ایرانیان از دیرباز به آب به عنوان نمادی از روشنایی و پاکیزگی می نگریسته اند و ساخت حوض و آب نما در بناها و ساختمان ها نیز بر همین باور بوده است.
به کار بردن قطعات آینه برای آرایش بناها و ساختمان ها در دوره های جدیدتر که آینه را نمادی از نور و روشنایی داشته و در هر خانه نو به همراه هر تازه عروس آینه ای با شمعدان و قرآن می نهاده اند با این باورها بی ارتباط نبوده است. استفاده از قطعات آینه در بناها و هنر آینه کاری ریشه اقتصادی نیز داشته است بدین گونه که از سده 10 هجری قمری آینه به صورت یکی از اقلام وارداتی از اروپا و به ویژه از ونیز به ایران آورده می شده که برخی از این آینه ها به هنگام جا به جایی در راه می شکست و هنرمندان ایرانی با شم اقتصادی و ذوق هنری برای بهره گیری از قطعات شکسته راهی ابتکاری یافته و از آنها برای آینه کاری استفاده کردند و آینه کاری ظاهرا با کاربرد آنها آغاز شده است.
به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس هنر آینه کاری که از هنرهای وابسته به معماری است در استان فارس بیشتر در اماکن مذهبی و متبرکه و خانه های تاریخی به جهت زیباسازی نمای داخلی بنا به کار می رود. عمده ترین روش های آینه کاری شامل طرح گره که از ترکیب قطعات هندسی آینه در کنار یکدیگر و گسترش آن بر طبق اصول خاص گره پدید می آید، طرح گردان (اسلیمی و ختایی) که برش این گونه طرح ها به دلیل قوس ها و پیچ های اسلیمی و گل و بوته مهارت خاصی را می طلبد و مقرنس آینه کاری شده می باشند.
هنر آینه کاری در شهرهای شیراز، اصفهان، مشهد، تهران و قم رایج است اما هنر آینه کاری شیراز به دلیل برخورداری از کیفیت و مرغوبیت بالا شهرت خاصی دارد. از آنجا که هنر آینه کاری هنری بسیار سخت و طاقت فرسا بوده و به دلیل ظرافت و حساسیت فراوان همت والای هنرمند را می طلبد. رواج این هنر در شیراز نشان از سخت کوشی و همت والای هنرمندان این دیار داشته است و به کار بردن قطعات بسیار کوچک آینه در کنار هم مفهوم از کثرت به وحدت رسیدن در فرهنگ اسلامی را تداعی می کند.
استاد محمد ظریف صناعی از اساتید به نام این هنر شیراز است که یادگارهای هنری او در بعقه سید علاء الدین حسین (ع) و سید تاج الدین غریب (ع) در شیراز، امامزاده پیرمراد استهبان، امامزاده سید ابوالقاسم داراب، گنبد سبز و نظرگاه ابوالفضل (ع) لار و حسینه ابوالفضل (ع) گراش به جا مانده است.
منحصر به فرد ترین آینه کاری ها در شیراز را می توان در بارگاه مقدس حضرت احمد بن موسی (ع)، نارنجستان قوام، خانه زینت الملک قوامی، خانه نصیرالمللک قوامی و ... نام برد.
