19 مارس 2024 - 08:17

نقش بازارها و مراکز خرید در جذب گردشگری مشهد

21 ژوئن 2017 - 12:30 dsfr.ir/ml82e

نمایی از بازار رضا در مشهد

پژوهش حاضر به بررسی نقش مراکز خرید و الگوهای استقرار آن ها در رابطه با جذب گردشگر و چگونگی #گردشگری خرید در کلانشهر #مشهد پرداخته است.

شهر مشهد و محدوده پیرامون آن، از مناطق پر بازده ایران برای جذب گردشگری است. کلانشهر مشهد هر ساله میزبان بیش از بیست میلیون زائر و گردشگر بوده که خرید به عنوان اولویت اول آنها بعد از انگیزه زیارت محسوب شده و در حدود 25.33 درصد هزینه متوسط گردشگر یا زائر را به خود اختصاص داده است.

تجربه خرید زائران در دو شکل عمده ی خرید کالاها (متبرک، سوغات و هدیه) و خرید خدمات (اقامت، بازدید، حمل و نقل و تغذیه) صورت می گیرد که این دوعامل در بازارها ومراکز خرید محقق می شود. با گسترش انگیزه خرید و در پی آن رشد روز افزون مراکز خرید در شهر مشهد، این نگرانی شکل گرفت که آیا رشد ساخت و ساز مراکز خرید با رشد و گسترش انگیزه گردشگری خرید در شهر مشهد همساز است.

از این رو ضرورت پرداختن به مراکز خرید و الگوهای استقرار آنها در رابطه با جذب گردشگر، تعامل ها و تقابل هایی که در ارتباط گردشگری بازار و مراکز خرید و شناخت ماهیت و چگونگی گردشگری خرید در این کلان شهر شکل گرفته است به عنوان یک سئوال اصلی، بنیان این تحقیق را فراهم آورد.

اهداف تحقیق، بررسی و تحلیل مراکز خرید و بازارها در کلانشهر مشهد به عنوان یک جاذبه گردشگری شهری جدید در ارتباط با گونه شناسی گردشگری شهری می باشند.این تحقیق از نظر هدف کاربردی واز نظر روش در چارچوب روش توصیفی-تحلیلی وهمبستگی به بررسی پدیده گردشگری و مراکز خرید و بازار ها پرداخته است. ابزارکار در این تحقیق پرسشنامه است و روش گرد آوری اطلاعات بردو بخش مطالعات کتابخانه ای/ اسنادی وپژوهش های میدانی استوار است جامعه آماری این تحقیق گردشگرانی بوده، که به مراکز خرید مراجعه کرده اند.

روش نمونه گیری این تحقیق، تصادفی، از نوع نمونه گیری خوشه ای است، که حجم نمونه برابر 377 نفر محاسبه گردیده است. به طور کلی در تجزیه و تحلیل اطلاعات و رسم نمودارها از نرم افزارهای SPSS و EXCEL و ترسیم نقشه ها از نرم افزار GIS استفاده شده است.

یافته های پژوهش ونتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که رابطه معنی داری مابین مراکز خرید و بازارها و میزان جذابیت آنها وجود داشته و این خود نشان می دهد که مراکز خرید و بازار ها می توانند به عنوان جاذبه های مکمل گردشگری در کلانشهر مشهد به ایفای نقش بپردازند.

دیگر نتایج به دست آمده نشان دهنده آن است که بین فاصله از حرم امام رضا (ع) و مکان مناسب مراکز خرید، یک رابطه مثبت وجود دارد ولی رابطه این دو متغیر چندان قوی نیست.

از این رو می توان نتیجه گرفت که فاصله از حرم امام رضا (ع) هر چند در مکان گزینی مراکز خرید نقش داشته و اطراف حرم امام رضا (ع) در اولویت قرار دارد ولی احداث مراکز خرید در دیگر نقاط شهر در صورت مطالعه دقیق و دسترسی درست، می تواند موفق باشد.

بر نتایج باید افزود که با توجه به تغییر در انگیزه های سفر به مشهد از تک منظوره به چند منظوره با اولویت زیارت، و قرار گرفتن انگیزه خرید در جایگاه یکی از انگیزه های دارای اولویت در سفر به مشهد، نشان دهنده آن است که گردشگری خرید و خرید به عنوان یک گونه از گردشگری می تواند در اقتصاد شهری مشهد نقش ایفا کرده، و بستر ساز توسعه گردشگری پایدار شود.

این نشان دهنده آن است که مراکز خرید در صورت تطبیق با جریان گردشگری خرید می توانند خود در جایگاه جاذبه گردشگری شهر مشهد قرار گیرند و به ایجاد جذابیت افزوده و در جذب گردشگران و ایجاد بازار ها ومراکز خرید جدید به ایفای نقش بپردازند.

این پایان نامه توسط رمضانعلی نادری مایوان، دانشجوی دکترا دانشگاه فردوسی و به استاد مشاوری محمدرحیم رهنما، محمد اجزاء شکوهی و راهنمایی عزت اله مافی سال 95 در این دانشگاه دفاع شد.

1