28 مارس 2024 - 15:35

رفتار سبز مهمانان و میزبانان گردشگری

12 می 2018 - 16:30 dsfr.ir/mo7y3

رفتار سبز مهمانان و میزبانان گردشگری
armaghantravel.com
ایرانگردی

فرصت های توسعه محدودی برای بسیاری از جوامع روستایی وجود دارد. در عصر جهانی شدن و نیز کاهش توجه به صنایع سنتی مثل کشاورزی، مزرعه داری، معدن و... بسیاری از روستاها از صنعت گردشگری به عنوان ابزاری برای توسعه اقتصادی و اجتماعی استفاده می کنند. اما در بسیاری از جوامع روستایی آثار منفی اجتماعی و زیست محیطی که از سوی گردشگران ایجاد می شود به سبب مزایای اقتصادی که این صنعت به همراه دارد، نادیده گرفته می شود.

منظور از رفتار سبز که «رفتار سازگار با محیط زیست»، «رفتار محیط زیستی»، «رفتار حفاظتی»، «رفتار مسوولانه با طبیعت» و «پایدار و سبز بودن» نیز خوانده می شود، مجموعه فعالیت هایی است که به طور ارادی انجام شده و آثار منفی فعالیت های گردشگران را در محیط زیست و جامعه مقصد کاهش و آثار مثبت آن را افزایش می دهد. عناصر اصلی رفتار سبز شامل سبک زندگی مبتنی بر محافظت (توجه به موضوع مصرف سبز)، شهروندی با دغدغه های زیست محیطی (برای مثال حمایت از سیاست های محیط زیستی) و موضوعات مربوط به نظارت بر زمین (برای مثال محافظت از حیات وحش و زیستگاه آنها) است.

همچنین رفتار سبز گردشگران به طور کلی شامل فعالیت های محافظتی (مثل کاهش استفاده از پلاستیک و کاغذ، استفاده از پارچه و حوله و حفاظت از آب و انرژی) و موضوعات مربوط به محیط زیست اجتماعی (برای مثال احترام به ارزش ها و آداب محیطی و مشارکت در فعالیت های محیطی محلی) است. رفتار سبز گردشگران در مقصد موضوعی است که برای گردشگران، میزبانان و سازمان های مدیریت مقصد مهم است.

در منابع علمی به استراتژی های مختلفی برای ایجاد رفتار سبز در میان گردشگران اشاره شده؛ مثل استفاده از مکانیزم های قانونی، اتخاذ مجوزها، دریافت پول، طراحی بهتر زیرساخت ها و استفاده از هنجارهای اجتماعی. اما موضوع رفتار سبز تنها مربوط به گردشگران نمی شود، بلکه رفتار میزبانان در شرکت های گردشگری نیز باید با موضوعات زیست محیطی سازگار باشد. شاخص های استخراج شده برای میزبانان شامل حساسیت زیست محیطی، نگرانی های محیطی و ارزش ها و باورهای شخصی است.

مطالعه در هر دومورد رفتارهای سبز گردشگران و میزبانان منجر به درک بهتری از موضوع رفتار سبز می شود. مطالعات نشان می دهد فعالیت های پایدار در یک مقصد روستایی بر تعاملات اجتماعی تاثیر مثبت داشته و از دیگر سو امکان تعاملات اجتماعی بیشتر و با کیفیت بهتر میان گردشگران و میزبانان رفتارهای پایدار ایجاد کرده و این قدرت تعامل در ایجاد رفتار سبز در میان ساکنان منطقه و مسافران موثر است. چالش های پایدار بودن و ارزش های زیست محیطی در چین نیز اخیرا مدنظر قرار گرفته است. رئیس جمهوری این کشور بارها تاکید کرده که آب های پاک و کوهستان های باشکوه دارایی های ارزشمندی هستند. 
دولت نیز در سطوح مختلف درحال اصلاح رویکردهای توسعه است. در این کشور ساکنان روستاها به خصوص روستاهایی که محیط طبیعی جذابی دارند و نزدیک شهرهای بزرگ هستند از دهه ۱۹۹۰ در صنعت گردشگری فعالیت دارند. بیشترین شکل مشارکت مردم در گردشگری به صورت ایجاد تاسیسات اقامت و صبحانه (B&B) است.

در چین این اقامتگاه ها با واژه ای چینی خوانده می شود که به معنی «حس خوشبختی در مزرعه» است. در این اقامتگاه ها گردشگران می توانند از محیط روستایی با فعالیت هایی چون درست کردن غذا با مواد محلی و مشارکت در فعالیت های روستایی لذت ببرند. در این اقامتگاه ها تعامل عمیقی میان میزبان و توریست وجود دارد که در ضمن بخش جذابی از ارائه محصول نیز هست. این میزبانان پتانسیل زیادی برای تاثیر بر رفتار سبز گردشگران دارند.

روستای گوژو، واقع در شهرستان جانگشیون، استان ژجیانگ در چین یک نمونه موفق در بهره گیری از فعالیت های پایدار و تعاملات مثبت میان میزبان و توریست و درنتیجه بهبود رفتارهای سبز در میان گردشگران است. شهرت این روستا به دلیل توسعه گردشگری روستایی و اقامتگاه های B&B است. تقریبا تمام ساکنان این روستا از سال ۲۰۰۵ به نوعی در صنعت گردشگری مشغول به فعالیت هستند. این روستا در سال ۲۰۱۶، ۵۳۸ ارائه دهنده خدمات اقامت و صبحانه و بیش از ۲۰ هزار تخت و ۲۲ هزار میز غذا داشت. در همین سال بیش از ۵/ ۳ میلیون گردشگر از این روستا بازدید کرده و ۶۸۰ میلیون یوآن درآمد از این صنعت به دست آمده است.

قیمت تمام اقامتگاه های B&B در این روستا یکسان است. گردشگرانی که به این روستا می آیند در ابتدا از محیط طبیعی شگفت انگیز آن لذت می برند، سپس با مشارکت در بسیاری از فعالیت های روستایی از قبیل کندن بامبو، کاشت چای، ماهیگیری و... حس رضایت را تجربه می کنند. با مطالعه روستای مورد نظر درمی یابیم با تکیه بر دو عامل پذیرش گردشگری سبز و افزایش آگاهی به میزبانان درباره نقش فعال آنها در ایجاد رفتارهای سبز درمیان گردشگران می توان رفتار سبز در میان گردشگران را نیز افزایش داد.

بهبود رفتار سبز در میان گردشگران منجر به کاهش آثار سوء توسعه توریست در مناطق روستایی می شود. این کاهش چنانچه با رونق اقتصادی همراه باشد به همان نتایج مطلوبی خواهد رسید که از گردشگری روستایی در مناطق روستایی انتظار داریم.

« دنیای سفر » این نوشته را از « دنیای اقتصاد » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.
1