کرمانی ها اعتقاد دارند، استانداری گام های مهمی برای #گردشگری استان برداشته و دست خوبی به سر و روی شهر #کرمان کشیده است.
«محمد جهانشاهی» معاون گردشگری کرمان می گوید: «استان کرمان تا پیش از زلزله بم سالانه میزبان 40 هزار گردشگر خارجی بود! آن روزها یزد تنها 19 هزار گردشگر داشت.» اما به گفته او حالا کرمان راه زیادی برای رسیدن به یزد در پیش دارد. زلزله بم، شکاف عمیقی بین روزهای رونق و کساد گردشگری در یکی از مهم ترین شهرهای تاریخی-فرهنگی کشور انداخت! فعالان حوزه میراث فرهنگی و گردشگری، زلزله سیاسی هشت ساله را هم یکی دیگر از دلایل به محاق رفتن گردشگری کرمان می دانند؛ زلزله سیاسی دولت نهم و دهم!
کرمان در دولت اصلاحات خیز بزرگی برای گردشگری برداشته بود. آن روزها مدیریت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هم دست یک مرد «کرمانی» بود؛ سیدحسین مرعشی. همه چیز برای پرواز کرمانی که یکی از گنجینه های فرهنگی ایران محسوب می شد، مهیا بود! توجه بسیار زیادی به زیرساخت های گردشگری استان می شد. صدای محوطه های باستانی آن به دلیل کاوش های باستان شناسی در دنیا طنین انداز شده بود! اما در دولت بعد همه چیز فرق کرد! کرمانی که به دلیل کاوش های باستان شناسی هلیل رود در صدر اخبار میراث فرهنگی بود آنقدر از اذهان دور نگه داشته شد که حتی اداره میراث فرهنگی شهری مثل «جیرفت» - که می رفت تا در محافل علمی باستان شناسی جهان جایگاهی همیشگی بیابد - با روی کار آمدن دولت احمدی نژاد منحل شد!
زلزله اوج بدشانسی کرمان و کرمانی ها بود! همه می خواستند شهر «بم» را بازسازی کنند! کرمان دیگر نمی توانست گردشگری را در اولویت قرار بدهد! تبلیغات منفی هم تصویر دیگری از ایران را به جهان داده بود! کرمان اما بدشانس تر بود! تصویر غیرواقعی آن را برای گردشگر داخلی هم علاوه بر گردشگر خارجی ناایمن جلوه می داد. مسأله آنقدر پیش رفت تا در لیست سیاه برخی از کشورها از جمله «استرالیا» قرار گرفت.
تبدیل تهدید به فرصت
کرمان اما در دولت روحانی شکل دیگری پیدا کرد. کویر که تهدیدی با حضور اشرار برای کرمان به شمار می رفت به یکی از بهترین فرصت ها برای حضور گردشگران خارجی بویژه اروپایی ها تبدیل شد.
حتی پیش از آنکه پرونده بیابان لوت در استانبول ترکیه رأی قاطع اعضای یونسکو را برای ثبت جهانی بگیرد، کویرنوردان جهان بویژه اروپایی ها مسیر کویر کرمان را یافتند. آنها نخستین ابرماراتن جهان را هم در کویر کرمان برگزار کردند. کرمان در میان سه استان خراسان جنوبی، کرمان و سیستان و بلوچستان برنامه بهتری برای کویر داشت! این مسأله تنها به این دلیل نبود که 90 درصد از بیابان لوت در جغرافیای این استان کویری بود! برنامه ریزی هرچند تا رسیدن به آنجایی که شایسته نام کرمان با تمام داشته های تاریخی-طبیعی اش است فاصله بسیاری دارد اما میزبانی کرمانی ها از کویرنوردان بسیار بهتر از دو استان دیگر بود!
کرمان این روزها سعی دارد تا خود را به ردیف سه شهر اصفهان، یزد و شیراز برساند. برگزاری دومین ابرمارتن ایران در گرم ترین نقطه دنیا با حضور دوندگان و گردشگرانی از 7 کشور جهان از جمله این برنامه هاست! گردشگران اروپایی که این روزها مسیر حضور در خانه های بومگردی را هم یافته اند. کرمان سرآمد بیش ترین تعداد اقامتگاه های بومگردی در کشور است و جهانشاهی تعداد آنها را بیش از 100 اقامتگاه اعلام می کند! هرچند برخی از این اقامتگاه ها تا رسیدن به استانداردهای لازم فاصله دارد اما به گفته برخی از فعالان این حوزه به مهاجرت معکوس بومی های منطقه منجر شده است! تا کویر از آن تهدید به فرصت تازه ای در حوزه گردشگری تبدیل شود. البته کرمان هنوز از کمبود اقامتگاه های لوکس و چهارو پنج ستاره رنج می برد.
آیا شهر نارون ها خشک می شود؟
کرمانی ها از مردم شهر تا مسئولان مختلف آن اعتقاد دارند استانداری که این روزها اداره این استان کویری را بر عهده گرفته است گام های مهمی برای گردشگری استان برداشته و دست خوبی به سر و روی شهر کشیده است. تغییر و تحولات ایجاد شده از سوی استاندار آنقدر زیاد است که از خبرنگارانی که سال ها پیش به کرمان سفر کرده اند می پرسند که متوجه تغییرات ملموس شهر شده اند؟
فعالان حوزه میراث فرهنگی هم اعتقاد دارند که استاندار فرد دلسوزی برای شهر است اما آنها یک ایراد بزرگ را به ساخت و سازهای شهر می گیرند. بافت تاریخی کرمان که جزو 5 بافت تاریخی اول کشور بود از تیغ مدرن سازی جان سالم به در نبرده است! از آن بافت که می توانست نام کرمان را یکبار دیگر در یونسکو به ثبت برساند تک بناهایی باقی مانده که همان ها هم در سایه تجاری سازی و مال سازی در حال گم شدن هستند. کرمان که شهر «نارون ها» نام دارد، تبدیل به تهران دیگری می شود! مثل شهر تبریز که مسابقه ای عجیب در بلندمرتبه سازی و تخریب بافت تاریخی با تهران دارد. نارون های کرمان - البته تنها به شهر کرمان محدود نمی شود - هم دارد به سرنوشت «چنارهای ولیعصر» دچار می شود! همچنین ساخت و سازها با المان های قدیم از میدان «مشتاقیه» چیز جدیدی ساخته است! ستون های سفید که تمام المان های کرمان قدیم در میدان را پشت خود پنهان کرده و به گفته برخی از اهالی شهر مقدمه تخریب بیشتر بافت قدیم را فراهم کرده است!
کرمان براساس آمار «محمد جهانشاهی» نزدیک به سه هزار میلیارد تومان پروژه گردشگری تعریف کرده: «از این میان نزدیک به یک هزار و 200 میلیون تومان نیز شروع شده و در آینده نیز کرمان تحت تأثیر این برنامه ها قرار می گیرد.»
سید مهدی طبیب زاده رئیس اتاق بازرگانی استان کرمان هم اعتقاد دارد که در میان مسئولان استان یک اتفاق نظر برای رشد صعودی میزان گردشگران خارجی وجود دارد. کرمان در همین راستا به تازگی میزبان آژانس های گردشگری مطرح کشور بود و در یک تور دو روزه آنها را با بخشی از دیدنی های کرمان از جمله کویر شهداد، باغ جهانی ماهان، بازار تاریخی کرمان و ... آشنا کردند.
گردشگری خوراک در شهر ادویه طعم ندارد
کرمان با بازار ادویه ای که دارد می تواند در گردشگری خوراک یا غذا حرف های زیادی داشته باشد اما منوی رستوران های این شهر که گردشگران زیادی را به هوای ادویه های خود به کرمان می کشاند همان دیس معروف کوبیده وجوجه کباب است! مسأله ای که از دید «محمدحسن کرمانی» رئیس هیأت مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران هم دور نمی ماند. به اعتقاد او ما نتوانسته ایم از جاذبه هایی که داریم فرصت سازی کنیم. کاری که همه دنیا انجام می دهند و تقویمی از مناسبت ها و برنامه های گردشگری ارائه می کنند. او پیشنهادهای خوبی برای کرمانی ها دارد: «چه اشکالی دارد اگر روزی را برای دیدن ستاره های کویر به دنیا معرفی کنیم و یا چرا هنوز نتوانسته ایم به دنیا بگوییم که کرمان کوه هایی با ارتفاع چهار هزار و 100 متر دارد که بلندتر از ترکیه است.»
به گفته کرمانی تنوع شیرینی و غذا در کرمان عجیب است اما رستوران های کرمان هنوز در منوی خود آن را ندارند و باید آنها را در خانه ها پیدا کرد. او می گوید: «غذای ایران و ترکیه اشتراکاتی دارد اما ترکیه غذاهای ما را به نام خودشان ثبت می کنند مانند دلمه. ولی ما هنوز در رستوران ها چنجه و کباب می بینیم. در حالی که دنیا روی توریست شکم چرانی کار می کند که فقط دوست دارد سفر کند و غذا و شیرینی بخورد.» شهرهای کویری ما مثل یزد وکرمان طعم و مزه خود را از گیاهان دارویی که در کویر می رویند، می گیرد اما به رغم پتانسیل بسیار زیادهرگز نتوانسته اند مسیر شکم چران هایی باشند که پول خرج می کنند تا طعم های تازه را بچشند.
ثبت روزی به نام «کرمان» در تقویم
کرمان استان عجیبی است! تضادهای جالبی دارد. آب و هوای کویری اش به آخرین چین و شکن های زاگرس که می رسد، جاده چالوس را پوشیده در میان مه با پوشش گیاهی عجیب در پیش چشم مخاطب می گذارد. با وجود این در میان برنامه های کرمانی ها بیشتر شمال کرمان دیده می شود تا جنوب آن که آب و هوایی سرد دارد.
شاید علت را باید در تلاش شهرهای جنوبی برای جدا شدن از کرمان به جلوداری «جیرفت» دانست! اما هرچه هست جنوب کرمان را باید معجزه کویر دانست! در جنوب کرمان به یکباره درختان گرمسیری جای خود را به درختان سردسیر می دهند. هوا آنقدر تغییر می یابد که از آن به تغییر نخل به یخ تعبیر می کنند.
درختان گرمسیری و سردسیری شانه به شانه هم میوه می دهند تا شگفتی دیگری به شگفتی های این استان باستانی بیفزایند؛ استانی که دشتی دارد به نام دشت «عقیق.» در کویر شهدادش به راحتی می توان ستاره چید!
«ابراهیم پورفرج» رئیس جامعه تورگردانان ایران اعتقاد دارد که باید در کرمان با برگزاری برنامه های جهانی آن وقفه ای که زلزله بم در ورود گردشگر خارجی به کرمان ایجاد کرد را شکست. او پیشنهاد می دهد: «بهتر است که مسئولان در کرمان به این فکر باشند که یک روزی را در تقویم به نام روز کرمان در نظر بگیرند، مانند کاری که تبریز برای سال 2018 انجام داد تا بخش خصوصی بتواند در نمایشگاه بین المللی گردشگری آلمان، این استان را نیز معرفی و برای ورود گردشگران خارجی به کویر کرمان تبلیغ کند.»
کرمان تنها یک هتل 5 ستاره دارد
«کرمان» استانی است که باستان شناسان از آن به بهشت باستان شناسی یاد می کنند. تاریخ روزنامه نگاری ومطبوعات آن حرف های بسیار زیادی برای گفتن دارد. محوطه های فسیلی آن پر از داستان های شگفت انگیز است. هرچند یادآوری دوباره کرمان در اذهان گردشگران داخلی و خارجی یکی از مهم ترین گام هایی است که باید استان بردارد اما مشکلات جدی این استان به لحاظ زیرساختی دور از چشم آژانس های مسافرتی نمی ماند.
به گفته ابراهیم پورفرج تنها هتل مناسب برای حضور گردشگران خارجی کرمان تنها هتل 5 ستاره استان است که بیشتر اوقات پر از گردشگر است. آنطور که پورفرج می گوید: «نبود هتل های 5ستاره باعث می شود که برخی از گردشگران خارجی بیشتر از دو روز در کرمان توقف نکنند.» فعالان گردشگری شهر کرمان هم اعتقاد دارند که نبود هتل های لوکس باعث شده تا کرمان بخشی از گردشگران خارجی خود را که خوب پول خرج می کنند و در اقتصاد شهر نقش دارند از دست بدهد.
البته گردشگران اروپایی زیادی هم از مراکز اقامتی و بومگردی کرمان استفاده می کنند اما فعالان گردشگری این حوزه اعتقاد دارند که بومگردی ها در سلیقه تمام گردشگران اروپایی نیست بویژه آنهایی که به هوای دیدار از تاریخ و فرهنگ کرمان به این شهر سفر می کنند.
« دنیای سفر » این نوشته را از « اقتصاد آنلاین » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.
