از آنجا که یکی از مهم ترین هزینه کردهای خانواده های ایرانی برای سفر کردن هزینه حمل و نقل است؛ به همین دلیل افزایش قیمت آن نیز تاثیر مستقیمی بر افزایش هزینه های کلی سفر خواهد داشت، به طوری که سهم هزینه های حمل و نقل منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران در بهار ۹۵ و ۹۶ نشان داده هزینه حمل و نقل، صدرنشین هزینه های سفر ایرانی ها بوده و در بهار ۹۷ با رقم ۲۲ میلیارد و ۹۵۶ میلیون و ۳۲۵ هزار ریال نیز جایگاه سوم را به خود اختصاص داده است.
هواپیما، قطار، اتوبوس، خودروی شخصی و... از جمله وسایلی هستند که به طور معمول از آنها برای سفر استفاده می شود؛ از همین رو هزینه ها با توجه به تفاوت وسیله حمل و نقل نیز متمایز خواهد شد، به طوری که از نظر هزینه، گران ترین وسیله حمل و نقل هواپیما، پس از آن قطار، سپس اتوبوس خواهد بود و در نهایت خودروی شخصی. به دلیل آنکه استهلاک خودرو در کوتاه مدت مشخص نیست و تنها هزینه بنزین مصرفی محاسبه می شود؛ در نتیجه به نظر اکثریت مردم ارزانترین وسیله برای حمل و نقل به حساب می آید. آمارهای ثبت شده در بهار سال ۹۷ از سوی مرکز آمار نیز درباره الگوی حمل و نقل ایرانی ها در سفر نشان می دهد بیشترین سفر با ۶۹ میلیون و ۳۱۰ هزار و ۸۲۳ سفر به «وسیله خودروی شخصی» و ۱۶ میلیون و ۸۴۷ هزار و ۳۵۲ سفر با «سواری کرایه» صورت گرفته است.
ضمن اینکه سفرهای دیگر در این بازه زمانی در رده های سوم و چهارم قرار دارد و شامل «وسیله شخصی متعلق به دیگران» با ۱۳میلیون و ۲۲۱ هزار و ۸۵۱ سفر و «اتوبوس» با ۵ میلیون و ۶۷۰هزار و ۷۷۸ سفر می شود. «مینی بوس» نیز جزو وسایل حمل و نقلی است که با ۲ میلیون و ۱۱۷هزار و ۶۵۲ سفر در رده پنجم استفاده از وسیله حمل و نقل قرار گرفته است.
همچنین ۹۴۰هزار و ۸۱۴ سفر با «قطار» در بهار ۹۷ به ثبت رسیده و پس از آن «هواپیما» نیز با ۶۸۶هزار و ۶۰۲ سفر در مقام هفتم قرار دارد. در نهایت نیز سفر با شناور با ۸۵ هزار و ۳۴۵رتبه آخر در استفاده از وسایل حمل و نقل برای سفر را به خود اختصاص داده است. حالا نیز با نزدیک شدن به فصل تابستان و آغاز سفرهای تابستانی و البته اعلام گران شدن هزینه های حمل و نقل در تابستان به نظر می رسد مردم بابت هزینه های پیش رو در زمینه حمل و نقل با مشکلاتی مواجه شوند چون افزایش هزینه های حمل و نقل ارتباط مستقیمی با افزایش هزینه های سفر دارد.
بر همین اساس نیز بررسی ها نشان می دهد در تابستان پیش رو هزینه حمل و نقلی به صرفه است که با وسیله شخصی باشد. اما این موضوع آسیب هایی را به همراه خواهد داشت که از جمله ترافیک، افزایش تصادفات، آلودگی هوا و البته کاهش کیفیت سفر را شامل می شود. «دنیای اقتصاد» به منظور به دست آوردن یک حساب سرانگشتی درباره هزینه های حمل و نقل از جمله قطار، اتوبوس و هواپیما ۷ شهر پرتردد کشور را مورد بررسی قرار داده است. در این بررسی دهه نخست تیرماه و بازه قیمتی نیز از کمترین به بیشترین قیمت در نظر گرفته شده است.
همچنین در زمینه خودروی شخصی نیز میانگین مصرف بنزین در هر ۱۰۰ کیلومتر، ۹ لیتر که هر لیتر هزار تومان باشد محاسبه شده است. با وجود آنکه مسئولان معتقدند با تشویق مردم به استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی می توانند هزینه های تمام شده سفر را کاهش داد؛ اما شواهد نشان می دهد هزینه حمل و نقل افزایش داشته است و بنابراین به نظر میرسد باید سیاست هایی در نظر گرفته شود، که چطور می توان الگوی بهینه برای حمل و نقل مردم در سفر تابستانی را ارائه داد.
« دنیای سفر » این نوشته را از « دنیای اقتصاد » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.
