخره این دیوار تخریب شد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان شرقی به مسئولیت این اداره کل در حفظ و تأمین امنیت موزه های استان اشاره کرد و گفت: باید جلوی تخریب غیراصولی محوطه موزه قاجار و محله ششگلآن که یكی از محلات قدیمی تبریز است و در دوره قاجار عمارت های بسیار زیبایی در این محله احداث شده است را گرفته شود.

حق پرست سپس به تاریخچه این موزه هم اشاره می کند و می گوید: خانه امیرنظام در سال ۱۳۷۰ از سوی سازمان میراث فرهنگی خریداری شده و با توجه به آسیب های جدی كه به بنا رسیده بود با حفظ ویژگی های معماری بنا و شاخص های سنتی مورد بازسازی و در سال ۱۳۸۵ پس از اتمام عملیات ساختمانی به عنوان موزه قاجار مورد بهره برداری قرار گرفته است.

وی در خصوص دلیل انتخاب این بنا به عنوان موزه قاجار نیز می گوید: دلیل انتخاب این بنا به عنوان موزه قاجار اهمیت دارالسلطنه تبریز در دوره قاجار بوده است.

رئیس شورای اسلامی شهر تبریز نیز در این خصوص و اختلاف هایی که بین شهرداری تبریز و اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان شرقی وجود دارد، می گوید: عملیات عمرانی در کنار آثار تاریخی تبریز باید با هماهنگی میراث فرهنگی انجام شود.

شهرام دبیری با تأکید بر ضرورت حفظ امنیت موزه ها می افزاید: باید تمام امکانات لازم برای حفظ امنیت این موزه به کار گرفته شود و شورای شهر تبریز نیز در این خصوص می تواند پیگیر باشد. برای این موضوع نامه ای به شورای شهر نرسیده است که اگر مشکل حل نشود باید اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان شرقی به ما نامه بزنند و ما مشکل را حل و فصل کنیم.

البته در این طرف قضیه هم شهردار منطقه ۱۰ تبریز قرار دارد که حمایت سختی از این روند دارد و با تأکید بر قانونی بودن اقدامات شهرداری می گوید: اقدامات عمرانی در کنار موزه قاجار کاملا قانونی است.

باقر خوشنواز به تخریب مدرسه فیوضات و شیخ عطار اشاره می کند و می افزاید: ما این دو مدرسه را بر اساس تفاهم نامه ای که با آموزش و پرورش داشتیم تملک کرده و تخریب کردیم تا بوستانی را در آن قسمت احداث کنیم.

وی سپس با تأکید بر اینکه مسئولان استانی در جریان تمام اقدامات شهرداری منطقه ۱۰ تبریز هستند، ادامه می دهد: ورودی فعلی موزه کم عرض و یک متری است که با آزادسازی این محوطه و تخریب مدارس می توان درآن قسمت بوستان و پیاده رو ۱۲ متری احداث کرد.

خوشنواز هم در خصوص جزئیات اختلاف بین مأموران شهرداری تبریز و یگان حفاظتی موزه قاجار می گوید: مدیران میراث فرهنگی چند نگهبان خود را در جلوی مدرسه فیوضات مأمور کرده بودند تا جلوی تخریب این مدرسه را بگیرند که کار آن ها غیرقانونی بوده و برای همین درگیری فیزیکی بین مأموران ما و نگهبانان میراث فرهنگی پیش آمد.

با همه این اوصاف از مسئولان اداره کل میراث فرهنگی و نیز مدیران شهرداری تبریز انتظار می رود تا با سعه صدر و با تعامل این مشکل را برطرف کنند و مأموران هر دو نهاد به جای درگیری فیزیکی با یکدیگر، با کمک هم امنیت این موزه را تأمین کنند تا نبود دیوار و حفاظ مناسب فرصتی برای سارقان تاریخ آذربایجان ایجاد نکند.

این گزارش توسط محمدرضا علی اشرفی در خبرگزاری مهر منتشر شده است.

1