28 مارس 2024 - 18:17

چرا مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی سقوط کرد؟

27 سپتامبر 2022 - 14:00 dsfr.ir/ic64u

چرا مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی سقوط کرد؟
میثم رودکی
موسسه آموزش عالی علمی - کاربردی میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری محله پونک شمالی تهران

یک کارشناس مرمت معتقد است: اساتیدی که تنها با رانت هیأت علمی شده بودند و از همان ابتدا به دنبال ادغام و استخدام در دانشگاه های سراسری بودند، مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی را به سقوط بردند و به همین خاطر سازمان میراث فرهنگی از بدنه کارشناسی بی بهره شد.

به گزارش «دنیای سفر» امین محمودزاده مدرس دانشگاه در رشته مرمت که فارغ التحصیل مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی است، درباره ماهیت این مرکز به ایسنا گفت: مرکز آموزش میراث فرهنگی از نظر سطح آموزش از تمام دانشگاها و گروه های مرمت بالاتر بود، به طوری که فارغ التحصیلان کارشناسی مرمتِ این مرکز را در مقطع کارشناسی ارشد از دیگر دانشجویان جدا می کردند، چون اساتید مرکز از نظر تجربه و علم، جزو برترین های کشور بودند. در واقع مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی شروعی بود برای پیاده سازی تجربیات بومی و ادغام آن با تجربیات جهانی که از هر نظر بهترین اتفاق بود.

او در عین حال اظهار کرد: با وجود این که دوره اول همه بورسیه سازمان میراث فرهنگی بودند، اما هیچ کدام به صورت بورس استخدام نشدند و تمام کسانی که جذب سازمان یا پژوهشکده میراث فرهنگی شدند یا در آزمون استخدامی کشوری شرکت کردند و یا با توصیه نامه و به بهتر است گفته شود رانتی که به اعضای سازمان در آن زمان داده شده بود که همین موجبات ایجاد مافیا و گروه ها و دسته ها در آینده شد، جذب پژوهشگاه میراث فرهنگی شدند.

این کارشناس مرمت افزود: در دوران ابتدایی تمامی بدنه میراث فرهنگی از فارغ التحصیلان مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی بودند، اما بعد از آن تنها در بخش مشاوره و قراردادهای کوتاه مدت از دانش آموختگان مرکز استفاده شد و آن ها مجبور شدند جذب بخش خصوصی و یا دانشگاه ها شوند و به همین دلیل سازمان میراث فرهنگی که زمانی بهترین ها و آشناترین به امور مرمت را جذب می کرد، آهسته آهسته خالی از بدنه کارشناسی خبره شد. این سازمان مملو شد از کارشناسان استخدامی که تنها از سد بخش عمومی گذشته بودند و هیچ آشنایی با مرمت و سازمان نداشتند و ادارات کل هم برای جذب آن ها اجبار داشتند. با فوت دکتر شیرازی، مرکز آموزش عالی رو به افول گذاشت. همچنین جذب اساتیدی که تنها با رانت هیأت علمی شده بودند و از همان ابتدا به دنبال ادغام و استخدام در دانشگاه های سراسری بودند مرکز را به سقوط برد و به همین اندازه سازمان میراث فرهنگی از بدنه کارشناسی بی بهره شد.

محمودزاده معتقد است: تقریبا تمام اعضای هیأت علمی مرکز آموزش عالی میرا ث فرهنگی در رشته هایی مانند موزه داری و یا مرمت، افرادی بودند که تحصیلات این رشته ها را نداشتند. همین موضوع موجب ایجاد مافیایی شد که اجازه حضور و نفوذ فارغ التحصیلان مرمت و موزه را به بدنه میراث فرهنگی نمی داد و این اتفاق حتی در سازمان نظام مهندسی و جاهای دیگر هم رخ می داد. به عنوان مثال هنوز به دلیل حمایت نکردن همین کادر (نظام مهندسی) به ویژه معماران، مرمت نتوانسته نهاد مستقلی برای خود ایجاد کند و سازمان میراث فرهنگی هنوز اجباری در استفاده از مرمت و موزه دار در پست های مرتبط ندارد. این موضوع موجب بی فایده شدن رشته مرمت و موزه چه در درون و چه در بیرون وزارتخانه میراث فرهنگی شده است. در واقع بی اثر کردن یک رشته دانشگاهی چه در درون و چه در بیرون وزارتخانه، توسط مافیایی از مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی شروع شد.

این کارشناس مرمت در ادامه اظهار کرد: رشته کارشناسی و کارشناسی ارشد در حیطه میراث فرهنگی به ویژه مرمت و موزه در بسیاری از دانشگاه ها ایجاد شده، اما لازمه یک دانش آموخته در رشته ای مانند مرمت و موزه برای فعالیت در عرصه های حرفه ای و عملی، تجربه و اتصال به اساتیدی است که در عرصه علم و عمل فعالیت داشته باشند؛ چراکه برای حفاظت از یک داشته میراث فرهنگی جای خطایی وجود ندارد و یک اشتباه موجب نابودی آن داشته فرهنگی می شود. بر این اساس باید درصد خطا را به پایین ترین حد رسانید. همچنین دور بودن ذهنیت فارغ التحصیلان از امکانات و داشته های وزارتخانه میراث فرهنگی موجب بی اثر شدن تمامی دروس در دانشگاه ها شده است. در مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی فارغ التحصیلان مستقیم به بدنه سازمان میراث فرهنگی متصل بودند و در طول تحصیل تجربیاتی کسب می کردند و می کردیم که شاید حاصل ده ها سال سعی وخطا بوده است.

محمودزاده که با احیای مرکز آموزش عالی موافق است، گفت: احیای این مرکز باید با قابلیت های جدید انجام شود، این مرکز قابلیت پرورش و نوسازی کادر استادکاران مرمتی، کارمندان و کارشناسان موزه، مرمت و دیگر عرصه های میراث فرهنگی در سراسر کشور را دارد که به واسطه جذب نکردن صحیح، بدون اطلاع از قوانین و تکنیک ها وارد وزارتخانه شدند و بزرگ ترین عامل آسیب به داشته های میراث فرهنگی ایران شده اند و لزوم آموزش در حین خدمت آن ها فراموش شده است. باید از ترکیب کادر مجرب دانشگاهی غیرِ میراثی و نیروهای باتجربه وزارتخانه استفاده کرد تا این تعامل موجب غنی شدن هر دو سمت شود و باعث ایجاد رانت نشود.

1