افزایش رفت و آمد بازرسان یونسکو به کویر شهداد

کویر لوت یکی از مهم ترین عارضه های طبیعی استان کرمان است که شگفتی های زیادی را در خود جای داده و حالا این گنجینه طبیعی در مسیر جهانی شدن به عنوان چهارمین اثر استان کرمان است.

استان کرمان در کنار داشته های تاریخی دارای شرایط چهار اقلیم است و در هر زمان از سال به راحتی می توان چهارفصل از سال را در استان کرمان تجربه کرد، از آب و هوای مدیترانه ای تا کوهستانی و جنگل های وسیع و کویر خشک و بی آب و علف در کرمان تا ارتفاعات همیشه مملو از برف لاله زار و کوه های هزار تا چاله لوت کرمان که گرم ترین نقطه زمین و عمیق ترین منطقه ایران در آن جای گرفته است.

یکی از سیاست های ماه های اخیر دولت در استان کرمان توسعه زمینه های گردشگری و شناساندن پتانسیل های این استان است. هم اکنون در این استان سه اثر ارگ بم، باغ شاهزاده ماهان و روستای میمند ثبت جهانی هستند و اقدامات برای تبدیل شدن کویر لوت و شهداد کرمان به یکی از نخستین آثار طبیعی ایران در فهرست آثار ثبت جهانی نیز در حال انجام است و از هم اکنون رفت و آمد بازرس های یونسکو برای این اقدام در حال انجام شدن است.

ورود گسترده مدیریت استان به بحث مسائل میراث فرهنگی و گردشگری بعد از مدت ها رکود در این بخش هم اکنون زمینه ای را فراهم کرده است تا استان کرمان برای گریز از مشکلات اقتصادی به سمت استفاده بیشتر از داشته هایش پیش برود. یکی از این داشته ها کویر شهداد است که دارای زیبایی های بی نظیری مانند کلوت های شهداد، گلدان های طبیعی، رودخانه شور، بزرگ ترین تپه های شنی جهان، گرم ترین نقطه زمین و زیبایی های بی نظیر کویر است.

هم اکنون پرونده لوت در یونسکو در حال بررسی است که سه استان کرمان، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان را در برمی گیرد اما مهم ترین بخش های این پرونده شامل کلوت ها، گلدان های طبیعی و گرم ترین نقطه زمین و منطقه گندم بریان در استان کرمان قرار گرفته است که هر کدام از شهداد تنها چند ده کیلومتر فاصله دارند و ازنظر وسعت نیز بیش از 80 درصد از این پرونده از نظر جغرافیایی در استان کرمان قرار دارد.

کویری که تا چند سال قبل یکی از تهدیدهای استان کرمان محسوب می شد اما حالا با استفاده صحیح و تغییر دیدگاه مسئولان و مردم به یکی از فرصت های بین المللی کرمان تبدیل شده است و سالانه ده ها هزار گردشگر اروپایی به خصوص از مناطق سردسیر برای دیدن این زیبایی های کویر به کرمان سفر می کنند. این روند در سال جاری و با قرار گرفتن لوت در پرونده مورد بررسی یونسکو بیشتر نیز شده است و پیش بینی می شود با شدت گرفتن فصل سرد در اروپا حضور گردشگران در کویر گرم کرمان افزایش یابد.

در همین راستا اواخر هفته گذشته بازرسان یونسکو برای ارزیابی روند ثبت جهانی این پرونده بار دیگر از بیابان لوت کرمان بازدید کردند و به صورت ویژه این پرونده در بخش های کشیت، ریگان یلان، گندم بریان و رودخانه شور و کلوت های شمالی و جنوبی مورد بررسی قرار گرفت.

معاون گردشگری میراث فرهنگی استان کرمان در این رابطه اظهار داشت: این اتفاق بسیار خوشایندی در ایران است زیرا برای نخستین بار عارضه های طبیعی آن هم در بعدی وسیع که سه استان را در بر می گیرد در راه ثبت جهانی قرار گرفته و جالب اینکه این پرونده به عنوان یکی از پرونده های مورد توجه یونسکو مورد نظارت و دقت ویژه قرار گرفته است.

محمد جهانشاهی گفت: بازدید هوایی از مناطق مورد نظر انجام شد و قلعه شفیع آباد در کویر لوت نیز که در حال بازسازی و مرمت قرار گرفته نیز مورد توجه بازرسان است و قرار است از این قلعه تاریخی منحصر به فرد برای اسکان گردشگران و مرکزیت مدیریت گردشگری منطقه استفاده شود.

وی تصریح کرد: روزگاری بیابان در کرمان یک تهدید بود و به چشم یک معضل در استان کرمان به آن نگریسته می شد اما حالا اهمیت ویژه کویر لوت مورد توجه قرار گرفته است و اقدامات لازم برای تبدیل شدن این اثر به عنوان نخستین اثر طبیعی کرمان در فهرست آثار جهانی در حال انجام است البته از مدت ها قبل بحث ثبت جهانی این بخش از طبیعت کرمان در دست بررسی بود و کار مطالعات برای ثبت منطقه در حال انجام بود که در حال حاضر با جدیدت بیشتری در حال پیگیری است.

وی افزود: نکته قابل توجه اینکه به دلیل شرایط خاص آب و هوایی این بخش از لوت عاری از هر گونه آلودگی است و همه چیز بکر و دست نخورده است و مهم این است که در سیر بازدیدهای گردشگران این مسئله مورد توجه ویژه قرار گیرد.

وی در خصوص ثبت جهانی گرم ترین نقطه زمین در کویر شهداد گفت: این امر هم در ذیل پرونده در حال بررسی است و کل مجموعه کویر مورد بررسی دقیق و ثبت قرار خواهد گرفت و امیدواریم در آینده نزدیک شاهد ثبت چهارمین اثر جهانی استان کرمان در فهرست آثار جهانی یونسکو باشیم.

محمود وفایی مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمان نیز اظهار داشت: یکی از سیاست های ما معرفی قابلیت های گردشگری استان کرمان به جهان است و ثبت آثار متعدد در کرمان در فهرست یونسکو نشان دهنده اهمیت استان کرمان در بخش گردشگری است. این در حالی است که کرمان آثار شاخص تاریخی بسیاری دیگری را نیز دارد که قابلیت ثبت جهانی دارند.

وی تصریح کرد: در مسیر ثبت آثار کرمان در حال حاضر در حال طی کردن چهارمین پرونده هستیم که رخداد بسیار مهمی در زمینهٔ گردشگری است که باید با دقت مورد توجه قرار گیرد و به همین دلیل است که گردشگران اروپایی به سمت بازدید از اماکن تاریخی کرمان سوق پیدا کرده اند و حالا شاهد هستیم بر تعداد گردشگران خارجی استان کرمان در سال جاری افزوده شده است، پیش بینی می کنیم با توجه به سردی هوا در اروپا و وضعیت جغرافیایی کویر کرمان این روند در روزهای آینده همچنان ادامه یابد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمان ادامه داد: نصب تابلوهای راهنما، آماده سازی پایگاه ثبت جهانی لوت در شفیع آباد و فرهنگ سازی در راستای بوم گردی در منطقه از جمله اقداماتی است که هم زمان با پیگیری ثبت پرونده در حال انجام هست و نکته جالب توجه همکاری بسیار مطلوب جوامع محلی و مسئولان شهداد در این خصوص است. ارزیابی از منطقه توسط بازرسان در حال انجام است و در نهایت نقطه نظرات آن ها به مدیریت استان منتقل می شود تا شاهد رفع موانع و مشکلات و تسریع در ثبت جهانی پرونده باشیم.

وی مطرح شدن چند باره نام کرمان در فهرست جهانی را نشان از داشته های کرمان دانست و افزود: باید با حضور بخش خصوصی و فراهم سازی امکانات کرمان را به قطب گردشگری ایران تبدیل کنیم و با کارهای صورت گرفته در کرمان این هدف کاملا در دسترس قرار گرفته است. کرمان هم اکنون در حال تکمیل پرونده قنات های گوهر ریز و اکبرآباد در جوپار و بم نیز است و کارهای این پرونده نیز در حال انجام است و عملا ما به پنج اثر جهانی خواهیم رسید.

این روزها که حضور مدیریت استان در زمینه میراث فرهنگی و تبدیل پتانسیل های این بخش به عوامل ایجاد ثروت بسیار پررنگ شده است از دید بسیاری از کارشناسان بهترین فرصت برای خروج کرمان از رکود گردشگری در دهه گذشته و تبدیل این استان به یکی از مهم ترین استان های گردشگری در کشور فراهم شده است کاری که به نظر می رسد با مرمت کامل بازار کرمان و باغ فتح آباد و در دستور کار قرار گرفتن مرمت باغ تاریخی بیرم آباد در حال شکل گیری است.