28 مارس 2024 - 17:11
واکنشی به خیز آذربایجان برای تصاحب شاهنامه

مال بی صاحب برای همه است

15 نوامبر 2015 - 17:30 dsfr.ir/ds6pt

مال بی صاحب برای همه است
badesaba.tumblr.com
نگارگری ایرانی: کشته شدن دیو سپید به دست رستم

یک هنرمند معتقد است، بخش بزرگی از اقدام جمهوری آذربایجان برای ثبت و تصرف هنر نگارگری و مینیاتور ایران به نام خود، تبعات بی اعتنایی خود ما به فرهنگ ایران است.

به گزارش خبرگزاری ایسنا؛ علی فرامرزی درباره انتشار کتابی که در آن، نگارگری های ایرانی به نام جمهوری آذربایجان معرفی شده و توزیع آن در اکسپوی 2015 میلان، اظهار کرد: این اولین بار نیست که کشور آذربایجان و کشورهای اطراف ما که یا فارسی زبان هستند یا فرهنگ نزدیک به ما دارند، این کار را می کنند. من معتقدم بخش بزرگی از این اتفاقات به عملکرد خود ما مربوط است. ما در این همه سال، ابعاد فرهنگ خود را جمع نکرده و برایش هزینه ای نکرده ایم تا آن را به دنیا معرفی کنیم.

او ادامه داد: ما در این سال ها، کار فرهنگی برای مشخص کردن مرزهای فرهنگی کشور با سایر کشورها انجام نداده ایم. ضرب المثلی هست که می گوید «مال بی صاحب، برای همه است». هر کشوری می تواند بیاید و ادعا کند که این هنر برای آن ها است. در حالی که این هنر بی صاحب نیست، اما آن طور که باید برایش هزینه نشده است و برنامه ای برای ثبت و حفظ و نگهداری اش نداشته ایم. ما معمولا افراد مسؤول و کاردان که با تجربه باشند و برای این هنر دل بسوزانند در پست های فرهنگی نداشته ایم.

این هنرمند همچنین بیان کرد: با این حساب، طبیعی است که نه تنها جمهوری آذربایجان، بلکه کشورهای دیگر برای تصرف ابعاد فرهنگی ایران برنامه ریزی کنند. شما ببینید عرب ها با معماری ایران چه کرده اند، با معماری ما بنا ساخته اند و آن را به اسم خودشان به دنیا معرفی می کنند. همه این ها به عملکرد ما بر می گردد. هر کشوری برای قوی نشان دادن خود و به رخ کشیدن هنرش، باید تلاش کند و از دارایی ها، توانایی ها و امکانات فرهنگی و اقتصادی در این زمینه کمک بگیرد.

فرامرزی گفت: خودمان هستیم که باید برای فرهنگ و هنرمان دل بسوزانیم. فلسفه وجودی انجمن های هنری در کشور چیست که نسبت به این اتفاقات واکنش نشان نمی دهند؟ چرا حساسیت های لازم در مسؤولان و تصمیم گیرنده های فرهنگ و هنر وجود ندارد؟ باید هر انجمنی در رشته خودش در برابر این اتفاقات حساس باشد.

این هنرمند اضافه کرد: متأسفانه ما در این سال ها با دیده احترام به فرهنگ مان نگاه نکرده ایم و وقتی یک چنین اتفاقی می افتد شیون می کنیم و می گوییم چرا می خواهند هنرمان را به اسم خودشان ثبت کنند.

شایان ذکر است؛ پاویون کشور جمهوری آذربایجان در اکسپوی 2015 میلان کتاب نفیسی را شامل مینیاتورهای ایرانی با عنوان «مینیاتور آذربایجان» به بازدیدکنندگان عرضه کرد. در این کتاب با امتناع از ذکر نام «ایران»، شهرهای اردبیل، تبریز، مراغه و ارومیه (در استان های اردبیل و آذربایجان شرقی و غربی ایران) تا ایروان (پایتخت جمهوری ارمنستان) و باکو (پایتخت جمهوری آذربایجان)، قلمرو هنر این کشور توصیف شده است.

نکته عجیب تر این که در صفحه های متعدد این کتاب، تصویرهایی از کتاب های قدیمی خطی و نگارگری ایرانی به عنوان نمونه هایی از مینیاتور آذربایجان ارائه شده است. در بالای تصویرها نیز نام آثار، ادیبان و داستان های مختلفی چون شاهنامه فردوسی، دیوان حافظ، خمسه نظامی، گرشاسب نامه، کلیله و دمنه، همای همایون، خاورنامه، جامع التواریخ، هفت اورنگ، فال نامه و ... با تلفظ فارسی، اما به خط لاتین آمده است. محل خلق یا نگهداری بسیاری از آثار نیز شهرهایی مانند تبریز ذکر شده است.

1