موزه های ایران در فضای مجازی، وضعیت نابسامانی دارند و از سطح اطلاع رسانی مطلوب و مالتی مدیا برخوردار نیستند. به نظر می رسد، تقویت مدیریت و اطلاع رسانی پرتال موزه های کشور، نیازمند متولی متمرکز است.
به گزارش کجارو؛ اگر وب سایت برخی از موزه های کشور در فضای مجازی را مورد یک بررسی فنی قرار دهیم شاهد نقاط ضعف فنی و اطلاع رسانی در اکثر موزه های کشور خواهیم بود. می توان ادعا کرد که برخی از این ضعف ها، در بسیاری از پرتال های رسمی کشور در فضای مجازی نیز مشاهده می شود. به عنوان مثال، موزه هنرهای معاصر تهران که بیش از 2/5 میلیارد دلار شی ارزشمند در آن نگهداری می شود و یکی از موزه های برتر کشور است، حتی 10 درصد اشیایی که در آن قرار دارد را نیز از طریق فضای مجازی معرفی نکرده است. یا آن که کاخ گلستان که یک مجموعه فرهنگی تاریخی معروف تهران است، اطلاع رسانی به زبان انگلیسی ندارد و اشیا و ظرفیت های موزه ملی ایران به عنوان یکی از برترین موزه های جهان، در فضای مجازی در حد شایسته ای معرفی نشده است.
عدم معرفی بهینه و اثربخش ظرفیت های تاریخی، فرهنگی و باستانی موزه ها و حتی کاخ موزه های کشور در فضای مجازی، سبب می شود تا مخاطبان و علاقه مندان داخلی و خارجی که شیفته تمدن ایران هستند، نتوانند اطلاعات خوبی درباره مراکز فرهنگی و گردشگری پایتخت و مراکز استان ها داشته باشند. این ضعف، منجر به کاهش مراجعه اینترنتی و بازدید حضوری از موزه ها و مراکز گردشگری ایران می شود که در بلند مدت، مشکلاتی را برای این مجموعه های فرهنگی گردشگری از قبیل کاهش مراجعات به موزه ها و کاهش میزان درآمدشان را به دنبال خواهد داشت. کاهش درآمد، با توجه کمبود منابع برای توسعه موزه های کشور و مشکلاتی که در حال حاضر با آن رو به رو هستند، میراث ماندگار ایرانیان را در معرض تهدید قرار می دهد. از طرفی دیگر، کمبود مخاطب، توسعه فرهنگی و آشنا شدن نسل جدید ایران با میراث غنی گذشتگان را نقصان همراه می کند که به نظر می رسد، ما حصل این نقصان ها، فاصله گرفتن از هویت واقعی ایران و ایرانی باشد.
به نظر می رسد، راه اندازی، بارگذاری، تولید محتوا و مدیریت پرتال های رسمی ایران در فضای مجازی، نیازمند متولی آگاه و تخصصی است تا دولت الکترونیک ایران را در فضای دیجیتالی بهتر از قبل در اختیار 2/5 میلیارد کاربر اینترنت از 200 کشور جهان قرار بدهند. وقتی صحبت از ایران می کنیم، صحبت از یک تمدن با شکوه با تاریخ چندهزار ساله مکتوب و ادبیات و فرهنگی غنی و تاریخ ساز است که صدها میلیون نفر در اقصی نقاط جهان، علاقمند به دیدن و مشاهده چنین پتانسیل ها و توانمندی های چند هزار ساله در سرزمین بزرگ ایران هستند.
امروزه، اینترنت یک فرصت ایده آل برای تبادل اطلاعات و ارتباطات به نوعی، همان معیار موج سومی است که آلوین تافلر، آینده پژوه آمریکایی و مک لوهان کانادایی از آن به عنوان دهکده جهانی یاد کردند. دنیای اینترنت، دنیای فرصت ها و تبادل اطلاعات است که پیش از این، تاریخ بشر به خود ندیده بود. استفاده از همه ظرفیت های اینترنتی، باید برای معرفی توان مندی های بکر فرهنگی، طبیعی، تاریخی، گردشگری و هنری ایران در دستور کار قرار بگیرد و در حوزه گردشگری، سازمان میراث فرهنگی کشورمان و معاونت فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران، باید فعالانه تر از قبل عمل کنند.
گردشگری مجازی ایران با در اختیار داشتن ده ها اثر ثبت شده در میراث جهانی یونسکو و صدها هزار اثر باستانی، تاریخی و ملی ثبت شده، گنجینه فوق العاده ای از شکوه و افتخار است که باید به آن توجه جدی داشت. کم تر کشوری در دنیا، می تواند دنیای گردشگری مجازی خود را همچون ایران، وسعتی بین المللی ببخشد و آن را به هر سلیقه و نظر و نگاهی، ارائه کند. کشور 4 فصل و تمدنی چند هزار ساله، اگر در فضای مجازی به سبک خوبی معرفی شود، قرار گرفتن کشور در فهرست 10 مقصد اصلی گردشگری جهان را ظرف یک دهه آینده سبب خواهد شد.
ما انتظار داریم تا 2025، حدود 20 میلیارد دلار از سمت صنعت گردشگری درآمد حاصل کنیم. ناگفته پیداست که چنین درآمدی، می بایست ساختارهای اطلاع رسانی و ارتباطی مجهز و ارزشمندی داشته باشد. باید گردشگران خارجی از کشورهای مختلف جهان، بتوانند به سایت های اصلی و مهم گردشگری ایران دسترسی داشته و از آن چا به پرتال های مختلفی از جمله موزه ها، کاخ ها، گالری ها، مراکز دیدنی و گردشگری تهران و مراکز استان ها دسترسی مالتی مدیا و چند زبانه داشته باشند. در صورتی که چنین قابلیت های فناورانه مهیا شد، آن وقت است که می توان به فرصت های تجاری و کارآفرینی دیجیتالی فکر کرد و درآمدزایی از طریق پرتال های گردشگری و در نهایت سودده کردن گردشگری ایران در فضای مجازی.
پیشنهاد می کنیم کارگروهی در سازمان میراث فرهنگی با همکاری دیگر مراکز فعال دولتی در عرصه فضای مجازی مانند شورای عالی فضای مجازی کشور، کارگروهی برای نظارت و مدیریت بر پرتال موزه های کشور و مراکز گردشگری مهم مانند چهل ستون اصفهان، تخت جمشید شیراز و امثالهم راه اندازی کند. این کارگروه، می بایست استانداردی برای طراحی، راه اندازی و مدیریت پرتال مراکز مهم گردشگری و فرهنگی و باستانی ایران طراحی کند تا فعالانی که به مدیریت پرتال های گردشگری رسمی ایران می پردازند، از استاندارد و ساختاری مشخص برخوردار باشند. یکی از فواید چنین رویکردی، به روز رسانی مداوم پرتال های مربوط به موزه ها، کاخ ها و مراکز فعال گردشگری کشور در فضای مجازی است که فقدان آن، چهره خوبی برای گردشگری ایران در دنیای مجازی ندارد.
خلاصه آن چه پرتال های موزه ایی کشور در فضای مجازی نیاز دارند:
راه اندازی پرتال بر روی پسوند رسمی ایران (ir.)
راه اندازی کل پرتال به زبان های فارسی و انگلیسی
معرفی کلیه قابلیت های موزه به صورت مالتی مدیا
معرفی کلیه بخش های پرتال موزه به موتورهای جست و جو
راه اندازی قابلیت فروش بلیط موزه
راه اندازی بخش خبری اختصاصی در پرتال موزه ها و کاخ موزه های کشور
انتشار اخبار فعالیت پرتال های موزه ای در سایت های رسمی و خبرگزاری ها
انتشار فایل های آموزشی و اطلاع رسانی تخصصی در پرتال موزه تا مورد استفاده کاربران و محققان قرار بگیرد.
راه اندازی بخش contact us به گونه ای که فیلدهای مختلف و کد پیگیری داشته باشد.
امکان فروش سمبل و هایی از آثاری که در موزه های کشور در معرض نمایش قرار می گیرد، از طریق پرتال موزه فراهم باشد.
سامانه پیامکی مخاطبان و علاقه مندان به موزه های کشور برای دریافت کمک های مادی و معنوی آنان ایجاد شود.
همان طور که در 11 بند فوق الذکر اشاره شد، ظرفیت های فناوری اطلاعات و ارتباطات امروز ایران و جهان به گونه ای است که می توان موزه ها و کاخ موزه های کشور را در سطحی بسیار ارزنده در سراسر جهان معرفی گرد تا عاشقان سرزمین بزرگ ایران، از طریق این قابلیت ها، به بازدید از ان ها و سفر به کشور مشتاق شوند. اشتیاق آفرینی، امروزه از طریق فضای مجازی امکان پذیر است و در صورتی که به روش مطلوبی در دستور کار قرار بگیرد، فرصت آفرین می شود. ایجاد ارزش افزوده از طریق کارآفرینی دیجیتالی در عرصه گردشگری ایران، موضوعی است که باید در دستور کار مراکز گردشگری، فناوری اطلاعات و مدیریت کلان ایران قرار بگیرد.
حمایت از شرکت های نوپا (Start Up) و حتی شرکت های دانش بنیان دانشگاهی (University Spin off Firms) در راستای توسعه کارآفرینی دیجیتالی (Digital Entrepreneurship) در عرصه فضای مجازی باید در دستور دولت محترم و هم چنین حمایت های سازمان میراث فرهنگی کشور قرار بگیرد.
