پیروزی روحانی در #انتخابات، فعالان #گردشگری کشور را بیش از پیش امیدوار کرد و به همین میزان آنها را در طرح مطالبات خود مصمم تر خواهد کرد.
پس از قریب به یک ماه التهاب و هیجان، سرانجام سکاندار دولت دوازدهم مشخص و حسن روحانی یک بار دیگر قبای ریاست جمهوی را بر تن کرد. به این ترتیب، رئیس جمهور منتخب مردم در دوره یازدهم، برای 4 سال دیگر در راس دستگاه اجرایی کشور قرار میگیرد و تحقق کارهای نیمه تمام و وعده های انتخاباتی در دولت دوازدهم، به عنوان مهمترین مطالبه جامعه بر دوش کابینه او سنگینی خواهد کرد. در این میان پیروزی روحانی در این انتخابات، فعالان گردشگری کشور را بیش از پیش امیدوار کرده و به همین میزان آنها را در طرح مطالبات خود مصمم تر خواهد کرد. در همین راستا، آنها با تاکید بر حمایت بیش از پیش دولت از بخش خصوصی، یک بار دیگر بر ایفای نقش نهاد متولی این صنعت در معرفی ایران به بازارهای جهانی، توسعه زیرساخت ها، استفاده از توان دانشگاهی در برنامه ریزی و تقویت بدنه انسانی نهاد متولی گردشگری و تثبیت ساختارهای قانونی و اجرایی گردشگری، به گونه ای که آن را در برابر تغییرات احتمالی در رویکردهای سیاسی و اجرایی کشور مقاوم کند، تاکید میکنند.
مطالبات فعالان گردشگری از دولت دوازدهم
استاد دانشگاه تهران در گفت و گو با «دنیای اقتصاد» پیگیری طرح ساماندهی تعطیلات و تنوع بخشی به محصولات و بازارهای گردشگری ایران را از جمله موضوعاتی می داند که دولت دوازدهم در عرصه گردشگری، باید در دستور کار خود قرار دهد. علی اصغر شالبافیان می افزاید: «تمرکز و تلاش برای معرفی و شناساندن ایران به جهانیان به عنوان یک مقصد گردشگری، ساماندهی گردشگری داخلی، ساماندهی نظام بودجه ریزی مربوط به این صنعت و نیز حمایت جدی از بخش خصوصی، می تواند در شمار دیگر اولویت های دست اندرکاران دولتی گردشگری در دوره جدید ریاست جمهوری جدید قرار گیرد.» او همچنین با تاکید بر اینکه هیچ یک از این عوامل، به صورت مشخص نمی تواند معلول زمان باشد و تثبیت دولت قبل در مقام اجرایی 4 سال آینده کشور ضامن عملی شدن این مطالبات نخواهد بود، خاطرنشان کرد: «همراهی و مشارکت همه دستگاه های کشور و رسمیت یافتن رویکرد گردشگری در این نهادها، متضمن توسعه گردشگری در ایران است.»
در همین حال، رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر مسافرتی و گردشگری تهران نیز با بیان اینکه انتخاب دوباره روحانی به عنوان رئیس جمهوری دوره دوازدهم، به پیشبرد روندهای رشد گردشگری کشور کمک خواهد کرد، می گوید: «گردشگری و ثبات با یکدیگر رابطه مستقیم داشته و از این رو، امتداد سیاست های پیشین در 4 سال پیش رو، به نوعی سبب حفظ نظم در شرایط فعلی گردشگری کشور خواهد شد.» رضا اباذری اضافه می کند: «از سوی دیگر، سیاست های اتخاذی از سوی رئیس جمهوری منتخب، به گونه ای دیگر به حفظ امنیت و ثبات در فضای داخلی و نیز روابط ایران با جهان می انجامد.» او در ادامه، عدم تغییرات پی در پی رئیس نهاد متولی گردشگری کشور را به عنوان یک خواسته جدی مطرح و با بیان اینکه مطالبات امروز، به نوعی تکرار همان خواسته های پیشین است، اظهار می کند: «تقویت و ارتقای محیط های کسب و کار گردشگری با ارائه بسته های حمایتی یکی از مهمترین اقداماتی است که باید در دستور کار متولیان امر قرار گیرد.»
اما رئیس جامعه هتلداران کشور نیز با اشاره به بحث تقویت تشکل های گردشگری، می گوید: «تفویض بسیاری از اختیاراتی که در حال حاضر در دست سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری است، علاوه بر اینکه بهتر شدن امور را به دنبال خواهد داشت، به گونه ای دیگر تشکل های مذکور را تقویت خواهد کرد و آنها را برای پیشبرد اهداف توسعه گردشگری، توانمندتر می کند.» علاوه بر این، جمشید حمزه زاده اظهار می کند: «حل مشکلات زیرساختی نیز باید به صورت جدی تر در برنامه های آتی نهاد متولی گردشگری قرار گیرد.» او یادآور می شود: «جدیت در تهیه سند جامع گردشگری نیز که در دست اقدام است، مطالبه دیگر بخش خصوصی است؛ ما همچنین خواستار فراهم کردن شرایط ورود سرمایه گذاران خارجی هستیم.» حمزه زاده با بیان اینکه خارجی های زیادی برای ورود به بازار ایران مشتاق هستند، تصریح می کند: «به رغم برگزاری همایش های بسیار در این زمینه و دعوت از سرمایه گذاران خارجی برای ورود به بازار گردشگری ایران، موانع جدی همچنان به قوت خود باقی هستند که تلاش برای برطرف کردن آنها، باید در اولویت اقدامات دولت دوازدهم در راستای جذب سرمایه های خارجی قرار گیرد.»
این فعال بخش خصوصی، دولتی بودن نرخ ارائه خدمات گردشگری و عدم تعریف معافیت های کافی و جذاب در پرداخت مالیات و عوارض را که منجر به افزایش قیمت کالاهای گردشگری و به تبع آن استقبال کمتر گردشگران برای ورود به کشور می شود از جمله مسائلی عنوان می کند که صاحبان سرمایه را برای ورود به کشور مردد می کند. حمزه زاده در ادامه، وضع قوانین تسهیل گر و برطرف کننده موانع را از دیگر وظایف دولتی ها در مسیر اعتلای گردشگری عنوان میکند و این مهم را در نتیجه همکاری با بخش خصوصی و جامعه دانشگاهی کشور ممکن می داند. مشاور هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر مسافرتی و گردشگری تهران هم با تاکید بر اینکه دولت روحانی در دوره قبل خشت توسعه این صنعت را به درستی بنا نهاده است، در بیان مطالبات بخش خصوصی گردشگری از دولت جدید اظهار می کند: «همچنان که دیپلماسی عاقلانه دولت یازدهم ایران را در مقام گفت وگو با جهانیان قرار داد، ادامه این روند می تواند روابط ما را با کشورهای همسایه ترمیم و به این ترتیب زمینه ورود گردشگران این مناطق به ایران را فراهم کند و از سوی دیگر به تسری وضع سیاست های تسهیل گرانه برای ورود خارجی ها به کشور با سایر کشورها بینجامد.»
اکبر غمخوار ادامه می دهد: «ایجاد زیرساخت های کافی از جمله توسعه ناوگان حمل ونقل هوایی، ساخت هتل ها و افزایش تعداد واحدهای اقامتی و نیز مراکز بین راهی، محورهای دیگری هستند که باید به صورت جدی و در عمل مورد پیگیری قرار گیرند.» او همچنین می افزاید: «فراهم کردن بسترهای لازم برای حضور فعال تر در بازارهای گردشگری به منظور معرفی ایران و انواع ظرفیت های گردشگری آن، از دیگر وظایف نهاد متولی گردشگری در 4 سال آینده خواهد بود.» غمخوار توسعه منابع انسانی و جذب نیروی متخصص و تحصیلکرده گردشگری به بازار رو به رشد این صنعت را عامل مهم دیگری می داند که می تواند با سرعت بخشیدن به جریان توسعه گردشگری، بدنه سازمانی و اجرایی آن را تقویت کند. این فعال گردشگری، انتخاب دولت روحانی به عنوان رئیس دولت دوازدهم را اتفاقی مثبت برای گردشگر کشور توصیف و اظهار می کند: «دوره جدید زمان کافی را برای به نتیجه رسیدن طرح هایی که در 4 سال گذشته پایه ریزی شده اند فراهم می کند و پس از آن می توان تغییرات محسوسی را در این حوزه شاهد بود.»
مهم ترین تغییر احتمالی در دولت جدید؟
در همین حال شالبافیان وزارتخانه شدن نهاد متولی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری را گامی رو به جلو در حوزه گردشگری کشور می داند و در این باره به خبرنگار ما می گوید: «این تغییر یکی از متغیرهای اثرگذار در تحول این صنعت خواهد بود و در حیطه ساختاری اقدامی رو به جلو محسوب می شود.» رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر مسافرتی و گردشگری هم از وزارتخانه شدن سازمان میراث فرهنگی دفاع می کند و آن را از هر جهت تغییری مثبت توصیف می کند. رضا اباذری تاکید می کند: «در کشورهای توسعه یافته نیز نهاد متولی گردشگری فراتر از یک معاونت بوده و به این ترتیب قدرت و تاثیرگذاری بیشتری در تحقق اهداف متصور برای این صنعت در چنین کشورهایی وجود دارد.» او اضافه می کند: «بهتر است دولت جدید از این تصمیم نمایندگان مردم استقبال کند و به جای اتخاذ رویکردی مقابله ای از فرصت ایجاد شده برای افزایش سهم گردشگری و اقتصاد فرهنگی کشور بهره گیرد.»
جمشید حمزه زاده نیز با استقبال از چنین تغییری که به نظر می رسد در سال نخست دولت دوازدهم به آن رسیدگی خواهد شد، اظهار می کند: «وزارتخانه شدن از سه جهت به رونق گردشگری کشور کمک خواهد کرد.» رئیس جامعه هتلداران کشور ادامه می دهد: «در صورت بروز اختلافات یا عدم اجرای صحیح وظایف، بخش خصوصی می تواند مطالبات خود را از طریق مجلس شورای اسلامی پیگیری کند. همچنین این تغییر ساختاری باعث افزایش چندین برابری اعتبارات این نهاد خواهد شد و از سوی دیگر تثبیت مدیران ارشد این دستگاه را به عنوان یک نتیجه مثبت در پی خواهد داشت.» مشاور هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر مسافرتی و گردشگری تهران اما وزارتخانه شدن را تغییری گشاینده نمیداند و آن را در کنار بسیاری دیگر از عوامل، در رشد گردشگری کشور دخیل ارزیابی میکند. اکبر غمخوار می گوید: «البته در این میان باید به الگوی توسعه کشورهای دیگر رجوع کرد و از تجارب آنها بهره گرفت.»
راه مصونیت در برابر تغییرات سیاسی
استاد دانشگاه تهران، راه حل مصون ماندن این صنعت نوپا در برابر تندباد تغییرات سیاسی کشور را در کنار مطالبه گری همیشگی و پیوسته بخش خصوصی، تقویت بنیه کارشناسی گردشگری و اعتماد به نظر کارشناسان این صنعت در اتخاذ تصمیمات جدید و وضع قوانین می داند. شالبافیان در این باره، جذب نیروهای تحصیلکرده در رشته های مرتبط با گردشگری را راه حلی منطقی برای بازسازی نیروی انسانی نهاد متولی این صنعت عنوان می کند. در همین راستا، رضا اباذری نیز اظهار می کند: «تدوین و تصویب طرح جامع گردشگری به گونه ای که قابلیت اجرایی شدن داشته باشد، مانعی در برابر اعمال سلیقه در حوزه اجرایی گردشگری کشور است.» حمزه زاده هم دراین خصوص، تصویب قوانین را شیرازه حفظ امور گردشگری کشور میداند و مصوبات لازم الاجرا را راهی برای ایجاد ثبات در حوزه مدیریتی و اجرایی گردشگری توصیف می کند. به باور رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر مسافرتی و گردشگری اما، ورود سرمایه های خارجی عامل ثبات در این صنعت است.
اکبر غمخوار تصریح می کند: «سرمایه گذاران برای تامین امنیت سرمایه خود، همواره به دنبال یافتن راه هایی برای تقویت روابط با دولت ایران بوده و با گره خوردن منافع اقتصادی آنها با منافع کشور، روابط ایران با کشورهای خارجی که عامل مهمی در رونق گردشگری است، در مسیری کم تنش قرار می گیرد.» حسن روحانی به صورتی قاطع و با اختلاف رای پیروز میدان انتخابات شد؛ اما این آرا درحالی که برگه های برنده شدن او در این کارزار بودند، دشواری های او را در مقام شخص اول اجرایی کشور دوچندان خواهند کرد و این موضوع در کنار ویژگی های همیشگی دوره های دوم ریاست جمهوری که با مطالبه گری بیشتر جامعه همراه است، بر دشواری کار او در این مقام خواهد افزود؛ مطالباتی که در رابطه مستقیم با وعده ها و شعارهای دوران تبلیغات قرار دارند. از این رو به نظر می رسد که توسعه گردشگری با توجه به تاکید روحانی بر آن، در 4 سال آینده به صورتی جدی مورد پرسش فعالان این صنعت قرار گیرد.
جامعه گردشگری استان لرستان از آقای روحانی انتظار جدی دارد که در دولت دوازدهم شرایط برای ثبت دژ شاپورخواست خرم آباد در میراث جهانی یونسکو فراهم شود.پروژه پارک سافاری لرستان در هیات دولت تصویب و برای تکمیل طرح های گردشگری از جمله هتل های نیمه کاره خرم آباد اقدام شود.لرستان از استان هایی است که بیشترین رای را به دکتر حسن روحانی داد