28 مارس 2024 - 22:29
بررسی عدم تناسب عرضه و تقاضا در زیرساخت های گردشگری ایران

جای خالی وسایل نقلیه حرفه ای در گردشگری ایران

29 اکتبر 2015 - 21:50 dsfr.ir/sg4ud

جای خالی وسایل نقلیه حرفه ای در گردشگری ایران
ایران دوستان
گردشگران در حال عکس گرفتن

نیاز به وسایل حمل و نقل مناسب برای تورگردانی در ایران یکی از زیرساخت هایی است که با وجود ضعف ها و نواقص زیاد و نیز سال ها تلاش جامعه تورگردانان و دیگر نهادهای مرتبط، همچنان نتوانسته مجوز راه اندازی ترابری گردشگری را از سوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کسب کند.

این در حالی است که ایران با قرار گرفتن در دوره پس از توافق هسته ای، مقصد انتخابی بسیاری از گردشگران به ویژه گردشگران اروپایی شده و با افزایش تقاضا برای ورود به ایران، همواره از تعداد کم و البته نابسامان بودن زیرساخت های حمل و نقل گردشگری از جمله نبود ون و اتوبوس های کافی و مناسب گلایه می شود.

امیرحسین اربابان غفوری، یکی از موسسان جامعه راهنمایان تور ایران در این باره می گوید: «در مرحله نخست بحث عرضه و تقاضا مطرح است که با توجه به اقدامات و فضای مثبتی که برای ایران در جهان به وجود آمده، تقاضای ورود به کشور بالا رفته، اما اتوبوس ها و ون های توریستی از نظر کمی و کیفی، متناسب با آن رشد نداشته و در واقع، عرضه بسیار کم است.» او تاکید می کند: «قیمت ترابری در شرایطی که تقاضا بالا و عرضه کم و محدود است بالا خواهد رفت. با این شرایط و در حالت کلان، قیمت تورها بسیار بالا می رود؛ به ویژه اگر قیمت ارز در ادامه افت داشته باشد، با عرضه کم در زمینه ترابری، تورهای گرانی خواهیم داشت.»

به گفته اربابان، از حدود 5 سال پیش، جامعه تورگردانان ایران برای راه اندازی ترابری گردشگری تقاضا داده و اقدام کرده اما تاکنون از سوی سازمان میراث فرهنگی و دیگر نهادهای مرتبط، مجوزی برای این کار صادر نشده است. این عضو جامعه تورگردانان ایران یادآور می شود که در دولت جدید، ریاست سازمان میراث فرهنگی، به همکاری در این زمینه علاقه نشان می دهد، اما بوروکراسی اداری تا به امروز، مانع از به نتیجه رسیدن طرح شده است. تدارک ورود 200 دستگاه اتوبوس و حدود 100 دستگاه ون از آن زمان دیده شد، اما به دلیل همکاری نکردن نهادهای مرتبط به نتیجه نرسید که اگر به نتیجه رسیده بود، در این زمینه مشکلی نداشتیم.»

اربابان با اشاره به اینکه در زمینه ترابری ضعف بسیار داریم، تاکید می کند: «البته نباید از نظر دور داشت که اهمیت رانندگان آموزش دیده برای این کار کم از داشتن وسایل نقلیه مناسب نیست.» او یادآور می شود که رانندگان جاده ای با رانندگان گردشگری کاملا تفاوت دارند، رانندگان توریستی افراد آگاهی هستند و شیوه برخورد و کارشان با رانندگان ترمینال ها فرق می کند.

به گفته این عضو جامعه تورگردانان ایران، اگر هزار دستگاه و حتی بیشتر از آن، وسیله نقلیه استاندارد گردشگری وارد ایران کنیم اما رانندگان این وسایل آموزش های لازم را ندیده باشند، هیچ تغییری در وضعیت موجود پیش نخواهد آمد. بنابراین این دو مقوله لازم و ملزوم یکدیگرند و توامان باید مورد توجه قرار گیرند.

اربابان تاکید می کند: در شرایط کنونی، دولت باید در چارچوب قانون و حیطه وظایف مدیران مجوزها را صادر کند. در شرایطی که مسجل است در این زمینه با مشکل و کاستی هایی مواجهیم و راه حل آن هم وارد کردن وسایل نقلیه توریستی است، دولت می تواند پیگیری های دریافت مجوز را به جامعه و فعالان صنفی بخش خصوصی واگذار کند؛ با این اقدام مشکلات به حداقل خواهد رسید؛ چراکه دولت با یک صنف وارد کار شده، نه با یک شخص.

محمود بنکدارنیا، یکی دیگر از اعضای جامعه تورگردانان ایران درباره آمار وسایل نقلیه توریستی در ایران می گوید: «آماری از تعداد اتوبوس ها، ون ها و دیگر وسایل نقلیه توریستی استاندارد در ایران نداریم اما می دانیم که در این زمینه کاستی ها  بسیار است.»

به گفته وی، علاوه بر شرکت های اتوبوسرانی که در ترمینال ها سرویس ارائه می دهند شاید تنها 10 اتوبوس یا خودرو داشته باشیم که راننده آن ها، مالک بوده و به طور ویژه در این زمینه کار می کنند که این رقم بسیار پایین است. این عضو جامعه تورگردانان ایران تاکید می کند گردشگران خارجی ضعف ها و کاستی های ما در این زمینه ها را بیش از خود ما می بینند، چراکه ما در ایران به این گونه ارائه خدمات و فراهم کردن امکانات که اغلب هم استاندارد نیستند عادت کرده ایم، اما گردشگران خارجی که از خدمات و امکانات استاندارد استفاده می کنند در ایران این ضعف را بیشتر متوجه می شوند. بنابراین لازم است با ورود بیشتر گردشگران به ایران، هرچه سریع تر در رفع این مشکلات اقدامات لازم صورت گیرد. بنکدار ادامه می دهد: «جامعه تورگردانان ایران درخواست تعدادی خودرو گردشگری بدون سود عوارض را داده است که نیاز به مصوبه هیات دولت دارد که البته بعید به نظر می رسد که این اتفاق در وضعیت کنونی پیگیری شده و به نتیجه برسد.»

او یادآور می شود که پرداخت سود عوارض برای این وسایل نقلیه اگر برای استفاده شخصی باشد منطقی است اما در شرایطی که برای ارتقای سطح ارائه خدمات گردشگری است می تواند شامل تخفیف شود. این عضو جامعه تورگردانان ایران می گوید: «بخش خصوصی از دولت پول نمی خواهد و تنها خواسته ما این است که دولت هم سهم خود را در این زمینه پرداخت کند و انتظار نداشته باشد که بخش خصوصی از جیب خود برای تامین این نیازها هزینه کند؛ کما اینکه در هیچ جای دنیا نیز به این صورت نیست و اگر قرار است بخش خصوصی اقدام کند لازم است که از معافیت ها یا تسهیلاتی برخوردار شود.»

به گزارش «دنیای اقتصاد»، ورود بیش از 5 میلیون گردشگر خارجی به ایران در سال 1393 که اغلب آن ها از طریق تورها و آژانس های خدمات مسافرتی به ایران آمده اند، نیاز به ورود تعداد بسیاری اتوبوس و ون به ناوگان حمل و نقل را بیش از پیش محرز کرده و در بسیاری موارد شاهد بوده ایم که به خاطر نبودن ون مناسب، تورها به ناچار از اتوبوس برای تعداد کمی مسافر استفاده کرده اند. گذشته از مواقعی که خود مسافران چنین تقاضایی داشته اند، آژانس های خدمات مسافرتی از این کمبود امکانات در زمینه وسایل نقلیه مناسب گردشگری در ایران گله مند و ناراضی بوده اند.

این در حالی است که بارها از سوی مسوولان این حوزه در سازمان میراث فرهنگی و وزارت امور خارجه کشور، قول پیگیری و حل مشکل وسایل نقلیه داده شده، اما تاکنون اقدامی عملی برای حل این مشکل صورت نگرفته است.

مساله کمبود وسایل نقلیه مناسب و استاندارد در حوزه گردشگری ایران که از اهمیت آن سخن بسیار گفته می شود، چیزی است که برای کشورهای سردمدار و موفق در حوزه گردشگری سال هاست حل شده و البته به گفته کارشناسان، حل شدن آن در ایران نیز نیاز به زمان طولانی ندارد.

در شرایطی که فعالان این حوزه و آژانس های خدمات مسافرتی در ایران با این کاستی های اولیه دست و پنجه نرم می کنند، کمی دورتر اما در شرایطی بسیار متفاوت تر از ایران، نمایشگاه اتومبیل، خودرو و وسایل نقلیه گردشگری و تفریحی در پاریس برگزار می شود در حالی که در ایران، علاوه بر نبودن استانداردهای لازم در مورد وسایل نقلیه گردشگری، برای چگونگی تردد این اتوبوس ها در شهرهای بزرگ و به ویژه در پایتخت نیز با این استدلال که موجب ایجاد ترافیک می شود، موانع و مشکلاتی ایجاد می شود.

تمام این ضعف ها از نگاه توریست، آن هم در دوره ای که این امکانات به عنوان زیرساخت های اولیه گردشگری تعریف شده اند، دور نمی ماند. همچنین آژانس های خدمات مسافرتی نیز در این زمینه با مشکلاتی رو به رو هستند که ارائه خدمات با کیفیت مطلوب در این زمینه را به چالش می کشد.

1