جنگل، سکوت شب و تورهای غیرمجازی که در هزارتوی جنگل های سبز اما پر رمز و راز شمال، در میان کولاک و باران گرفتار شده و زخم بر چهره گردشگری مازندران می کشند.
مازندران با داشتن جاذبه های بکر طبیعی و گردشگری همواره مقصد تورهای مختلف گردشگری است که با مجوز و گاهی بی مجوز به استان سفر می کنند.
در کمتر از دو ماه اخیر شاهد مفقود شدن چند گروه گردشگری از جمله گردشگران خارجی و گروه 35 نفره تهرانی در جنگل ها و کوهستان های مازندران بودیم که با امدادرسانی شبانه روزی گروه های امدادی نجات یافتند.
هرچند این وقایع با امداد شبانه روزی گروه های مختلف از جمله هلال احمر ختم به خیر شد اما همواره حادثه در کمین است و بروز آن می تواند چهره گردشگری مازندران را در ایران و جهان خدشه دار کند.
از سوی دیگر با توجه به اینکه بیشتر تورهایی که دچار سرگردانی و مفقودی در طبیعت بکر و هزارتوی مازندران می شوند، غیرمجاز هستند، این پرسش مطرح می شود که برای پیشگیری از حوادث جبران ناپذیر و مدیریت تورهای گردشگری، متولی کیست و چه اقداماتی باید در دستور کار قرار دهند.
میراث فرهنگی و گردشگری اولین ارگان و دستگاهی است که باید برای تورهای گردشگری مجوز صادر کند و با گردشگری و سفر عجین شده است.
به گزارش خبرگزاری مهر؛ دلاور بزرگ نیا، مدیرکل میراث فرهنگی مازندران در این باره می گوید: دو دسته تور وجود دارد، یک دسته تورهایی هستند که پکیج و برنامه در قالب دفاتر خدمات مسافرتی دارای مجوز از میراث ارائه می دهند، این تورها یا از بلد و راهنمای محلی برای تورگردانی بهره می برند یا به قدری تجربه دارند که خودشان مسیرهای هدف را به خوبی می شناسند.
وی با اشاره به اینکه بیشترین مشکلات بخش تورگردانی مربوط به تورهای غیرمجاز است می گوید: چیزی که اکنون شایع شده این است که عده ای به بهانه طبیعت گردی در قالب تورهایی بدون مجوز و بدون هماهنگی با آژانس ها و دفاتر دارای صلاحت، اقدام به تورگردانی کنند. اولین اتفاقی که باید جدی گرفته شود این است که موضوع سفر را شهروندان جدی گیرند و همان گونه برای انجام سفرهای برون شهری به دفاتر مجاز مراجعه می کنند، برای سفرهای گروهی نیز باید به دفاتر دارای صلاحیت و دارای بلد محلی و گردشگری مراجعه شود.
مدیرکل میراث فرهنگی مازندران تصریح کرد: شهروندانی که برای سفر و وقت خود اهمیت قائل هستند، به هر مرکزی مراجعه نمی کنند و باید مطمئن شوند که اطلاع رسانی و آگاهی بخشی مناسب در زمینهٔ سفرهای گروهی در قالب تور انجام شود. وقتی سفر در قالب تور مجاز و دارای مجوز صورت گیرد، نظارت و کنترل آن بهتر انجام می شود و در صورت تخلف به راحتی می توان با آن دفتر برخورد کرد، کما اینکه امسال دفاتری در استان لغو امتیاز شدند.
وی در عین حال تأکید کرد: برای مقابله و برخورد با تورهای غیرمجاز یک عزم ملی نیاز است و از همان مبادی ورودی شهرها می توان تورهای گردشگری را کنترل کرد، همچنین این مسئله می تواند موضوع یک جلسه در کارگروه گردشگری استان باشد تا شرح وظایف دستگاه های متولی تعریف شود.
بزرگ نیا یادآور شد: خوشبختانه دو حادثه نظیر مفقود شدن 35 گردشگر تهرانی در استان منجر به وقایع بدی نشد اما تکرار این گونه حوادث می تواند هم صدمات جبران ناپذیری وارد کند و هم چهره گردشگری استان را مخدوش کند.
با بروز کم ترین حادثه برای گردشگران در دل جنگل ها یا مناطق کوهستانی اولین دستگاهی که برای امدادرسانی پیشگام می شود، هلال احمر است، این در حالی است که حادثه خیز بودن مازندران، محدودیت نیروهای امدادی و امکانات برخی مواقع مشکلات امدادی را افزایش می دهد.
مدیرعامل جمعیت هلال احمر مازندران با بیان اینکه هر از گاهی با مشکلاتی از قبیل مفقود شدن گردشگران در استان مواجه هستیم، پیشنهاد داد هیئتی متشکل از نیروی انتظامی، میراث فرهنگی و دیگر متولیان مربوطه که برای تورهای گردشگری مجوز می دهند، اهرمی لحاظ کنند تا تورهای گردشگری در بدو ورود به هر شهرستان به دستگاه های متولی اطلاع رسانی لازم را داشته باشد.
مهدی ولی پور با بیان اینکه در حادثه مفقود شدن 35 گردشگر در جنگل الیمستان آمل حتی فرماندار منطقه از حضور چنین توری اطلاع نداشت می گوید: این تورها وقتی گرفتار یا خسته می شوند، تقاضای کمک می کنند و به نوعی دستگاه های امداد برایشان تبدیل به «آژانس های تلفنی» شده اند. کار امدادرسانی مشکلات خاص خود را دارد و در زمانی که گردشگران در جنگل مفقود شده بودند شاهد بروز حوادث دیگری از جمله آب گرفتگی و تصادف در محور ارتباطی در منطقه بودیم که باید توان مان را صرف آن ها نیز می کردیم.
مدیرعامل هلال احمر مازندران درباره 35 گردشگر مفقود شده در جنگل الیمستان می گوید: این تور نه راه بلد و راهنما داشت و نه به مسئولان شهرستانی حضورشان را اطلاع داده بودند و شامگاه جمعه سه نفر از این گروه مفقود و دو نفر دیگر که برای یافتن شان عازم شدند، آنان نیز مفقود شدند و سرانجام با تلاش های گروه های امدادی دو نفر تا جمعه شب و بقیه تا پیش از ظهر شنبه پیدا شدند.
ولی پور ادامه می دهد: خدمات رسانی به هم میهنان وظیفه ما است. به هر روی امدادرسانی به گردشگران در مواقعی که دچار حادثه می شوند از جمله دغدغه ها است ولی می توان با هماهنگی بین تورهای گردشگری و دستگاه های متولی بسیاری از مشکلات احتمالی را به راحتی حل کرد.
علی اصغر احمدی، مدیرکل مدیریت بحران مازندران در این زمینه معتقد است باید یک نشست مشترک بین فرمانداران شهرهای ورودی استان با هلال احمر و دستگاه های متولی نظیر گردشگری داشته باشیم زیرا بسیاری از تورهایی که وارد منطقه می شوند بدون هماهنگی است و پس از آن که مفقود یا دچار حادثه شدند، به فکر اطلاع رسانی می افتند. قرار شد جلسه ای بگذاریم و هماهنگی لازم صورت گیرد تا هر گروهی اعم از گردشگر یا تور به صورت گروهی وارد استان شد، اطلاع رسانی کرده تا در صورت لزوم بتوان به راحتی امدادرسانی کرد.
مازندران با داشتن طبیعت چهارفصل در همه ایام سال مناسب برای تورگردانی و گردشگری است اما می توان با ساماندهی و مدیریت تورهای گردشگری و هماهنگی با دستگاه های متولی برای خدمات دهی و پشتیبانی لذت سفر به استان را شیرین تر کرد.
در حال حاضر برخی تورهای گردشگری غیرمجاز به راحتی وارد استان می شود و به دلیل ناهماهنگی با بخش های متولی در صورت بروز حادثه، تمام توان و ظرفیت های امدادی و مدیریت بحران مازندران را معطوف به خود می کنند.
