"زردشت هوشور" در مراسم رونمایی از کتاب "دانشنامه اسباب بازی های طهران قدیم" از تلاش خود برای ایجاد موزه های اسباب بازی در تهران و ایران و همچنین تلاش برای ایجاد موزه اسباب بازی در سطح جهانی و در کشور کانادا خبر داد.
زردشت هوشور گفت: اسباب بازی های دوران کودکی ما تماما دست ساز هایی بودند که از دورریزها تهیه می شدند. این اسباب بازی ها اقتصادی بودند، چون پولی بابت آن ها پرداخت نمی شد؛ مضاف بر اینکه خیلی از مسائل از جمله آموزش روحیه جمعی را به ما منتقل می کردند.
وی که به مناسبت نخستین جشنواره اسباب بازی در محل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان صحبت می کرد، گفت: دانشنامه اسباب بازی های طهران قدیم دارای بیش از 300 تا 400 اسباب بازی بومی است. اسباب بازی های امروز با دیروز کاملا متفاوت است. در زمانی که مهندس قادری در کانون بود، موضوع نگارش این کتاب مطرح شد و من از همان زمان تلاش کردم تا نسبت به جمع آوری و احیای اسباب بازی های بومی وارد عمل شوم. اسباب بازی های امروز اغلب به مدد طراحی های صنعتی به وجود می آیند، در حالی که این اسباب بازی ها در گذشته با دست کودکان ساخته می شد و ساعت ها وقت و انرژی آن ها را صرف می کرد و همین موضوع باعث می شد تا کودکان دیروز به یافته هایی برسند که کودکان امروز از آن ها محروم اند.
هم چنین "لیلا کفاش زاده" پیش از مراسم رونمایی از کتاب مذکور، به اهمیت ثبت عروسک ها در فهرست میراث ناملموس ضمن کار پژوهشی پرداخت. وی گفت: عروسک "دوتوک" که عروسکی متعلق به خراسان جنوبی است در مهرماه سال گذشته در فهرست آثار ملی ثبت شده است و احتمالا عروسک "دهتولوک" که عروسکی متعلق به منطقه هرمزگان است در شهریورماه امسال در فهرست میراث ناملموس به ثبت رسد.
این مسوول پژوهش کودک و نوجوان در پژوهشگاه میراث فرهنگی تأکید کرد: در جای جای کشور ما عروسک های مختلفی وجود داشته اند که به علت مکتوب نشدن شان از بین رفته اند و دیگر کسانی که آن ها را می ساختند در میان ما نیستند. میراث ناملموس به جنبه های غیرفیزیکی فرهنگی گفته می شود که اغلب سینه به سینه منتقل می شود و یونسکو از سال 2003 اقدام به جمع آوری چنین میراثی کرده است و به دنبال آن ایران از سال 2006 به این کنوانسیون پیوسته است.
وی گفت: اکنون 1100 اثر در فهرست ملی و 10 اثر ما در فهرست یونسکو به ثبت رسیده است که از آن جمله می توان قالیشویی مشهد اردهال، مراسم پهلوانی و ورزش زورخانه ای، مراسم تعزیه و نوروز را نام برد. عروسک ها و اسباب بازی ها از آن جهت که می توانند با ثبت در فهرست آثار ناملموس ماندگار شوند و ارتباط بین نسلی را ممکن کنند و ساخت آن ها نوعی شوق و مهارت را شکل می دهد و می توانند به نوعی مانیفیست ملت ها و فرهنگ و... به شمار آیند؛ حائز اهمیت اند.
کفاش زاده ضمن انتقاد از اینکه چرا در فرهنگ ما عروسک های ملل به عنوان تحفه شهرهای مختلف رد و بدل نمی شوند گفت: ایران سرزمین وسیعی است که دارای خرده فرهنگ های مختلفی است. اهمیت به اسباب بازی ها و عروسک ها در چنین فضایی نه تنها می تواند به رونق اقتصادی منتهی شود بلکه نمایانگر بخشی از سنت ها، ارزش ها و باورهای فرهنگی ما خواهد بود.
« دنیای سفر » این نوشته را از « ایسنا » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.
