وفاداری گردشگران به مقصدی ناامن!

برای سفر نکردن به #ترکیه هزاران دلیل وجود دارد، اما اگر ایرانی ها تنها یک دلیل برای #سفر به این کشور پیدا کنند به ترکیه سفر کنند.

مهم ترین منبع درآمدی کشور ترکیه از سوی گردشگرانی است که در فصول مختلف سال به این سرزمین سفر می کنند. البته ترکیه در سال و ماههای اخیر تبدیل به مقصدی ناامن برای سفر بدل شده که مسئولان و مرزبانان آن نیز رفتارهای مناسبی با گردشگران ندارند.

بر اساس آمارهای منتشر شده از سوی سیدجلال ابراهیمی، دبیر کل شورای مشترک بازرگانی ایران و ترکیه، سفر گردشگران به این کشور در امسال 25 درصد کاهش یافته است. بیشتر گردشگرانی که از سفر به این کشور منصرف شده اند، گردشگران اروپایی بوده اند. این کشور اگرچه در سال های گذشته یکی از مقاصد جذاب گردشگری بوده، اما بر اساس تحلیل کارشناسان گردشگری زمانی که حوادث تروریستی و خطرناک در کشوری به طور مداوم تکرار شود این کشور گردشگران خود را از دست داده و دیگر از فهرست مقصد سفر بسیاری از گردشگران خارجی حذف می شود.

کشورهایی که رفتارهای نژادپرستانه و غیرمحترمانه با گردشگران داشته باشند گردشگران خود را از دست می دهند. شرط اصلی جذب گردشگر برخورد مناسب و شایسته با آنها است و آموزش های بسیاری در این زمینه برای نیروی انسانی وابسته به گردشگری برگزار می شوند. ترک ها این موارد را حداقل در قبال گردشگران ایرانی رعایت نمی کنند و مسئولان، مدیران، کارشناسان و فعالان گردشگری معتقدند ایرانی ها دیگر نباید به ترکیه سفر کنند.

مرزهایی برای توهین به اعتبار ایران!

مدیران گردشگری کشور سفارش و تاکید می کنند ایرانی ها به مقاصد ناامنی مانند ترکیه سفر نکنند. آنها همچنین از بدرفتاری های مسئولان ترکیه با گردشگران ایرانی در مرزهای این کشور اظهار نارضایتی کرده و تلاش می کنند از تداوم چنین رفتارهایی جلوگیری کنند.

مرتضی رحمانی موحد، معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گفت: گزارش هایی از بدرفتاری با گردشگران ایرانی در مرزهای ترکیه وجود دارد. این برخوردها شامل بی ادبی و بی احترامی به مسافران و رانندگان ایرانی می شود. برای ما راننده و گردشگر فرقی نمی کند، چون براساس تعاریف بین المللی هر شخصی که به کشور دیگری وارد می شود، معنای گردشگر دارد. به هر حال راننده ها هم ارز وارد ترکیه می کنند.

او درباره بازگرداندن (دیپورت) اتباع ایرانی از مرزهای ترکیه تحت تاثیر این بدرفتاری ها، گفت: بازگشت مسافر نداشتیم، اما از نمایندگی های ایران در مرز بازرگان، گزارش های رسمی درباره این بدرفتاری ها دارم. آنها زودتر تلفنی ما را در جریان قرار دادند تا سریع تر پیگیر شویم و از ادامه این رفتارها جلوگیری کنیم. به ظاهر این بدرفتاری ها سابقه هم داشته است.

معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تاکید کرد: این اتفاق در مرز ما نمی تواند رخ دهد و ما در چنین شرایطی نمی توانیم اجازه دهیم جریان عادی گردشگری ادامه پیدا کند. به ترک ها و سفیرشان در ایران از طریق وزارت خارجه، این برخوردها گزارش و مراتب اعتراض رسمی ایران اعلام شده است.

وی ادامه داد: ترکیه هنوز زیر چتر ناامنی است. وقوع هر اتفاقی در این کشور پیش بینی می شود، برای همین به دفاتر خدمات مسافرتی به طور رسمی اعلام شده، مسئولیت حفظ جان مسافران در سفر به این کشور، با خودشان است. این موضوع حتی در قرارداد مسافر و آژانس یادآوری شده است.

رحمانی موحد تصریح کرد: به عنوان یک مقام مسئول باید این نکته را به مسافران ایرانی تاکید کنیم که در ترکیه، فضای امنی وجود ندارد و ایرانی هدف تخریب، ناامنی و آسیب است، یعنی سفر به این کشور به منزله خطر است.

او گفت: ما این پیام را به طور رسمی بارها از طریق منابع مختلف اعلام کرده ایم، اما به احترام روابط همسایگی، خیلی در زمینه های ساختاری و اجرایی وارد نمی شویم، اما توصیه های مان به این سمت است. توصیه ما به مردم این است که مکان های امن تری را برای سفر انتخاب کنند، به ویژه در شرایط جاری، اگر اوضاع بهتر شود تعریف جدیدتر را اعلام می کنیم.

وی افزود: ما به روابط سیاسی کاری نداریم، از جایگاه حوزه تخصصی خود تاکید می کنیم؛ «امنیت» شرط لازم و کافی گردشگری است، وقتی امنیت نباشد مجبورم به گردشگرمان اطلاعات لازم را بدهم که ممکن است از این سفر استفاده کامل را نبرند و اتفاقاتی رخ دهد، آنها باید آگاه باشند، بنابراین پیشنهاد می شود به مقاصد دیگری بروند. نمی گوییم خارج نروند، مقاصد دیگر را جایگزین ترکیه کنند.

رحمانی موحد درباره وضعیت سایر مرزهای زمینی اظهار کرد: فعال ترین مرززمینی و پرترددترین آنها بازرگان (در ایران) و گوربولاغ (در ترکیه) است که سنگین ترین گزارش ها به این مرز مربوط می شود و در سایر مرزها چنین گزارش هایی دریافت نشده است.

فرهنگ همسان با آسیای شرقی

به عقیده فعالان گردشگری ایرانی ها علاقه ای ندارند مقاصد جدید گردشگری را کشف کنند، با مردم جدید آشنا شوند، چیزهای تازه بیاموزند و از ذات سفر که کشف کردن و جست وجو کردن است به دور هستند. ایرانی ها سفر می کنند تا فکر نکنند، استراحت کنند و از مشغله کاری به دور باشند.

به همین دلیل به مقاصد قدیمی همچنان سفر می کنند هرچند شرایط ناامن و نامناسبی برای سفر کردن داشته باشند.

حمید خلیلی پناه، فعال گردشگری گفت: به طور کلی ایرانیان علاقه ای ندارند چیزهای تازه بیاموزند و از مکان های جدید دیدن کنند، آنها سفر می کنند تا یکی از مقاصد گردشگری را در فهرست خود علامت بزنند، در آنجا عکس بگیرند و در شبکه های مجازی منتشر کنند یا به دوستان خود نشان دهند و بگویند که این مقصد را از نزدیک دیده اند.

او افزود: ایرانی ها سفر می کنند به این هدف که به دیگران نشان دهند منحصر به فرد هستند. به طور کلی فرهنگ ایرانی ها با مردم آسیای شرقی همسان بوده و آنها هم فقط دوست دارند بگویند به یک مقصد گردشگری رفته اند و علاقه ای به آموختن چیز تازه ندارند.

خلیلی پناه بیان کرد: اکنون بسیاری از گردشگران ایرانی به گرجستان و جمهوری آذربایجان نیز سفر می کنند چراکه در این مقاصد نیز با هزینه اندک می توانند از امکانات مناسب بهره ببرند و اکنون تقاضا برای سفر به این کشورها نسبت به سال گذشته افزایش یافته است.

وی با اشاره به مزایای ترکیه نسبت به دیگر مقاصد گردشگری جدید عنوان کرد: مردم در ترکیه می توانند به راحتی و بدون نیاز به برنامه ریزی و فکر کردن از امکانات مناسب بهره ببرند. تورها و هتل های ترکیه تمامی امکانات تفریحی را برای ایرانیان فراهم کرده است و نیازی به فکر کردن ندارند.

تصویر جذاب و توخالی از ترکیه

این کارشناس گردشگری در ادامه درباره تاثیر رسانه ها به ویژه سریال های ترکی که این روزها در ایران رواج یافته، بیان کرد: به طور کلی سفر به ترکیه از 15 سال پیش رواج یافته بود، اما سریال های ترکی نیز به دلیل فضای لاکچری که از این کشور به تصویر می کشند و جاذبه های گردشگری این کشور را نشان می دهند هم بر جذب گردشگران ایرانی تاثیرگذار بوده است.

او تاکید کرد: اکنون هزینه های سفر به ترکیه نیز برای گردشگران ایرانی مشکل شده و برای یک خانواده 4 نفری حدود 10 میلیون تومان هزینه دارد.

خلیلی پناه درباره چگونگی جذب گردشگران ایرانی به مقاصد داخلی اظهار کرد: مردم باید برای سفرهای داخلی برنامه ریزی کنند و بسیاری از مقاصد گردشگری داخلی را نیز نمی شناسند.

به طور کلی برای ایرانی ها برنامه ریزی سفر بسیار مشکل است. به همین دلیل ترجیح می دهند به مقاصدی که در گذشته نیز به آنها سفر داشته اند، با آن آشنایی دارند و اطلاعات کافی درباره آنها دارند سفر کنند. به همین دلیل بسیاری از ایرانی ها سال های سال پشت هم به شمال سفر کرده یا هرسال به ترکیه می روند.

او افزود: اکنون استانبول مقصد ناامنی است. استانبول را نمی توان کنترل کرد چراکه مردم 72 کشور در آن زندگی می کنند و مکان شلوغی است که پلیس هم قادر به کنترل آن نیست.

از سویی دیگر آنتالیا منطقه ای سردسیر بوده و تنها 4 ماه از سال شرایط جوی آن مناسب حضور گردشگران بوده و به همین دلیل سفر به این شهر نسبت به استانبول گران تر است. اکنون متوسط نرخ سفر به آنتالیا 2 میلیون و 500 هزار تومان بوده و هزینه سفر به استانبول نیز یک میلیون و 500 هزار تومان است.

این فعال گردشگری درباره دلایل گرایش ایرانی ها به تورهای ترکیه نسبت به تورهای داخلی کشور گفت: برخی از تورهای گردشگری داخلی هزینه های بالایی دارند. برای جذب گردشگران داخلی باید هزینه های سفر داخلی را کاهش داد.

وی افزود: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با همگرایی با بخش خصوصی می تواند تورهای ارزان تری ایجاد کرده و مردم را تشویق به سفرهای داخلی کند.

بیشتر مردم ایران چند مقصد گردشگری بیشتر نمی شناسند و تمایل به سفر به اصفهان، شیراز، شمال و مشهد دارند و علاقه ای به سفر به مقاصد جدید داخلی و یا خارجی ندارند، اما ذات سفر کردن جست وجو کردن است. خلیلی پناه گفت: اکنون با گسترش شبکه های مجازی اطلاعات بسیاری درباره مقصدهای جدید گردشگری در داخل کشور منشتر شده که گرایش مردم را به سفرهای داخلی همواره افزایش می دهد.

برای جذب گردشگران داخلی به مقاصد کشور، اطلاع رسانی کنید

به گفته کارشناسان تبلیغات به تنهایی برای جذب گردشگران ایرانی به مقاصد داخلی کافی نبوده و باید به طور کامل درباره آنها اطلاع رسانی شود. گردشگران ایرانی نیاز به اطلاع رسانی کافی داشته و تنها با تبلیغات به مقصدهای جدید و کمتر شناخته شده کشور سفر نمی کنند.

اشکان بروج، کارشناس گردشگری به «گسترش تجارت» گفت: به طور کلی رفتار ایرانی ها قابل پیش بینی نیست. در بسیاری از مواقع بر اساس پیش بینی ها یا شرایط موجود تصور می کنید ایرانی ها دیگر به ترکیه نخواهند رفت، اما می بینید که می روند و اهمیت چندانی نمی دهند. بروج در ادامه بیان کرد: می توان سفر ایرانی ها به ترکیه را به قدرت ریسک بالای آنها ربط داد. البته آمار سفر مردم کشورمان کاهش یافته، اما پیش بینی ما بسیار بیشتر از اینها بود و مشاهده می شود که همچنان تورهای ترکیه برقرار است. بسیاری از گردشگران ایرانی نیز بارها به ترکیه سفر کرده اند و بازهم همین الگو را تکرار می کنند.

وی با اشاره به اینکه سفر به ترکیه برای بسیاری از گردشگران ایرانی تبدیل به عادت شده، اظهار کرد: ایرانی ها از یک طرف قدرت ریسک پذیری بالایی نداشته و به مقاصد جدید گردشگری سفر نمی کنند، ازسوی دیگر قدرت ریسک پذیری بالایی دارند و با وجود تمام خطراتی که در ترکیه وجود دارد بازهم به آن سفر می کنند.

افزایش استقبال از تورهای داخلی

این کارشناس گردشگری با اشاره به افزایش گرایش گردشگران ایرانی به تورهای داخلی گفت: امسال استقبال خوبی از تورهای داخلی شده، اما به هر روی دلایل بسیاری برای علاقه بیشتر ایرانی ها به سفرهای خارجی وجود دارد. نخست آنکه تورهای داخلی کشور گران هستند، همچنین بسیاری از آزادی هایی که در ترکیه و دیگر کشورها وجود دارد در تورهای داخلی کشور وجود ندارد. او درباره مقاصد کمتر شناخته شده و کم رونق تر گردشگری ایرانی که جاذبه ها و ظرفیت های بسیاری دارند، اظهار کرد: چند نفر ایرانی را می شناسید که به مقصد ناشناخته داخلی سفر کند؟ به عنوان نمونه عده بسیار کمی از ایرانیان به استان ایلام یا سیستان و بلوچستان سفر می کنند.

بروج با اشاره به نبود اطلاع رسانی مناسب درباره مقاصد گردشگری ایرانی تاکید کرد: تنها تبلیغات درباره مقصدهای گردشگری داخلی کافی نبوده و باید درباره آنها اطلاع رسانی مناسبی نیز انجام شود. با گفتن اینکه استان آذربایجان مقصد زیبایی است گردشگران به آن سو سرازیر نمی شوند، بلکه باید گردشگران را با افزایش آگاهی درباره مقصدهای گردشگری و ارائه اطلاعات مناسب به مقصدهای گردشگری کشور هدایت کنیم. او گفت: مردم می دانند که مقصدهای گردشگری بسیار زیبایی در کشور وجود دارد، اما چگونه باید به آن مقصدها سفر کنند؟ چه امکاناتی در آنها وجود دارد؟ کجا باید اقامت کنند؟ چگونه می توانند از دیدنی های مقصد مورد نظر بازدید کنند؟ چقدر هزینه نیاز دارد؟ هتل ها چگونه هستند و بسیاری پرسش های دیگر ذهن گردشگران را درگیر کرده که نیاز به اطلاع رسانی، فرهنگ سازی و تبلیغات رسانه ها دارد.

سخن پایانی

برای سفر نکردن به ترکیه هزاران دلیل وجود دارد، اما اگر ایرانی ها تنها یک دلیل برای سفر به این کشور پیدا کنند همان بهانه خوبی می شود تا به جای بازدید از هزاران مقصد جذاب گردشگری در داخل کشور یا مقاصد ناشناخته خارجی، ترکیه را برای سفر کردن انتخاب کنند. در این بین پرسش آن است که آیا مردم ترکیه تا این حد به کشور خود وفادار هستند یا خیر؟