29 مارس 2024 - 09:58

تخریب عمارت قاجاری تجارت خانه جهانیان

14 سپتامبر 2015 - 15:30 dsfr.ir/wx4w8

تجارت خانه جهانیان، که متعلق به مؤید السلطنه گرانمایه (پدر همسر کاشف السلطنه) بود و بعدها به عنوان تجارت خانه جهانیان بهره برداری می شد، تخریب و درختان باغ تجارت خانه آن شبانه قطع شد.

عمارت موصوف که جزو املاک مؤید السلطنه گرانمایه نایب رئیس سفارت عثمانی و وزیر مختار (سفیر) ایران در آلمان بود، بعدها به عنوان تجارت خانه جهانیان مورد بهره برداری قرار گرفت و سپس توسط اردشیر جهانیان به عنوان اولین نمایندگی شرکت زیمنس در ایران و با نام شرکت الکتروتل استفاده می شد.

عمارت فوق الذکر که در بخش جنوبی باغ لاله زار زمان ناصرالدین شاه قرار داشت، مشجر بوده (تصاویر هوایی نشانگر این موضوع است) که متاسفانه در حال حاضر، تمامی درختان باغ مذکور که در زمینی به مساحت 1357 قرار داشت قطع شده است.

این عمارت قاجاری در فهرست آثار ملی کشور ثبت نشده بود و تالار و کتابخانه مجمر نیز که در شمال غربی همین عمارت قرار دارد، هم اکنون به عنوان کارگاه ساخت بدنه کنتور از آن بهره برداری می شود. تجارت خانه جهانیان به وسیله خسرو شاه جهان و برادرانش که از ملاکان زرتشتی یزد بودند، در سال 1274 خورشیدی تأسیس شد.

کار این تجارت خانه در ابتدا، صدور پنبه بود، ولی بعدها به صرافی و بانک داری منتهی شد. از فعالیت های این تجارت خانه، قبول سپرده در مقابل بیجک صندوق، جا به جایی پول در داخل کشور، خرید و فروش ارز و حواله های خارجی، قبول مالیات های دولت به مرکز و تسهیل امور خزانه دولت در مقابل دستمزد بود. نخستین‌ چک‌ تضمینی‌ غیردولتی‌ در ایران‌ از سوی‌ این تجارت خانه رایج‌ گردید. تأسیس‌ نخستین‌ شرکت‌ گوشت‌ و تأسیس‌ نخستین‌ شرکت‌ سهامی‌ تلفن‌ توسط تجارت خانه جهانیان شکل گرفت و این تجارتخانه مقدمات ایجاد بانک ملی را فراهم نمود.

1