28 مارس 2024 - 13:11
موزه‌ ای که در کشور برترین است

«هگمتانه» گنجی نهفته در دل مادستان

26 ژوئیه 2015 - 00:00 dsfr.ir/4y8n8

موزه هگمتانه همدان به عنوان برترین موزه کشوری اشیای تاریخی بی نظیری را در دل خود جای داده که چشم هر گردشگری را به خود خیره می کند.

وارد شهر همدان که می شوی درست در مرکز شهر همدان تپه باستانی هگمتانه معروف به شهر مادها قرار گرفته که در شرق شهر کهن هگمتانه، برترین موزه کشور جا خوش کرده است.

موزه هگمتانه در سال 1373 در میدان هفت تیر شهر همدان و در شرق تپه باستانی هگمتانه و جنب گودال معروف فرانسوی ها افتتاح شد و ساختمان این موزه که پیشتر مدرسه پرورش نامیده می شد در تغییرات و تعمیراتی به منظور ایجاد یک موزه موقت به بهره برداری رسید که به آزمایشگاه و کارگاه عکاسی مجهز است.

موزه بی نظیر هگمتانه در سال 93 و پس از 2 دهه از سوی ایکوم به عنوان رسمی ترین مجموعه در بررسی مدیریت و نحوه فعالیت موزه های دنیا، بر اساس آیتم های مورد نظر به عنوان موزه برتر شناخته شد.

آیتم هایی چون نحوه مرمت صورت گرفته، اشیاء در نظر گرفته برای موزه، وضعیت کیفی موزه، تنوع کمی، استحکام و سایر عوامل از سوی ایکوم برای کسب این جایگاه مد نظر قرار گرفت. تنوع کمی و کیفی مانند وضعیت اشیاء موزه چون اصالت شی، تنوع، دوره تسلسلی تاریخی، منظر موزه، نورپردازی و وضعیت حفاظتی از جمله شاخص های موزه هگمتانه همدان بوده که آن را برترین موزه کشور می کند.

موزه هگمتانه همانند سایر موزه ها گویای تمدن و تاریخ و فرهنگ استان همدان بوده و هست و همواره گردشگران داخلی و خارجی را به سمت خود جذب می کند.

اشیای موزه تپه هگمتانه مشتمل بر دو بخش اختصاصی و استانی است و در این مجموعه آثار سنگی، سفالی، استخوانی و فلزی از دوره های پیش و پس از اسلام به نمایش در آمده و در راهرو و تالار سمت راست موزه تپه هگمتانه، اشیای مکشوف از هگمتانه نگهداری می شوند.

از برجسته ترین این آثار می توان به پایه ستون های متعلق به کاخ های هخامنشی از جمله شالی ستون مربوط به دوران اردشیر دوم با متن میخی و دو مهر استامپی سنگی وشیشه ای مربوط به دوران قبل از اسلام و سر گاو از جنس سفال متعلق به دوران هخامنشی اشاره کرد.

مجموعه تابوت های سنگی و سفالی مربوط به دوره پارتیان که از میدان شیر سنگی همدان بدست آمده اند و خمره ها و سنگ های تزیینی با نقوش زیبا و سنگ قبرهای دوران مختلف اسلامی نیز شاخص ترین نماینده های آثار کشف شده استانی هستند که در سالن مرکزی و راهروی سمت چپ موزه قرار داده شده اند.

جملات بیان شده همه گوشه ای از ویژگی های منحصر به فرد موزه هگمتانه همدان است که به عنوان برترین موزه کشور جایگاه خاص خود را دارد.

اما این گزارش برآن است تا با پرداختن به زوایای موزه هگمتانه نقش و تاثیر موزه ها و به ویژه هگمتانه را در جذب گردشگر داخلی و خارجی به استان همدان نمایان کند.

استان همدان به عنوان یکی از پنج شهر تاریخی کشور دارای جاذبه های طبیعی و تاریخی بسیاری بوده که وجود موزه های متعدد در این استان از جمله ویژگی های منحصر به فرد آن است و از سویی امروزه یکی از جاذبه هایی است که گردشگران را از هر منطقه و یا استانی به همدان می کشاند هرچند موزه ها مخاطب و گردشگر خاص خود را دارند.

موزه جایگاهی برای بیان فرهنگ و تاریخ و تمدن هر سرزمین است
مدیر کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان همدان با بیان اینکه موزه از ارکان شناسایی فرهنگ هر منطقه است، اظهار داشت: موزه جایگاهی برای بیان فرهنگ و تاریخ و تمدن هر سرزمین است.

ریحان سروش مقدم با اشاره به اینکه موزه جایی است که در آن نتیجه تحقیقات و کاوش ها و نتیجه تلاش ها و هویت و اصالت و فرهنگ معرفی می شود، بیان داشت: موزه ها در استان همدان جایگاه خوبی دارند هر چند که بخشی از اشیاء که بازگو کننده فرهنگ استان همدان و نماد استان همدان هستند مانند ریتون، در موزه ملی قرار دارند و در همدان نیستند.

مدیر کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان همدان در خصوص تجهیز موزه های استان همدان گفت: تکمیل سایت موزه هگمتانه هر چه پیش می رود پیشرفت محسوسی دارد و اگر دقت کنیم می بینیم که هر سال برای آن بودجه ای ویژه در نظر گرفته می شود. وی با بیان اینکه اضافه کردن موزه روباز به سایت موزه هگمتانه از برنامه های سال جاری است، اظهار داشت: موزه سنگ نیز گسترش خواهد یافت.

علی خاکسار، معاون گردشگری میراث فرهنگی استان همدان نیز با اشاره به اینکه موزه ها آئینه تمام نمای تاریخ و فرهنگ یک منطقه هستند، افزود: موزه ها سبقه فرهنگی و تاریخی و آداب و رسوم هر منطقه را بازگو می کنند. موزه های استاندارد می توانند به عنوان یک مرکز اطلاع رسانی و آموزشی باشند و مخاطبان خاص خود را دارند.

وی با تاکید بر اینکه گردشگران بسیاری در دنیا وجود دارند که علاقه خاصی به موزه ها و آثار موجود در آن دارند، ادامه داد: موزه هگمتانه در سال گذشته به عنوان موزه برتر در کشور معرفی شد و ساماندهی و تجهیز این موزه باعث شد که موزه هگمتانه به استاندارد های لازم نزدیک شود. موزه هگمتانه دارای بخش های مختلف باستان شناسی و بخش سکه و اشیاء دوره اسلامی و تاریخ قبل از آن است. موزه هگمتانه دارای بخش های مختلف باستانشناسی و بخش سکه و اشیاء دوره اسلامی و تاریخ قبل از آن است.

خاکسار از ساماندهی سایت موزه هگمتانه خبر داد و بیان داشت: در قسمت ترانشه تپه باستانی هگمتانه محوطه ای با عنوان سایت موزه هگمتانه ساماندهی شده که آثار مکشوفه از تپه هگمتانه و مستندات کشف شده در این قسمت به عنوان تالار هگمتانه به نمایش در می آید. قسمتی از ترانشه های تپه باستانی هگمتانه به صورت مسقف درآمده و عکس ها، نقشه ها، طرح ها و گزارشات مصوب از روند کاوش ها در این سایت در معرض دید بازدیدکنندگان قرار می گیرد.

محمدرحیم رنجبران، مدیر پایگاه هگمتانه گفت: در حال حاضر تکمیل سایت موزه 90 درصد پیشرفت فیزیکی دارد و در مرحله تکمیل مسیر بازدید قرار داریم.

مسئول موزه هگمتانه همدان نیز اظهار داشت: موزه هگمتانه گنجینه ای با ارزش از آثار باستانی مختلف مربوط به دوران هایی مانند مادها، هخامنشیان و اشکانیان و پارتیان است.

لیلا خوشمو با بیان اینکه در موزه هگمتانه که یک موزه باستان شناسی است بیشتر از 350 شی تاریخی نگهداری می شود، عنوان کرد: از جمله این آثار می توان به آثار سنگی، فلزی و شیشه ای اشاره کرد. اشیا به نمایش در آمده در این موزه با قدمت های متفاوت از هزاره میلاد مسیح تا تاریخ اسلام است، موزه هگمتانه دارای دو بخش باستان شناسی و بخش اسلامی است.

مسئول موزه هگمتانه همدان با بیان اینکه در موزه هگمتانه اشیاء سنگی و سفالی و استخوانی و فلزی از دوره های پیش و بعد از اسلام به نمایش درآمده است، افزود: مجموعه تابوت های سفالی و سنگی مربوط به دوره پارتیان، خمره ها و سنگ های تزئینی با نقوش زیبا و سنگ قبرهای مختلف مربوط به دوره های مختلف اسلامی شاخص ترین آثار مربوط به استان همدان است که در این موزه به نمایش گذاشته شده است.

خوشمو در ادامه سخنانش با اشاره به موزه سنگ، در سایت موزه هگمتانه افزود: سنگ های به نمایش گذاشته شده در موزه سنگ همدان متعلق به دوره هشتم هجری قمری و مربوط به دوران سلجوقی، صفویه و قاجاریه و اوایل دوره پهلوی است.

وی با بیان اینکه بیشترین سنگ های موجود در این موزه، سنگ های قبر و سنگ های تزئینی بنا هستند، گفت: یک قسمت از این موزه مربوط به دوران هخامنشی است چرا که در زمان هخامنشیان هگمتانه پایتخت تابستانی بوده و کاخی در اینجا داشتند که سنگ های ستون های سنگی موجود در موزه متعلق به آن کاخ است. سنگ های تزئینی موجود مربوط به دوره صفویه است، این سنگ ها حجاری های بسیار زیبایی دارند و سنگ های قبر هم مربوط به دوران سلجوقیان است که شاخص ترین آن به خط کوفی نوشته شده است.

خوشمو در ادامه بیان داشت: سنگ های ترئینی مربوط به سلجوقی و صفوی با خط زیبا نستعلیق و ثلث روی آن حجاری شده و بقیه سنگ های قبور هم به اوایل دوره قاجار و پهلوی مربوط می شوند. در این موزه سنگ های قبور به تعداد زیاد به نمایش گذاشته شده و سنگ تزئینی بنا، سنگ های آب نما متعلق به دوره صفویه و سلجوقی و اجزای سنگی کاخ هخامنشیان و تعدادی از پایه ستون ها نیز مربوط به دوره اشکانیان است.

خوشمو با بیان اینکه موزه سنگ هم جزوی از موزه هگمتانه است، بیان داشت: در موزه سنگ همدان نیز بیش از 100 سنگ تاریخی به نمایش گذاشته شده و به طور دائم در خدمت گردشگران هستیم. موزه هگمتانه همواره شاهد بازدید گردشگران داخلی و خارجی بوده که ممکن است هر گردشگر چندین بار از اشیاء موجود در موزه بازدید کند در حالیکه باز هم شوق بازگشت به همدان و بازدید از موزه هگمتانه را دارد.

با این تفاسیر باید اذعان داشت که موزه ها به عنوان بخشی از هویت تاریخی و فرهنگی هر منطقه نقش بسزایی در جذب گردشگران به استان دارند و در این بین موزه هگمتانه به عنوان موزه برتر کشور در این زمینه خاصیتی چندین برابر دارد.

« دنیای سفر » این نوشته را از « خبرگزاری مهر » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.
1